Nhà văn Xuân Vũ, sinh quán tại Mỏ Cày, Bến Tre, ngày 19 tháng 3 năm 1930, lớn lên trong một gia đ́nh nông dân từng học tại trường College Mỹ Tho. Ông theo chân cậu ruột, một nhà trí thức đi kháng chiến chống Pháp lúc 15 tuổi và gia nhập đoàn thiếu nhi cứu quốc dưới sự điều khiển của Trần Bạch Đằng. Được nhà thơ Tâm Điền tức nhà thơ vàng Xuân Tước cố vấn lúc ban đầu, ông Xuân Vũ đă đăng bài thơ đầu tiên lên báo ở Hà Nội năm 1947. Năm 1950 ông làm cho báo "Tiếng Súng Kháng Địch" của khu 9 và tập kết ra Bắc vào năm 1954 sau hiệp định Genève. Ông tham gia hội nhà văn (cùng khóa với Phùng Cung (có bài viết là Phùng Quán [Thực ra Phùng Cung và Phùng Quán là hai người khác nhau. Phùng Cung là tác giả "Con ngựa của chúa Trịnh", c̣n Phùng Quán là tác giả "Tuổi thơ dữ dội". Cả hai nhà văn đều vướng vào vụ án Nhân văn Giai Phẩm]) 1958. Năm 1965 ông vươt Trường sơn trở về miền Nam và đă ra hồi chánh Chính quyền Việt Nam Cộng Ḥa vào năm 1968.
Ít ra , ông cũng để cho đời sau , biết rõ một phần sự thật trong cái gọi " xẻ dọc Trường sơn đi cứu nước " . Mời bạn đọc xem , sự "thần thánh" của nó !!!!
................
Tôi hỏi:
– Ban năy nó thụt ở vùng nào vậy đồng chí ?
– Nó cắt đường dây của ḿnh đó. Nó biết hết đường đi của ḿnh hai chú ạ !
– Ḿnh không mở đường khác được sao?
– Mở đường mới luôn nhưng đi vài tháng là nó biết, nó lại cắt.
– Ban năy đồng chí có nói là ông già đi tập kết?
– Dạ! Mấy chú ở ngoải về phải không?
– Phải ! Sao biết ?
– Chú nói giọng Bắc.
– Ủa vậy sao? Tôi giật ḿnh hỏi.
– C̣n “ủa” ǵ nữa. Ăn rau muống tám, chín năm líu lưỡi nghe rơ lắm. Tư Mô nói.
– Anh có nhận thấy điều đó ở tôi không?
– Có chứ. Vâng, nhỉ, nhé, thế à ! Những chữ đó đầy trong tiếng của chú. Hổng chừng trong máu của chú cũng có “chất Bắc.”
Tôi quay lại anh giao liên:
– Bố cháu ở đơn vị nào ?
– Cháu đâu có biết. Cháu không có gặp ổng. Cháu chỉ nghe má cháu nói lại thôi. Ổng thoát ly đâu hồi cháu bảy, tám tuổi ǵ đó lận !
Tôi định lấy cảm t́nh với anh giao liên bằng cách nói ṿng quanh sự tiến bộ của dân Nam Kỳ tập kết, những đơn vị và cá nhân Nam Bộ được khen thưởng, được huân chương và được tuyên dương anh hùng quân đội, anh hùng lao động. Trước nhất tôi nịnh đám dân Long An một phát. Tôi nói:
– Ở ngoài Trung ương khen ngợi dân Long An dữ lắm. Sau Bến Tre là Long An. Hai tỉnh này được Trung ương Đảng tuyên dương là “Lá cờ đầu của Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam ! ” Bí thư Trung ương Cục Miền Nam bây giờ là đồng chí Sáu Lầu gốc Long An.
Thấy anh ta im lặng , tôi chắc anh ta “thấm bài” nên tương thêm một loạt để chiếm thêm cảm t́nh.
– Thống nhất đất nước rồi đồng chí dắt gia đ́nh ra thăm Hồ Gươm, Tháp Rùa, Chùa Một Cột… cho biết.
– Đẹp lắm hả chú?
– Sau đó đi thăm lăng Bác !
– Ủa, Bác Hồ chết rồi sao?
– Chưa, chưa, nhưng chừng đó th́ chắc Bác không c̣n sống!
