Results 1 to 10 of 10

Thread: Điểm qua những phong tục tập quán và một số nét đặc trưng ngày Tết trong Cộng Đồng Người Việt

  1. #1
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674

    Điểm qua những phong tục tập quán và một số nét đặc trưng ngày Tết trong Cộng Đồng Người Việt


    Thời buổi hiện đại ngày nay, nhịp sống luôn hối hả, tất bật khiến rất nhiều gia đ́nh cũng như các bạn trẻ dường như lăng quên đi cái Tết truyền thống của dân tộc Việt Nam, cái không khí đầm ấm rất riêng của những ngày này.

    Điều này thật đáng buồn nhưng may mắn là phần đông các gia đ́nh Việt Nam vẫn giữ được nét văn hóa tốt đẹp này, chúng ta cùng điểm qua những phong tục tập quán và một số nét đặc trưng ngày Tết .

    1) Tranh dân gian ngày tết:


    Trong tất cả các loại tranh tết Việt Nam, có lẽ đa dạng và độc đáo nhất là tranh dân gian. Đây là loại tranh trường tồn cùng lịch sử, không trau truốt cầu kỳ như các loại tranh khác mà mang đậm tính dân tộc.

    Trong các làng tranh dân gian Việt Nam, nổi bật nhất là làng tranh Đông Hồ, nằm ở ven sông Đuống. Tranh được làm từ giấy đỏ, quét phủ một lớp điệp óng ánh làm cho màu in thêm rực rỡ. Từ thời xa xưa, tranh dân gian Đông Hồ đă nổi tiếng là rẻ và đẹp, được nhiều nơi ưa thích.

    Ở phố Hàng Trống (Hà Nội) cũng có nhiều người làm tranh dân gian, nhưng chủ yếu là vẽ tranh thờ (hổ, rồng, thần, thánh...).

    Họ làm bằng kỹ thuật kết hợp đường nét in đen từ bàn khắc gỗ với việc tô màu phẩm bằng tay. Nghệ sỹ vẽ tranh dùng bút màu quét phẩm nước, tạo nên những gam màu đậm nhạt lung linh.

    Mỗi bức tranh dân gian đều mang một ư nghĩa nhân sinh riêng, biểu hiện nhiều góc độ tâm trạng của con người. Dễ thấy nhất là tranh vẽ đàn gà, tượng trưng cho t́nh mẫu tử và sự sum họp đông vui. Tranh mẹ con đàn lợn tượng trưng cho cuộc sống no ấm và cảnh chăn nuôi ở nhà nông.

    Tranh gà trống sặc sỡ và oai vệ, tượng trưng cho ư chí kiên trung, bất khuất của trang nam nhi quân tử và cũng thể hiện cho 5 đức tính quư của con người: văn (vẻ đẹp – mào gà); vũ (cứng rắn – cựa gà); nhân (ḷng thương yêu đồng loại – khi kiếm được mồi luôn gọi đàn đến cùng ăn); dũng (sức mạnh – gặp kẻ thù th́ kiên quyết chống lại); tín (hàng ngày báo giờ rất đúng).

    Tranh gà đẹp và ư nghĩa như thế, nên nhà thơ Đoàn Văn Cừ đă viết trong bài thơ Chợ tết: “Lũ trẻ c̣n mải ngắm bức tranh gà/ Quên cả chị bên đường đang đứng gọi”.

    Tranh đám cưới chuột là minh chứng sống động và hóm hỉnh cho quan hệ mạnh hiếp yếu trong xă hội. Chuột làm đám cưới phải lo lễ vật cống cho mèo, cầu xin mèo để yên cho đám cưới được tiến hành.

    Tranh đánh ghen th́ có tính giáo dục những ông chồng hay trăng hoa, đề cao đức tính nhẫn nhịn của người vợ và vai tṛ của người phụ nữ trong xă hội.

    Tranh hứng dừa là cái cười tinh tế của dân gian trước sự hớ hênh ô t́nh của các cô gái...

    Tất cả đều là những sinh hoạt thường ngày của con người, được vẽ cách điệu tài t́nh, làm cho cuộc sống vui tươi, sống động.

    Tranh dân gian cũng đă có số lượng khá nhiều về đề tài lịch sử như bà Trưng Trắc cưỡi voi xung trận, Ngô Quyền đánh Nam Hán, Đinh Bộ Lĩnh cờ lay tập trận...

    Đó là những bức tranh tạo nên sự hùng tráng và niềm tự hào dân tộc. Ngoài ra, có những bức tranh được đặc biệt yêu thích như tranh Phú quư (đứa bé tóc trái đào giữ con vật), Vinh hoa (cậu bé ôm con gà trống), Thất đồng (7 cậu bé hồn nhiên hái quả), Tứ tôn vạn đại (4 cậu bé nô đùa với những dây bầu trĩu quả)...

    Tranh dân gian được thể hiện dưới nhiều h́nh thức khác nhau, nhưng có điểm giống nhau là đều đề cao đạo lư làm người, giáo dục những phẩm chất tốt và cầu mong những điều tốt đẹp trong năm mới.

    Nó là một phần không thể thiếu trong cuộc sống, nhất là mỗi khi tết đến xuân về.

