( Từ trang mạng của Hải Ngoại Phiếm Dam)
Ba cái đáng sợ của người Nhật ( Sợ nhất là cái Máu Lạnh )
Trung Quốc và Nhật Bản nh́n nhau qua biển, là hàng xóm cách nhau một lạch nước hẹp. Ngày xưa Nhật từng là học tṛ trung thành, thật thà nhất của Trung Quốc. Sau Duy Tân Minh Trị, Nhật từng là kẻ địch hung ác nhất
Biên dịch: Nguyễn Hải Hoành
Tâm trạng tôi có chút nặng nề khi đặt bút viết đầu đềcho bài báo này.
Trung Quốc và Nhật Bản nh́n nhau qua biển, là hàng xóm cách nhau một lạch nước hẹp. Ngày xưa Nhật từng là học tṛ trung thành, thật thà nhất của Trung Quốc. Sau Duy Tân Minh Trị, Nhật từng là kẻ địch hung ác nhất của Trung Quốc. Ngày nay Nhật và Trung Quốc là đối thủ tiền định trong một hiệp đấu định mệnh. Đông Á và Tây Thái B́nh Dương chỉ có một bá chủ, một núi không thể có hai hổ.
Rơ ràng, hiểu biết Nhật Bản, hiểu biết đối thủ, biết ḿnh biết người là việc rất có ư nghĩa.
Cái “Vơ” của Nhật Bản
Trong các phim truyền h́nh nhiều tập về đề tài kháng chiến chống Nhật ta thường thấy vơ quan Nhật hay dùng những thứ của con nhà vơ để trang trí pḥng làm việc; phần lớn họ đều đeodao Vơ Sĩ [chữ Hán-Nhật viết 刀, tức đao]; trong chiến đấu họ vô cùng gan dạ, khi thua th́ dùng dao tự mổ bụng ḿnh. Cái kiểu ấy gọi là Vơ Sĩ Đạo [Bushido], thứ thuốc phiện tinh thần của người Nhật mấy ngh́n năm nay.
Vậy nội hàm tinh thần của Vơ Sĩ Đạo là ǵ? Có thể dùng hoa anh đào để ví người vơ sĩ qua một mô tả rất kinh điển sau đây:
Ai đă thấy hoa anh đào đều biết, nh́n từng bông hoa th́ không đẹp nhưng cả cánh rừng hoa anh đào lại rất đẹp. Anh đào đẹp nhất không phải là lúc hoa nở mà là lúc hoa tàn. Đặc điểm khi hoa tàn là chỉ sau một đêm cả rừng hoa anh đào tàn lụi sạch sành sanh, không một bông nào c̣n lưu luyến ở lại trên cành. Đó chính là cơi tinh thần mà ngườivơ sĩ Nhậttôn thờ: đạt tới đỉnh cao đời ḿnh trong khoảnh khắc đẹp chói lọi, phát huy giá trị lớn nhất của ḿnh rồi sau đấy kết thúc sinh mệnh không chút lưu luyến. Người vơ sĩ Nhật tự sát chẳng phải v́ thua, cũng chẳng phải v́ xấu hổ do thất bại. Họ không yếu đuối như thế; họ tự sát chỉ v́ cảm thấy ḿnh đă cố gắng hết sức, tâm nguyện đă đến hồi kết, cuộc đời ḿnh chẳng thể nào có phút chói sáng hơn được. Lúc ấy nên tàn lụi như cánh hoa anh đào không c̣n chút luyến tiếc ǵ nữa.
Người thế nào th́ đáng sợ nhất? Đội quân như thế nào th́ đáng sợ nhất? Trong Đại chiến II lính Nhật đă cho ta thấy kẻ nào cả đến cái chết cũng không sợ th́ kẻ ấy đáng sợ nhất! Một đội quân gồm toàn những người không sợ chết th́ đáng sợ nhất!