Tôi tiếp :
– Miền Bắc ta tươi đẹp vô cùng. Dân chúng đang hăng hái xây dựng xă hội chủ nghĩa. Lúa tốt gấp mấy lần lúa trong ta nhờ lai giống lúa Liên Xô và Trung Quốc, Triều Tiên. Có những hợp tác xă được mùa, lúa chín bông lúa dầy đặc đến nỗi ḿnh leo lên đứng trên ngọn mà lúa không sập.
– Trúng quá hả chú ?
Tôi tuôn ra thao thao bất tuyệt, tuyên truyền anh giao liên mút mùa, c̣n Tư Mô th́ ngồi im hút thuốc. Anh ghiền nặng. Trước khi đi anh đă nhờ mấy cậu tiếp phẩm mua giùm thuốc rê dồn cứng một bịch ni-lông to bằng nửa chiếc gối đệm, anh dự định cục nhựa này có thể đủ xài trong cơn thắt ngặt ... chạy không ra chất đốt trên đường. Nghe tôi tuyên truyền hơi mạnh cho anh giao liên, anh nhắc khéo:
– Chú không phải lo! Mai mốt bố về sẽ nói cho con nghe !
Xuồng lách vào trong rạch nhỏ quanh co tối om. Độ hai ba giờ sáng về đến trạm. Không biết trời đâu đất đâu , cứ việc lao vào ṃ mẫm t́m chỗ mắc vơng. Anh giao liên đến bảo:
– Chú nào có muốn mua ǵ cháu mua dùm cho !
– Ủa, ở đây có quán sao cháu? Tôi kêu lên.
– Dạ có ! Mắm, khô, xà bông thơm, thuốc lá thơm, kẹo đậu phộng, trà con Tôm, con Khỉ, đường cát, đường tán có đủ hết.
– Tôi muốn mua cây bút máy có không?
– Báu ǵ ba cái đó .
Tư Mô nói:
– Bút Bic có thiếu ǵ. Ở trong này không xài Stylo Kaolo hay Pilot hút mực ng̣i vặn ló ra thụt vô như thời kháng chiến nữa!
– Vậy à? Tôi không biết.
– Vậy ở ngoài Bắc xài bút ǵ ?
– Toàn ng̣i bút lá tre chấm mực trong lọ.
– Cơ quan xài ǵ ?
– Cũng thế.
– Trong này một cây bút giá mấy xu thôi.
Tôi bảo:
– Mua cho tôi một “lố.” Tôi móc tiền đưa cho anh :
– Mua luôn các thứ ăn uống và một cục xà bông thơm.
Tôi giăng vơng nằm chụm đầu với Tư Mô. Anh giao liên xuống mé rạch tát nước xành xạch rồi bơi đi. Tôi thấy trong người khỏe khoắn vô cùng v́ cái quán mà anh giao liên vừa nói. Bằng ấy mặt hàng ở trong một cái quán cóc trong vùng giải phóng ư? Khác nào Tổng Hợp Bách Hóa Hà Nội ? Mà ở đây lại không cần phiếu.
Tư Mô hút thuốc và chậm răi cất giọng:
– Tôi nói với chú chuyện này, chú đừng có giận tôi nghe.
– Chuyện ǵ ? Anh cứ nói đi ! Ǵ mà giận !
– Mấy việc tốt đẹp chú nói hồi năy ở trong này người ta biết hết rồi.
– Vậy hả? Sao biết ?
– Th́ cũng mấy ông ở ngoài đó về trong này nói tùm lum ra. Họ c̣n biết nhiều chuyện đẹp ác nữa. Tiểu ban ḿnh cũng đă ngập tràn những chuyện như vậy rồi. Ấy là mấy cha ngoài Bắc về c̣n giữ kỷ luật cơ quan đấy. C̣n mấy tướng bung ra ngoài, bất măn đâu hồi đời nào, đi tới đâu họ ria tới đó. Bây giờ không có ai tin mấy ông tập kết nữa đâu.
– Có vụ đó nữa sao anh Tư?
– Có chớ !
– Sao anh chưa đi đồng bằng mà anh biết ?
– Th́ mấy cậu ở tiểu ban ḿnh đi về, uống trà nói. Dân ḿnh trong này bây giờ không có muốn thống nhứt đâu. Đây tôi nói nhỏ với chú thôi. Chú của chú cũng từng đi kháng chiến như tôi, nhưng tại sao bỏ ngang? Đó là một vấn đề. Các ông bà tập kết ra Bắc rồi về đây toàn nói chuyện bất măn. Đó là hai vấn đề.