    C̣n tiếp...

  2. #2
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674
    2) Những nét chấm phá ngày Tết:

    Mùa Tết

    Từ 23 tháng chạp trở đi là bắt đầu vào thời kỳ rộn ràng của mùa Tết, tính từ mốc sự kiện "đưa ông Táo về trời" (một nghi thức tiễn đưa thần bếp lên chầu Ngọc Hoàng báo cáo lại t́nh h́nh trong năm của chủ gia) vào ngày này.

    Thiên hạ đua nhau nô nức mua sắm các vật dụng, đặc biệt là quần áo và thức ăn (việc buôn bán mùa Tết thường sẽ chấm dứt từ đúng ngọ ngày 29 hoặc 30 tháng chạp, từ khi đó lần đầu tiên trong năm, chợ búa trở nên vắng vẻ và các sạp trống không).

    Tại những bến xe tấp nập những người tha phương mua vé xe để trở về quê đoàn tụ cùng gia đ́nh. Không khí lễ mỗi lúc một đầy ngập hơn, người người ai nấy đều nô nức rộn ràng chuẫn bị đón xuân.

    Chợ Tết

    Đấy là những chợ đặc biệt chỉ xuất hiện vào dịp Tết và chuyên buôn bán các loại "đặc sản" cho người dân hưởng xuân.

    V́ tất cả những người buôn bán hầu như sẽ nghỉ xả hơi trong những ngày Tết nên nảy sinh tâm lư mua dự trữ, đưa đến mức cầu rất cao.


    Hơn nữa, chợ Tết cũng để thỏa măn một số nhu cầu mua sắm để thưởng ngoạn, để lễ bái như hoa kiểng, những loại trái cây, đặc biệt là dưa hấu và những loại trái có tên đem lại may mắn như măng cầu, dừa, đu đủ, xoài v.v...



    Những loại chợ Tết đặc biệt cũng sẽ chấm dứt vào trước ngọ giao thừa. Vào những ngày này, các chợ sẽ bán suốt cả đêm, và đi chợ Tết đêm là một trong những cái thú đặc biệt.

    Hương vị ngày Tết: bốn thức chủ lực "quốc hồn quốc túy"

    Khoảng rằm tháng chạp, củ kiệu tươi được bày bán đầy các chợ.

    Các bà nội trợ mua về cắt lấy phần củ trắng nỏn nà, phơi qua vài nắng cho khô quắt lại rồi cho vào những ve keo, kế đó cho vào các ve củ kiệu này giấm sôi nấu với đường, xong đậy kín lại.

    Vào vài buổi chợ giáp tết họ mua thịt heo mỡ, trứng vịt để chuẫn bị món dự trữ chủ lực: thịt kho nước dừa; thêm đôi ba xấp bánh tráng, giá để làm dưa giá nữa là xong.

    Không ai là người Việt mà không cảm khái thứ hương vị dân tộc và khó quên ấy: bánh tráng nhúng nước cho mềm, trải ra trên một tay, cho lên đấy một miếng thịt mỡ, một miếng hột vịt, vài ba củ kiệu, ít dưa giá rồi cuốn lại, chấm vào tô nước thịt kho dằm miếng ớt.

    Ngày tết hễ đói bụng, hay muốn nhậu, ngoài các thứ đều không thể thiếu được "thịt kho, dưa giá, củ kiệu, bánh tráng". Phải nh́n thấy chúng, nếm chúng, nuốt chúng xuống dạ dày mới gọi là thưởng thức được hương xuân trọn vẹn.

    Riêng người Bắc, thay v́ củ kiệu, một số người dùng củ hành ta với cách làm cũng tương tự. Ve dưa hành có màu hồng như ngọc, trông rất đẹp và "may mắn".

    C̣n tiếp...
    Last edited by Tigon; 09-01-2012 at 11:18 AM.

  3. #3
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674
    Màu của ngày Tết


    Chịu ảnh hưởng văn hóa Trung Quốc, màu chủ lực trong ngày Tết vẫn là màu đỏ theo quan niệm màu đỏ là màu phát tài và may mắn.


    Ngày Tết của Việt Nam ngập tràn màu đỏ: câu đối đỏ, phong bao ĺ x́ đỏ, ruột quả dưa hấu đỏ, hạt dưa nhuộm màu đỏ, quyển lịch đỏ.


    Người Việt Nam cũng thích chưng những loại hoa ánh đỏ như hồng, măn đ́nh hồng, hoa đào v.v...


    Được cho phép đốt, đường xá ngập tràn trong màu đỏ của xác pháo nổ rân không ngớt kể từ giao thừa đến rạng sáng tết, rồi nổ lẻ tẻ măi cho đến khi nào hết "mồng" mới thôi!

    Trang phục có tông màu đỏ cũng được ưa chuộng để mặc Tết.

    Khái niệm thời gian

    Mùa Tết, không ai bảo ai, mọi người đều cùng nhau dẹp bỏ dương lịch và quay trở sang âm lịch rất tự nhiên, với những khái niệm thời gian trước tết gọi là “hăm” (ngày 20 tháng chạp âm lịch +): hăm mốt tết, hăm chín tết (nếu rơi vào tháng chạp thiếu sẽ không có ngày ba mươi tết), sau tết gọi là “mồng”: mồng hai tết, mồng tám tết...