Người Nhật hiện nay chưa hề vứt bỏ truyền thống của họ. Một dân tộc có truyền thống thượng vơ, được vũ trang bằng tín ngưỡng tinh thần Vơ Sĩ Đạo coi trọng sự trung thành tuyệt đối, phục tùng tuyệt đối, không sợ chết, sức mạnh của niềm tin lớn tới mức có thể huỷ diệt bất cứ sự vật nào xem ra vô cùng lớn mạnh.
Cái “Nhẫn” của người Nhật
Ai từng đến nước Nhật đều biết, khác với người Trung Quốc có thói hơi động một tư là đập bàn quăng ghế, người Nhật rất chú trọng lễ phép và nhẫn nhịn. Nói cách khác, người Nhật thường rất có lư trí. Dĩ nhiên không phải là nói nước Nhật không có những người trẻ phẫn chí, dĩ nhiên là có, và cũng chẳng ít, nhất là những thanh niên phái hữu, nhưng nếu so với số đông trong xă hội th́ họ chỉ ngẫu nhiên gây ra chút sóng gió nhỏ mà thôi.
Hăy ngược ḍng lịch sử, bắt đầu từ chuyện nhẫn nhịn của Thiên Hoàng Nhật Bản. Tại nước Nhật, Thiên Hoàng được coi là hoá thân của thần thánh, nhưng từ triều Nguyên Lại, sau khi lập ra Mạc Phủ Liêm Thương [tức Kamakura Bakufu, năm 1192; thực ra c̣n sớm hơn] th́ Thiên Hoàng chỉ c̣n là bù nh́n, mất toàn bộ quyền lực. Măi cho tới thời cận đại, năm 1868 khi phương Tây xâm nhập nước này, phái chống Mạc Phủ lập quân đội đánh đổ Mạc Phủ, tống khứ viên tướng cuối cùng của Mạc Phủ và công bố chiếu thư “Vương Chính Phục Cổ Đại Hiệu Lệnh” của Thiên Hoàng, trả lại toàn bộ quyền lực vào tay Thiên Hoàng rồi bắt đầu cuộc Duy Tân Minh Trị. Đến đây mới chấm dứt lịch sử 800 năm Thiên Hoàng mất quyền cai trị đất nước. Lâu đến thế mà Thiên Hoàng vẫn nhẫn nhịn được!
Nói đến “Nhẫn”, không thể không nhắc tới một vị “Đại Nhẫn” là Đức Xuyên Gia Khang [tức Tokugawa Ieyasu, 1543-1616], v́ để giấu thực lực mà hy sinh cả vợ ḿnh, sau này rốt cuộc dựng nên cơ nghiệp 300 năm cho gia tộc Đức Xuyên [tức Tokugawa] cai trị nước Nhật.
Hiện nay do thua trận trong Thế chiến II, phải chịu sự che chở của Mỹ, nước Nhật đang ở trong thời kỳ “nhẫn”. Dưới sự chỉ đạo của bộ Hiến pháp Hoà b́nh, đôi lúc các tàn dư thế lực quân phiệt lại ngóc đầu quậy phá. Giờ đây Nhật Bản chẳng khác ǵ một kẻ phải nhẫn nhục, luôn luôn thăm ḍ sự động tĩnh của đối thủ, tạm thời giấu kín nanh vuốt sắc nhọn của ḿnh, đợi bao giờ thời cơ tới th́ sẽ hoá thân thành kiếm khách giáng cho đối thủ một đ̣n chí mạng. Lư trí cực độ th́ rất đáng sợ, kẻ địch trong bóng tối th́ nguy hiểm nhất!
Lại bàn về sự “Học” của người Nhật
Tôi cho rằng dân tộc Nhật không phải là một dân tộc giàu sức sáng tạo nhưng lại vô cùng giỏi về mặt học cái hay cái tốt của người khác, hơn nữa c̣n biết xem xét thời thế giải quyết rất tốt vấn đề học ai và học như thế nào; sau khi học tinh thông rồi thậm chí c̣n vượt cả thầy.