Tôi thở dài. Mệt c̣n hơn lội một keo Trường Sơn.
Tư Mô tiếp:
– Dân Nam Kỳ ra ngoài đó bị chết xe chết tàu dữ hả chú?
– Đâu có ai bị chết tàu đâu ! Chỉ có ông Mười Kỉnh Tổng Thư Kư ủy Ban Hành Chánh Tỉnh ḿnh ra đó làm ǵ ở Bộ Nội Vụ, thay mặt cho Bộ đi Hải Pḥng đón tiếp Việt kiều ở Tân Đảo về, khi chuyền qua tàu, ông bước hụt chân té và chết ch́m thôi chớ đâu có ai chết tàu chết xe ǵ .
Tư Mô thở khói một hơi dài rồi bảo:
– Thôi, ngủ đi. Mai t́nh h́nh dám “động” lắm! Xuống đồng bằng th́ phải chuẩn bị cặp gị và cái lỗ mũi. Tụi đi trước về cơ quan khuyên như vậy.
– Chuẩn bị cặp gị th́ phải, c̣n cái lỗ mũi, tại sao?
– Chém vè dưới lục b́nh lú lỗ mũi lên thở. Hiểu chưa ?
Buổi sáng chúng tôi dậy th́ mặt trời đă ló lên ba sào. T́nh h́nh yên tĩnh. Trong trạm đă có trên ba bốn chục khách v́ đường nghẽn nên bị ứ lại. Có những người đă nằm cả tuần lễ, cứ nhao nháo đi ra đi vào, chặc lưỡi găi đầu găi tai: “Kiểu này th́ bỏ mạng sa tràng rồi !” “Kiểu này th́… th́…” v.v…
Tôi và Tư Mô chẳng “bỏ” ǵ cả. Cuộc sống rừng khan hiếm đủ thứ, kể cả không khí và trời xanh, nên ló đầu ra được khỏi tàng cây rậm bịt đến đây hít thở không gian mênh mông th́ sốt ruột cái ǵ ?
Anh giao liên đem về các thứ mua ở quán. Tôi muốn kêu lên như một đứa trẻ con. Sau năm tháng không biết, cái mái nhà, không biết mua một món hàng… bây giờ có tất cả.
Buổi sáng hôm nay là buổi sáng lịch sử. Tôi thấy một mái nhà. Cái nhà của anh giao liên, một cái nhà nhỏ hai mái như cḥi trâu nhưng có vách phên và lợp bằng lá dừa nước… Tuy vẫn phải giăng vơng ngoài bờ ngoài bụi nhưng mắt được nh́n thấy một cái nhà.
Một điều lạ lùng nữa là ở đây nấu nướng tha hồ, nước nôi ở ngay bờ mương, củi, không phải đẽo gốc cây đứng như ở Trường Sơn và có cả quán bán đồ.
Ơn Bác ơn Đảng con suưt làm phân bón rừng Cao Nguyên, nhờ hồng phúc của Bác mà con được trông thấy miếng kẹo đậu phộng và cục xà bông thơm. Nhưng không phải của Hợp Tác Xă Thống Nhứt hoặc nhà máy Cao Xà Lá sản xuất mà là của nguy Sài G̣n.
Có cá mắm sặc, khô mực, khô cá đuối, cá hố, đường, đậu v.v…. những thứ ở Hà Nội rất khó mua hoặc không có để mua. Tôi nói với Tư Mô:
– Ḿnh nhậu một ván tẩy trần đi anh Tư!
– Tẩy Rờ đó chớ!
– Sao ḿnh gọi là R anh Tư?
– Hừ, chú hỏi cắc cớ vậy ! Chính tôi cũng không hiểu R là cái ǵ. Rờ ǵ, rờ rún hay rờ m… Nhưng tôi cứ hiểu R là Rừng. Không có tự vị để tra nghĩa.
– Bây giờ trước nhất là làm ba con khô mực đi !
– Nhờ chú giao liên đi mua giùm một xị “sum sum” mới được.
Tôi gọi anh giao liên tên là Tôn đến và nhờ thi hành lệnh của anh Tư. Tôn sẵn sàng đi ngay. Tôi hỏi:
– Ngày mai có chuyến đi xuống chưa đồng chí ?
– Chưa đâu chú à! Đường c̣n kẹt. Nó đang đổ dù ở miệt dưới.
– Nghĩa là phía nào ? Tôi chẳng biết đâu là trên đâu là dưới cả.