    Âm lịch hồi sinh thật kỳ diệu như thể luôn nhắc nhủ mỗi người Việt Nam về tính dân tộc, cổ truyền của ngày lễ trọng đại, thiêng liêng nhất này.

    C̣n tiếp...

  4. #4
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674
    3) V́ sao có tục kiêng đổ rác trong 3 ngày tết ?

    Trong "Sưu thần kư" có chuyện người lái buôn tên là Âu Minh đi qua hồ Thanh Thảo được thủy thần cho một con hầu tên là Như Nguyệt, đem về nhà được vài năm th́ giàu to.

    Một hôm, nhân ngày mồng một Tết, Âu Minh đánh nó, nó chui vào đống rác mà biến mất, từ đó nhà Âu Minh lại nghèo đi.

    Kể từ đó kiêng không dám đổ rác ngày Tết.

    Tục kiêng đổ rác ba ngày Tết nên ngày 30, dù bận rộn đến đâu cũng phải dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ và những ngày Tết th́ mọi người phải hết sức giữ ǵn nhà cửa không vứt rác bừa băi.

    4) Viết ǵ khi khai bút?


    Sự "khai bút" này nhằm mong mỏi đón nhận được mọi sự tốt lành nhân năm mới tới.

    Thường thường người ta phải chọn ngày và giờ tốt để khai bút.

    Nhiều khi sự khai bút cũng chỉ có tính cách tượng trưng mà thôi; chẳng hạn như viết lên giấy hồng điều vài chữ: ngày, tháng, năm.... "khai bút đại cát" hay "tân xuân đại cát" (nghĩa là đầu năm mới khai bút để gặp được những điều tốt lành lớn).


    Đối với những danh sĩ th́ đôi khi khai bút bằng cách làm một bài thơ đầu xuân bày tỏ nguyện vọng hoặc ư chí của ḿnh.

    Những bài thơ khai bút này được viết lên giấy hồng điều (giấy màu đỏ) hoặc trên giấy hoa tiên (giấy có vẽ hoa) rồi dán bài thơ lên tường để thưởng xuân.

    Những người có chức vụ lớn như Tổng Đốc, Tuần Phủ, Tri Phủ, Tri huyện.... th́ có lên Khai ấn và Khai triện.

    Tục này cũng thực hiện ở các bộ đường ở kinh đô Huế dưới triều Nguyễn.

    Ấn và triện là những con dấu của những người giữ chức vụ chỉ huy trong chính quyền. Các vị này nhân đầu năm làm lễ khai ấn, triện bằng cách đóng dấu vào những giấy tờ công văn để cầu mong cho "thiên hạ thái b́nh" và dân chúng an vui.

    Ngày nay, trong các gia đ́nh, thường người khai bút là bậc trưởng bối trong nhà như ông nội, cha, hoặc con trai trưởng.

    Những người này chọn ngày, giờ tốt, viết lên giấy trắng những điều mong ước tốt đẹp cho gia đ́nh, họ tộc, làng xă...trong năm mới.

    C̣n tiếp...

  5. #5
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674
    5) Thiệp chúc tết có từ bao giờ ?


    Năm 1843, Hoàng đế Anh đă nhờ một họa sĩ thiết kế tờ thiếp mừng Noel.

    Từ đó về sau, từ một tháng trước ngày Noel, người ta đă bắt đầu gửi cho nhau thiếp mừng.

    Ở Việt Nam và nhiều quốc gia châu Á, người ta gởi thiệp chúc mừng nhau vào dịp Tết Nguyên đán, là ngày lễ quan trọng nhất trong năm.

    Ngày nay, việc gởi thiệp chúc mừng có trong nhiều dịp lễ, Tết, Noel, sinh nhật...

    C̣n tiếp...

  6. #6
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674
    6) Tác dụng chữa bệnh của một số loại quả trong mâm ngũ quả:


    * Quả bưởi (quả ḅng): người Thái gọi là cọ phúc, thuộc họ cam quưt -
    Rutaceae.

    - Lá bưởi có tác dụng chữa cảm (dùng cùng một số lá khác để nấu nồi thuốc xông chữa cảm sốt).

    - Vỏ bưởi dùng chữa đầy chướng bụng, bí tiểu.

    - Vỏ hạt bưởi có chất pectin để cầm máu.

    - Múi bưởi giúp giải khát, dùng tốt cho người tiểu đường.

    - Hoa bưởi có hương thơm đặc biệt, dùng ướp trà và một số thực phẩm.

    * Đu đủ: c̣n có các tên là phiêu mộc, phan qua thụ, mắc hung.

    Quả chín có tác dụng bổ dưỡng, rất tốt cho trẻ em và người cao tuổi, người mới khỏi bệnh.

    Đu đủ xanh chứa chất papain có tác dụng phân giải tế bào, giúp nấu thịt chóng mềm.

    Rễ đu đủ dùng làm thuốc cầm máu.