Trung Quốc thời kỳ Tuỳ Đường được gọi là Thiên triều Thượng quốc. Hoàng đế nhà Đường từ Thái Tôn trở đi cho tới Đại Tôn đều được người ngoại tộc tôn kính gọi là “Thiên Khả Hăn” [Khả Hăn: lănh tụ tối cao]; văn minh Trung Hoa đang ở đỉnh điểm. Hồi ấy nước Nhật ngưỡng mộ văn minh Trung Hoa và văn hoá Nho Giáo, trước sau từng 13 lần cử sứ thần sang Trung Quốc học tập toàn diện hệ thống chính trị, văn hoá, chế độ, điển tịch … và từ đó tạo nên cuộc “Cải tân Đại hoá” nổi tiếng trong lịch sử Nhật Bản, thúc đẩy nước Nhật thời cổ phát triển một bước lớn. Sau đó Nhật không ngừng liên hệ và giao lưu với Trung Quốc.
Thời cận đại, cùng với sự suy yếu của chính quyền nhà Thanh, các cường quốc phương Tây thống trị thế giới, người Nhật nhạy bén lập tức dứt khoát“Thoát Á nhập Âu”, “Bỏ Trung Quốc, học phương Tây”, cực kỳ chú trọng học chế độ văn minh và kỹ thuật tiên tiến của phương Tây, đóng vai tṛ “kẻ đầu cơ” thông minh trong làn sóng cuồn cuộn của lịch sử. Đến cuộc chiến tranh Giáp Ngọ [1894], cậu học tṛ cũ đă đánh bại cả thầy dạy ḿnh [đánh bại nhà Thanh TQ]… Cuộc chiến tranh Nhật-Nga [1904, đánh tan hạm đội Nga] cũng vậy.
Vơ, Nhẫn, Học – tín ngưỡng, lư trí, đầu cơ đă làm nên tính quốc dân của người Nhật ngày nay. Đây chính là chỗ đáng sợ nhất của Nhật Bản – “đối thủ định mệnh” của Trung Quốc.
Ngược lại, hăy xem Trung Quốc ngày nay: thiếu niềm tin, chỗ nào cũng thấy những thanh niên phẫn chí, gàn dở tự cho ḿnh là đúng, bưng tai bịt mắt.
Bỗng dưng nhớ đến một nhân vật từng làm mưa làm gió trong thời kỳ chiến quốc ở Nhật là Tích Điền Tín Trường [Oda Nobunaga, 1534-1582]. Sau khi đưa được súng thần công vào nước Nhật, tuy phát hiện thấy loại vũ khí mới này có nhược điểm là thời gian nạp thuốc súng quá lâu khiến cho nó mất tính thực dụng, nhưng ông vẫn không bỏ nó mà vận dụng trí tuệ sáng tạo ra chiến thuật “ba bước”: khi chiến đấu, binh sĩ xếp làm 3 hàng, một hàng nạp thuốc súng, một hàng chuẩn bị và một hàng bắn; nhờ thế bổ khuyết được nhược điểm nói trên, phát huy được uy lực lớn nhất của binh khí nóng trong thời đại binh khí lạnh. Trong trận Trường Tiêu năm 1572, Tích Điền Tín Trường dùng vũ khí kiểu mới và chiến thuật tiên tiến nói trên đă đánh cho đội kỵ binh thủ cựu của Vũ Điền Tín Huyền – lực lượng quân sự mạnh nhất hồi ấy tan tành không c̣n một mảnh giáp và từ đó hoàn toàn bị loại ra khỏi vũ đài lịch sử.
Kẻ viết bài này chỉ là một người yêu thích lịch sử không chuyên với cái đầu tư duy xă hội hạng xoàng nhưng dường như đă nh́n thấy mối nguy đang đến gần; xin những vị có lư trí biết nh́n xa trông rộng xem xét các ư kiến nói trên.
( Nghiên Cứu Quốc Tế )
Bookmarks