– Dưới là dưới chứ c̣n chỗ nào nữa . Tư Mô pha tṛ :
– Chú nốc một xị rồi sẽ thấy cái chỗ dưới nó đổ dù ngay.
Tôn cười và hỏi:
– Có thịt trâu hai chú có làm vài kí không?
– Bộ trong này dư trâu làm ruộng hả chú?
– Trâu bị cà-nông hồi hôm !
– Bắn sơ sơ vậy mà có thiệt hại rồi à?
– Có chứ. Chuyện đó xảy ra hằng ngày. May mà không có người chết. Đạn pháo là đạn mù mà chú. Nó đâu có ngắm mục tiêu. Nó chỉ nhắm mắt thảy đùa trúng ai trúng? Chú gặp dịp may, mua vài kí đi. Lớp ăn tươi lớp làm lương khô. Đường đây c̣n dài, và c̣n nhiều việc chông chênh lắm chú ạ. Có ba cái lương khô giắt lưng là vững bụng nhất.
Tôi gật và đưa tiền, rồi nói với Tư Mô:
– Lương khô heo, gà, chó, nai, khỉ, voi, rồi bây giờ tới lương khô trâu ! C̣n thứ ǵ làm lương khô được nữa không?
– Cá chú ạ!
– Cá đă đành rồi!
– Chuột chúng cháu cũng làm lương khô luôn!
– Vậy nữa ?
– Chuột tháng mưa mập lắm. Chú mua vài con làm thử coi. Ăn cũng chết giấc chứ chẳng chơi đâu! Bữa nào t́nh h́nh yên tĩnh, vài ba chúng cháu đi dậm cù bắt chuột lớp ăn lớp bán tự túc.
– Dậm cù là sao ?
Tư Mô nói:
– Chú đi ra Bắc lâu quá rồi quên mấy cái vụ quen thuộc của xứ ḿnh. Dậm cù là một trận chiến gồm năm sáu người bao vây một đám lác ruộng, dùng chân dậm lác ngă xuống và càng ngày cụm lác càng thu nhỏ lại. Chuột rút vào. Cuối cùng bị đuổi nột, chúng liều chết vọt ra. Ḿnh chụp đầu. Dậm cù có càng nhiều người càng tốt v́ chuột khó chạy thoát.
– A, tôi nhớ ra rồi. Hồi tôi ở nhà mỗi lần băi trường về quê cũng chơi cái tṛ dậm cù này. Tụi ở vườn có đứa bắt chuột giỏi, chúng chụp ngay đầu và bóp cổ con chuột nhăn răng, nhưng cũng có đứa chụp cái đuôi chuột quay lại cắn la trời.
Tôn đứng đó, chưa chịu đi làm sứ mạng. Tôi giục th́ nó nói mua có một xị không đủ đổ lỗ mũi mua làm ǵ. Nghe nói thế Tư Mô móc túi đưa thêm tiền và dặn:
– Đong một lít chẵn đi, c̣n bao nhiêu th́ mua đậu phộng. Nếu dọc đường có gặp lá cách quơ dùm một mớ. Có mỡ heo không? Chậc, quên mất cái vụ mỡ dầu. Xào thịt trâu không có mỡ th́ xào làm sao?
– Ôi ồi ! Mỡ đằng quán thiếu chi. Tôi đăi mấy chú mỡ Mỹ.
– Mỡ Mỹ là mỡ ǵ ? Tôi ngạc nhiên hỏi.
– Mỡ từ bên Mỹ đem qua bán cho ḿnh.
– Sao Mỹ lại bán mỡ cho ḿnh ?
Tư Mô trả lời giùm thằng Tôn:
– Đây là mỡ của dân Mỹ tặng cho dân Việt Nam tức là ba thằng Nguy đó ! Tặng phẩm của Mỹ nhưng vợ quan chộp lấy đem bán đầy các chợ. Ḿnh mua đem về ăn. Vậy chớ chú không thấy mấy cái thùng mỡ tổ nải ở nhà bếp tiểu ban ḿnh đấy à?
– Tôi tưởng là thùng không chớ?
– C̣n ba cái thịt hộp nữa. Hộp sơn màu cứt ngựa là của nhà binh. Nó đem sang cho lính Mỹ nhưng cũng chạy tọt vô trong này tiếp tế cho ḿnh. Chú chưa thấy hộp thịt heo nạc năm kí lô trút ra cục nào cục nấy bằng đầu gối ḿnh vậy.