    Hoa đu đủ hấp đường phèn làm thuốc chữa ho cho trẻ em khàn tiếng.

    Ở châu Phi, dân gian c̣n dùng lá đu đủ để chữa khối u.

    * Quả hồng: tên khác là thị đinh.

    - Tai quả hồng c̣n có tên Thị đế dùng chữa khí nghịch - nấc.

    - Thị sương là chất đường tiết ra từ quả hồng; dùng chữa đau rát họng, khô họng.

    - Thị tất là nước ép từ quả hồng xanh, dân gian dùng chữa cao huyết áp.

    * Hồng xiêm: (h́nh như di thực từ Thái Lan nên có tên này).

    Tên khác: Tầm lửa, Sacoche, Saboche. Tên khoa học: Sapota achras.

    - Nhựa hồng có tác dụng kích thích tiêu hóa.

    - Vỏ quả chữa tiêu chảy

    * Chuối: là loại quả giàu dinh dưỡng, tốt cho người cao tuổi và trẻ em bị táo bón. Không dùng chuối cho người tiểu đường.

    Chuối hương phối hợp bột ḷng đỏ trứng gà dùng chữa trẻ suy dinh dưỡng.

    Như vậy, mâm ngũ quả là tâm sự gửi gắm của mỗi gia đ́nh, nói lên ḷng biết ơn trời đất, tổ tiên, ước muốn đầy đủ và sung túc, ḥa hợp như năm sắc màu của thiên nhiên trong ngũ hành.

    C̣n tiếp...

  7. #7
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674

    Tuổi hợp xông Đất, xông nhà, mở hàng năm 2012 -

    Tuổi hợp xông Đất, xông nhà, mở hàng năm 2012 - Nhâm Th́n. Hướng, ngày giờ tốt XUẤT HÀNH, KHAI TRƯƠNG đầu năm Nhâm th́n

    Chọn người xông đất tết 2012 – năm Nhâm Th́n

    Theo cổ truyền, đầu năm người ta hay t́m người xông đất cho nhà ḿnh để năm đó được may mắn hơn.

    Đối với nhiều người xông đất đầu năm được chủ nhà quư mếm v́ mang lại tài lộc, nhưng cũng v́ vậy nên nhiều người sợ xông đất đầu năm, lỡ được người lại xui ḿnh hoặc xui ḿnh th́ được người. Do đó bạn có thể tham khảo trước các tuổi sau để xem ḿnh đi xông đất có hợp không nhé!

    Năm nay là năm Nhâm Th́n người có hàng CAN sau đây đến xông đất cho chủ nhà th́ cả năm chủ nhà sẽ làm ăn thịnh vượng.

    Xông đất 2012

    Đối với chủ nhà là Nam

    1. Chủ nhà tuổi Tư, Ngọ, Măo, Dậu, chọn khách xông đất có hành can Nhâm hoặc Ất, thí dụ : Nhâm Dần, Nhâm Tư, Ất Tỵ, Ất Mùi,…

    2. Chủ nhà tuổi Dần, Thân, Tỵ, Hợi, chọn khách xông đất có hành can Nhâm, Bính, Mậu, thí dụ: Nhâm Tư, Nhâm Ngọ, Bính Tuất, Mậu Tư, Mậu Ngọ,…

    3. Chủ nhà tuổi Th́n, Tuất, Sửu, Mùi, chọn khách xông đất có hành can Ất, Nhâm, Tân, thí dụ: Ất Mùi, Ất Tỵ, Nhâm Tư, Nhâm Th́n, Tân Măo, Tân Sửu,…

    Đối với chủ nhà là Nữ


    1. Chủ nhà tuổi Tư, Ngọ, chọn khách xông đất có hành can Bính , Mậu, Tân, thí dụ : Bính Ngọ, Bính Thân, Mậu Dần, Mậu Tuất, Tân Hợi, Tân Dậu,…

    2. Chủ nhà tuổi Măo, Dậu, chọn khách xông đất có hành can Nhâm hoặc Ất, thí dụ : Nhâm Th́n, Nhâm Tư, Ất Mùi, Ất Tỵ,…

    3. Chủ nhà tuổi Dần , Thân, Tỵ, Hợi , chọn khách xông đất có hành can Nhâm, Bính, Mậu , thí dụ: Nhâm Tư, Nhâm Ngọ, Bính Thân, Bính Ngọ, Mậu Thân,…

    4. Chủ tuổi Th́n, Tuất, Sửu, Mùi , chọn khách xông đất có hành can Ất, Tân, thí dụ : Ất Mùi, Ất Tỵ, Tân Dậu, Tân Măo,…

    Ghi chú :

    Chỉ cần chú ư đến hàng CAN của khách xông đất, không cần chú ư đến hàng CHI tuổi của người đó.
    Cần tránh những tuổi tuy được hàng CAN nhưng lại CHÍNH XUNG với CHI tuổi ḿnh. Thí dụ : Tư xung với Ngọ, Măo xung với Dậu, Th́n xung với Tuất, Sửu xung với Mùi.
    Chọn mệnh sinh, bỏ mệnh khắc theo sơ đồ dưới.



    xông đất 2012

    Thí dụ : Chủ nhà mệnh Thủy nên chọn người xông đất có mệnh Kim.
    Thí dụ : Chủ nhà tuổi Đinh Sửu, nên chọn người xông đất tuổi Nhâm Thân, Nhâm Dần hoặc Nhâm Ngọ, Nhâm Tư…


    Ngoài ra cụ thể hơn, bạn có thể đọc thêm chọn tuổi xông đất đầu xuân Xông đất tết 2012

    Chọn theo tuổi :

    Chủ nhà tuổi TƯ nên chọn người tuổi Thân, Th́n, Sửu

    Chủ nhà tuổi SỬU nên chọn người tuổi Tỵ, Dậu, Tư

    Chủ nhà tuổi DẦN nên chọn người tuổi Ngọ, Tuất, Hợi

    Chủ nhà tuổi MĂO nên chọn người tuổi Tuất, Hợi, Mùi

    Chủ nhà tuổi TH̀N nên chọn người tuổi Dậu, Thân, Tư

    Chủ nhà tuổi TỴ nên chọn người tuổi Thân, Dậu, Sửu

    Chủ nhà tuổi NGỌ nên chọn người tuổi Mùi, Dần, Tuất

    Chủ nhà tuổi MÙI nên chọn người tuổi Ngọ, Hợi, Măo

    Chủ nhà tuổẫoTHÂN nên chọn người tuổi Tỵ, Tư,Th́n

    Chủ nhà tuổi DẬU nên chọn người tuổi Th́n, Tỵ, Sửu

    Chủ nhà tuổi TUẤT nên chọn người tuổi Măo, Dần, Ngọ

    Chủ nhà tuổi HỢI nên chọn người tuổi Dần, Măo, Mùi

    Chọn theo mệnh :

    Chủ nhà mệnh Kim nên chọn người mệnh Thổ, Thuỷ, Kim

    Chủ nhà mệnh Mộc nên chọn người mệnh Thuỷ, Hoả, Mộc

    Chủ nhà mệnh Thuỷ nên chọn người mệnh Kim, Mộc, Thuỷ

    Chủ nhà mệnh Hoả nên chọn người mệnh Mộc, Thổ, Hoả

    Chủ nhà mệnh Thổ nên chọn người mệnh Hoả, Kim, Thổ

    Chọn theo trạch lưu niên

    Năm nay người 19-28-37-46-55-64-73 được trạch Phúc, tốt

    Năm nay người 20-29-38-47-56-65-74 được trạch Đức, tốt

    Năm nay người 17-26-35-44-53-62-71 đượctrạch Bảo, tốt

    Năm nay người 18-27-36-45-54-63-72 được trạch Phúc, tốt

    Những tuổi c̣n lại là trạch : Bại, Hư, Khốc, Quỷ, Tử đều xấu

  8. #8
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674

    Phiếm Luận :Năm Th́n , chuyện Rồng

    Nhân dịp Năm hết Tết đến, bàng dân thiên hạ đang chứng kiến cảnh chị Mèo ỏn ẻn ra đi, nhường ngôi đệ nhất phu nhân nơi hạ giới cho nàng Rồng lượn tới.

    Chúng tôi hân hạnh đóng góp bài phiếm luận này trong tinh thần hợp tác để xây dựng v à mua vui trong dịp đầu xuân.

    Tuy nhiên, trước khi khai bút, cần có đôi lời phi lộ hầu tránh những hiểu lầm đáng tiếc có thể xảy ra trong thời mạt pháp.

    Dạo này anh em ta hay mau mắn và rộng răi tặng nhau những nắm bùn đất không được thơm tho cho lắm, hay mấy cái nón cối dép râu, nên lại càng phải cẩn thận kẻo “bút sa gà chết”.

    V́ vậy, theo đúng câu châm ngôn khuôn vàng thước ngọc "mất ḷng trước, được ḷng sau" của ông bà, nên "nói gần nói xa, chẳng qua nói thật" rằng mục tiêu duy nhất của bài phiếm luận này chỉ để góp vui trong mấy "ngày xuân con én đưa thoi", chứ không hề có ư đả kích bất cứ đoàn thể, cá nhân hay ông lớn bà to nào.

    Đối với các vị "quần vận yếm mang", tác giả lại càng "kính nhi viễn chi", chẳng giám m ột l ời hó hé hay đụng chạm tới.

    Với thiện chí giúp vui văn nghệ sáng tỏ như trăng "mồng một cu liêm, mồng hai lưỡi liềm", vào dịp năm mới , nếu chẳng may có lời lẽ nào bị xếp vào loại "phát ngôn bừa băi", không nên không phải, có thể làm phật ḷng bất cứ ai, xin qúi vị độc giả cứ tin rằng đó là v́ vô t́nh thay v́ cố ư và rộng ḷng lượng thứ.

    Nói tóm lại, đầu năm đầu tháng vẫn "tân" như "cô gái hăy c̣n xuân", cần phải kiêng cử cho khỏi dông cả năm, nên bài viết này chỉ có mục đích duy nhất là "mua vui cũng được một vài trống canh", không hề xiên xỏ hay đâm thọc bất cứ ai.