Tôn xen vô:
– Ở dưới này cũng có thiếu ǵ ba cái ngữ đó chú. Bà chủ quán này cứ mỗi chuyến đi chợ là mua về cả xuồng. Tha hồ bán cho cán bộ, bộ đội.
Tư Mô vụt hỏi :
– Ở gần đây có bán dừa khô không chú? Thịt trâu xào lá cách th́ phải xài nước cốt dừa mới đúng điệu.
– Trời đất ! Nước cốt dừa ! Tôi kêu lên.
– Sao? Xào lá cách th́ phải nước cốt dừa chớ la cái
– Th́ đúng rồi ! Nhưng tôi sực nhớ ra rằng gần mười năm tôi không có ăn dừa.
– Sao vậy? Ngoài đó không có dừa à?
– Có nhưng ít thôi.Ở Quảng Xương Thanh Hóa! Nhưng chánh quyền cấm bán. Chính phủ ḿnh mua hết cả để gây vườn dừa.
– Thế à?
– Tôi quên mất xứ ḿnh là xứ dừa.
Thấy thằng Tôn cứ đứng lần chần măi không chịu đi, tôi giục, hắn bảo:
– Chờ cho tan phèn mới đi được.
– Tan phèn là sao? Tôi lại hỏi.
– Là chờ cho trưa trưa th́ đi mới bảo đảm ! Điểm bán thịt trâu hơi xa. Đi bỏ trạm rủi nó chụp dù bơi về không kịp. Nó tới nhanh lắm chú ơi. Trước khi tới nó chào mừng bằng nửa giờ pháo bầy. Không có thứ ǵ ngóc đầu lên được. Xong pháo bầy th́ trực thăng tới. Vài cặp cá lẹp ria như mưa bấc. Nếu không có cá lẹp th́ phản lực bỏ bom. Xong đâu đấy mới cho đầu láng tới.
– Cá lẹp, đầu láng là cái ǵ?
Tôn nói :
– Đầu láng là một trong các loại trực thăng tụi nó dùng để chụp ḿnh đó chú ạ. Nó cũng là trực thăng bành bạch thôi nhưng ḿnh nó như c̣n cá chẻm có vảy sáng trưng và cái đầu nó láng dùng để chở cấp chỉ huy, c̣n đen thui và có càng trông rất dị hợm th́ dùng chở lính.
C̣n cá lẹp, chời ơi ! Cái thứ cá lẹp, nhắc tới đâu teo tới đó. Cũng là trực thăng thôi nhưng ḿnh nó dẹp và mỏ nó dài. Trước khi đổ dù nó thả hai con cá lẹp tới phóng rốc-kết tàn nhẫn. Mỗi phát bốn quả. Ai lọt vô giữa th́ lượm không được miếng da ! Rồi c̣n bắn nữa. Nó bắn không có nghe rồn rột như trung liên đâu. Súng của nó nổ như ḅ đái … e e e… éc. Mỗi loạt dài chừng hai phút. Nó phóng rốc-kết rồi bắn th́ hầm nào cũng không chịu nổi.
Tôi chú ư nghe , c̣n Tư Mô th́ phớt lờ.
Lúc lội Trường Sơn, tôi có nghe một cán bộ từ trong Nam ra Bắc nói cho nghe cái vụ nhảy gị của trực thăng … Hồi đó tôi chỉ hiểu mơ màng, bây giờ đến thực địa mới h́nh dung rơ hơn.
Vụ nhậu thịt trâu quy mô thực hiện một cách dễ dàng nhờ nhiệt t́nh của thằng Tôn. Liệu chừng tan phèn nó đi mua rồi bơi xuồng theo mé sông t́m hái được cả lá cách và mua được một trái dừa khô trong xóm. Tư Mô là người ăn uống kỹ lưỡng, tỉ mỉ, chứ không phải như tôi ... món ǵ cũng ăn, chín sống ǵ cũng xực , không kén thứ ǵ. Anh đ̣i cho được lá cách và dừa khô để xào thịt trâu “ăn cho nhớ nhà chơi” , chứ không chịu xào bằng mỡ Mỹ.
Nhưng được dừa khô rồi th́ không có bàn nạo. Đó là món đồ nghề thiết thân với dừa khô. Không có bàn nạo th́ chỉ ăn dừa kho thôi ! Cho nên đành chịu v́ không t́m đâu ra cái bàn nạo ở giữa cái chốn ma quỉ này.
Mai tiếp ....
Bookmarks