    Qúi vị cứ tin rằng lời "tuyên thệ" này ít nhất cũng nặng kư ngang với lời "khấn" của Clinton Tông Tông khi đặt tay trên cuốn Hiến Pháp và trước bàn dân thiên hạ xứ Cờ Hoa mà thề sống thề chết không hề có "Sex" xiếc ǵ cả với Rồng cái Monica Lewinsky mà chỉ dạy nàng ngón kèn "xắc xô phôn" độc đáo và cho người đẹp hút "x́ gà gộc" thôi! Thành thật cám ơn qúi độc giả trước.

    Khi thiên hạ bảo nhau: Rồng tới Mèo đi, đó là nói theo giới b́nh dân nôm na mách qué, nhưng theo văn chương bác học của các quan Nghè, quan Thám hay qúi vị khoa học giả Ph. D. nhiều bằng cấp, chuyên dùng can chi ngũ hành trong bát quái của Dịch Kinh, th́ lại phải "ngôn" là Mẹo qua, Th́n tới mới hợp với sách vở Tứ Thư, Ngũ Kinh nho chùm của đức thánh Khổng!

    Nhưng tuy thuộc giới bác học hay b́nh dân, nghèo hay giầu, thượng lưu hoặc hạ ... giới, trong năm vừa qua, chúng ta đă thấy dân Việt tỵ nạn sống hiền ḥa, ngoan ngoăn, dễ thương, dù lúc nào cũng giấu móng vuốt để sẵng sàng cào cấu, cắn xé, ăn sống nuốt tươi nhau, đúng y bản tính loài Mèo.

    Sang đến năm mới, v́ Rồng là biểu tượng trưng cho sự phồn thịnh và vương giả, nên nhân dịp này, tác giả cầu chúc qúi vị độc giả thân mến một năm mới khang an thịnh vượng, nếu có đi Las Vegas hay Atlantic City th́ "đánh đâu trúng đó", làm ăn phát đạt, vận hội thăng tiến như "Rồng gặp mây".

    Sau những lời "rào trước đón sau cho đúng lễ nghi quân cách cũng như để được xa lộ an toàn, kính mời qúi vị thiện nam tín nữ xăn quần, vén áo cùng vào thăm chốn "long đàm hổ huyệt" hay "hang cọp, đầm rồng".

    Xin cảnh cáo trước, hang hốc của loài Rồng là nơi tối tăm ẩm thấp lại rong r êu trơn trợt nguy hiểm lắm đấy nên cần cẩn thận như củi lửa trong lúc lâm trận quyết liệt, v́ dù đụng Rồng ... đất hay Rồng cao cấp có đ̣n phép "đằng vân giá vơ" biết bay biết ... lưọn cũng đều rất lợi hại, nếu không khéo có thể bị danh bại thân liệt, bỏ mạng chốn sa tràng, tan tành không c̣n manh giáp!

    Theo truyền thuyết đông phương, kể về nguồn gốc, Rồng là một con vật thần thoại, không có thật như các giống khác trong 11 con giáp như Chuột, Trâu, Cọp, Mèo v.v...

    Rồng nguyên là rắn tu luyện tối thiểu ba ngàn năm đă thành chính quả nên có nhiều quyền phép thiên biến vạn hóa.

    Người Trung Hoa và Việt Nam thời xưa tin tưởng rằng Rồng và jỳ lân là những linh vật mang biểu tượng của thiên tử, mỗi khi xuất hiện là có điềm lành hoặc minh chúa ra đời để mang thái b́nh thịnh trị cho thiên hạ.

    Cũng v́ niềm tin này mà có tục lệ múa lân vào những ngày đầu năm trong dịp tết Nguyên Đán hay những ngày khai trương, lễ lạc, đám hỏi đám cưới v.v... trọng đại để hy vọng sẽ được may mắn, thành công và phát đạt.

    Thông thường, trong một đội lân, chúng ta thấy có đầu lân trông giống đầu sư tử nhưng có sừng như tê giác và ḿnh lân cũng giống ḿnh sư tử.

    Qui mô hơn có đội tuy mang đầu lân nhưng ḿnh lại là thân rồng với nhiều khúc uốn lượn, do đó người ngoại quốc gọi chung những cuộc múa lân là "dragon dance".

    C̣n tiếp...

  9. #9
    Member Tigon's Avatar
    Join Date
    13-08-2010
    Posts
    22,674
    Về h́nh dáng, tuy không ai biết được chính xác, nhưng theo truyền thuyết, Rồng được mô tả như một con vật có 4 chân, đầu dài như đầu ngựa hay đầu lạc đà, có sừng như tê giác, tai vểnh như tai ḅ, cổ rắn, vuốt cọp, móng nhọn như chim ưng, râu cứng và dài, bụng có vẩy từng lớp như vẩy cá chép.

    Đặc biệt, Rồng có cặp mắt lồi rất lớn, sáng quắc như lộ hào quang trông thật dữ tợn.

    Rồng thở ra khói, phun ra lửa hoặc nước.

    Miệng Rồng rất rộng với nhiều răng lởm chởm ch́a ra ngoài như miệng cá sấu.

    Về màu sắc, có các loại Rồng xanh, trắng, đỏ, đen hay vàng.

    Trong số này, Rồng vàng cao qúi nhất nên được dùng để tượng trưng cho Thiên Tử.

    V́ vậy, áo của vua được gọi là long bào có thêu Rồng vàng bốn chân, năm móng.

    Huyền thoại c̣n cho rằng Rồng đực ngậm một viên ngọc rất qúi trong miệng, do đó nhiều tranh cổ vẽ cảnh hai con Rồng tranh một viên ngọc gọi là "Lưỡng Long Tranh Châu".

    Đôi khi cũng có những cảnh vẽ hai con Rồng vờn mặt trăng gọi là "Lưỡng Long Chầu Nguyệt".

    Người ta c̣n phân biệt được cả Rồng đực lẫn Rồng cái bằng cách nh́n vào phần đuôi, giống như muốn biết đờn ông hay liền bà th́ phải nh́n vào phần … dưới cho chắc ăn!

    Đuôi Rồng đực cuộn lại cứng như một cây côn dùng để làm vũ khí mỗi khi xung trận, c̣n đuôi Rồng cái lại x̣e ra như chiếc quạt.

    Người Trung Hoa phân Rồng ra thành bốn loại:

    - Thiên Long (T'ien Lung): là loại ở trên trời chuyên hầu cận Ngọc Hoàng Thượng Đế cũng như bảo vệ thiên đ́nh.

    - Địa Long (Ti Lung): là chúa tể tại những vùng biển, hồ v.v... lớn

    - Thần Long (Shen Lung): là các vị thần trông coi việc làm mưa, gió.

    - Phụ Táng Long (Fu ts'ang Lung) là quản thủ của các kim loại qúi như vàng, ngọc v.v... dưới mặt đất.

    Rồng được người Á Đông sùng bái và kính sợ không những chỉ v́ biểu tượng của thiên tử, mà c̣n có lư do khác.

    Đó là v́ sống về nghề nông nên họ rất cần mưa thuận gió ḥa cho được mùa ngũ cốc. Họ tin rằng mỗi khi bị hạn hán là bị Rồng trừng phạt v́ thiếu ḷng tôn kính, nên thường phải lập đàn cầu đảo các Long Vương đến phun nước làm mưa giúp cho mùa màng tươi tốt.

    Người xưa tin rằng bốn biển lớn là Đông Hải, Tây Hải, Bắc Hải và Nam Hải, mỗi nơi đều có một Long Vương ngự trị.

    Trong các đền thờ của Nhật Bản cũng có khá nhiều h́nh ảnh của Rồng v́ dân chúng tin rằng Long và Phụng là biểu tượng của phồn vinh và trường thọ.

    Tuy nhiên, người Nhật không sùng bái Rồng quá mức như dân Trung Hoa, v́ họ cho rằng ngoài giống Rồng tốt, cũng có những loại Rồng yêu quái chuyên hại người như Koshi là một con Rồng tám đầu tám đuôi rất hung dữ.

    C̣n tiếp...
    Last edited by Tigon; 10-01-2012 at 12:55 PM.

  10. #10
    Member
    Join Date
    15-10-2010
    Posts
    1,590
    Quote Originally Posted by Tigon View Post

    ......
    Trong tất cả các loại tranh tết Việt Nam, có lẽ đa dạng và độc đáo nhất là tranh dân gian. Đây là loại tranh trường tồn cùng lịch sử, không trau truốt cầu kỳ như các loại tranh khác mà mang đậm tính dân tộc.

    Trong các làng tranh dân gian Việt Nam, nổi bật nhất là làng tranh Đông Hồ, nằm ở ven sông Đuống. Tranh được làm từ giấy đỏ, quét phủ một lớp điệp óng ánh làm cho màu in thêm rực rỡ. Từ thời xa xưa, tranh dân gian Đông Hồ đă nổi tiếng là rẻ và đẹp, được nhiều nơi ưa thích.

    C̣n tiếp...
    Dân làng Đông Hồ ngày nay đã không còn mấy ai theo nghề vẽ tranh dân gianVN nữa rồi, mà họ đã đổi sang nghề làm vàng mã!


    Làng tranh Đông Hồ ngày cận Tết

    Người dân trong và ngoài nước biết đến làng Đông Hồ nổi danh với nghệ thuật tranh dân gian như tranh hứng dừa, đám cưới chuột, đánh ghen... Trong cơn lốc thị trường, người làng Đông Hồ ngày nay không c̣n mặn mà với nghề làm tranh mà hầu hết chuyển hẳn sang làm vàng mă.

    Số người c̣n gắn với ḍng tranh đậm bản sắc dân tộc này chỉ c̣n lại rất ít, phần v́ nghề truyền thống của gia đ́nh, phần v́ đă quá đắm đuối, đam mê với nghề.

    Làng Đông Hồ (Song Hồ, Thuận Thành, Bắc Ninh) nằm ven sông Đuống, cách Hà Nội khoảng 40 km về phía Đông. Tranh Đông Hồ gắn liền với văn hóa người Việt từ con gà, con trâu, con lợn, con chuột đến các tṛ chơi dân gian như đánh đu, đấu vật, bịt mắt bắt dê.

    "Tranh Đông Hồ gà lợn nét tươi trong/ Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp". Chỉ cần hai câu thơ trong bài “Bên kia sông Đuống” của nhà thơ Hoàng Cầm đă toát lên cái hồn dân tộc trong nghệ thuật tranh dân gian Đông Hồ. Không bằng những họa tiết, đường nét cầu ḱ mà những nét vẽ trong tranh toát nên vẻ giản dị, trong sáng, mộc mạc đậm chất dân gian người Việt.
    ..........
    Trước cơn lốc của thời kinh tế thị trường, người người, nhà nhà làng Đông Hồ đồng loạt chuyển nghề từ làm tranh sang làm vàng mă. Nhưng bên cạnh đó, vẫn c̣n những con người kiên tŕ ngày đêm thổi hồn vào những bức tranh đời thường, giản dị, mộc mạc của người Việt. Mỗi bức tranh lại chất chứa một ư nghĩa sâu xa, thâm thúy mà dí dỏm, sinh động như chính cuộc sống vậy. Có lẽ v́ thế, người đă trót mê loại tranh này rồi khó có thể dứt ra được.

    Khi hỏi bất kỳ một người dân xă Song Hồ không ai là không biết hai nghệ nhân làng Đông Hồ nổi tiếng c̣n gắn bó với ḍng tranh dân gian thuần Việt này. Đó là nghệ nhân Nguyễn Hữu Sam và nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế.

    Nghệ nhân Nguyễn Hữu Sam, 82 tuổi vui mừng chia sẻ: "Ngay từ nhỏ, tôi đă đam mê và yêu tranh Đông Hồ. Trải qua biết bao thăng trầm, bể dâu của cuộc sống, đến ngày nay gia đ́nh tôi vẫn tiếp tục ǵn giữ và phát triển được nghề truyền thống, coi như tâm nguyện của tôi đă hoàn thành. Đến nay, gia đ́nh đă có ba thế hệ cùng làm tranh".

    Tre già măng mọc, anh Quả (con trai ông Sam) hiện đang kế tục và phát triển nghề làm tranh của gia đ́nh. Ông Sam cho biết, trước kia ông phải thuyết phục anh Quả mới đồng ư tiếp tục theo nghề. Lúc đầu c̣n lưỡng lự, song v́ t́nh yêu của ông đối với nghề khiến anh cũng phần nào hiểu được tâm tư nguyện vọng của bố. Đến bây giờ anh rất yêu và đam mê công việc làm tranh.


    Nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế đang giới thiệu bức tranh rước rồng chào đón năm Nhâm Th́n
    "Ở Đông Hồ bây giờ ít người làm tranh, chỉ có nhà tôi và nhà ông Chế (Nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế) nên tranh cũng bán được. Hơn nữa, nhiều người vẫn thích chơi và treo tranh Đông Hồ, thỉnh thoảng du khách nước ngoài sang t́m mua. Bởi vậy, thu nhập cũng tạm ổn khiến những người đam mê với nghề như chúng tôi có thêm động lực tiếp tục ǵn giữ và phát triển nghệ thuật tranh dân gian truyền thống này", nghệ nhân Sam trải ḷng.

    Trở lại câu chuyện tranh Đông Hồ, ông Sam hồ hởi khoe, thỉnh thoảng gia đ́nh ông cũng đón những tốp học sinh của các trường quan tâm và yêu thích nghệ thuật tranh Đông Hồ đến tham quan. Ông lại nhiệt t́nh giới thiệu và giải thích ư nghĩa sâu xa của từng bức tranh cho các cháu. Nghệ nhân 82 tuổi chỉ vào bức tranh "Em bé ôm gà" (hay gọi là bức Vinh hoa) được treo ngay ngắn trên tường giải thích. Bức tranh thể hiện ước vọng về một cuộc sống ấm no hạnh phúc với đầy đủ đức tính của người Việt văn, vũ, đức, trí, tín, khắc họa ư nghĩa đời thường, dung dị mà không kém phần kịch tính.

    Khác với nghệ nhân Nguyễn Hữu Sam, nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế dành cả một khu đất rộng, nhà cửa khang trang cho việc sản xuất và trưng bày tranh. Ông trăn trở: "Trước Cánh mạng tháng Tám, không ai bảo ai có khoảng 150 hộ gia đ́nh bắt đầu bán tranh tại đ́nh làng vào ngày mùng 1 tháng Chạp (mùng 1 tháng 12 âm lịch) hàng năm, cách 6 ngày lại có một phiên. Giờ chợ không c̣n nữa. ước mơ cuối đời của tôi là làm thế nào mở lại chợ bán tranh như ngày xưa để mọi người cùng mua tranh về treo đón Tết, nhưng xem ra điều đó rất khó v́ người làng chuyển hết sang làm vàng mă rồi".

    Trích từ dothi.net

Thread Information

Users Browsing this Thread

There are currently 1 users browsing this thread. (0 members and 1 guests)

Bookmarks

Posting Permissions

  • You may not post new threads
  • You may not post replies
  • You may not post attachments
  • You may not edit your posts
  •