H́nh ảnh khủng khiếp bên trong ổ dịch Vũ Hán: Bác sĩ bất lực, người dân bị cô lập
H́nh ảnh khủng khiếp bên trong ổ dịch Vũ Hán: Bác sĩ bất lực, người dân bị cô lập
Virus corona: Ngoại kiều nhiều nước ồ ạt rút khỏi Trung Quốc
Một chiếc Boeing 767-300 của hăng hàng không Nhật Bản chuẩn bị hồi hương các công dân Nhật tại Vũ Hán, Trung Quốc, ngày 30/01/2020. STR / JIJI PRESS / AFP
Trong lúc số người nhiễm virus corona mới và số người tử vong do virus tiếp tục tăng vọt tại Trung Quốc, ngày 31/01/2020, nhiều quốc gia đưa kiều dân trở về nước bằng đường hàng không. Nhiều nước khuyến cáo công dân chỉ nên đi Trung Quốc, trong trường hợp bất khả kháng. Một số nước thậm chí đ́nh chỉ toàn bộ các tuyến bay đến và đi từ Trung Quốc.
Nhật Bản và Hoa Kỳ là hai quốc gia đầu tiên đưa công dân rời tâm dịch Vũ Hán (Wuhan), từ ngày thứ Tư 29/01. Cũng hôm nay, Nhật Bản đưa thêm 149 công dân về nước, nâng số tổng số người Nhật rời khỏi Trung Quốc lên 565. Sáng nay, 368 công dân Hàn Quốc đă từ Vũ Hán trở về nước bằng đường hàng không. 18 người trong số họ có dấu hiệu nhiễm virus. Trong những ngày tới, sẽ có thêm 300 công dân Hàn Quốc rời Vũ Hán.
Về phía châu Âu, chính quyền Bồ Đào Nha cho biết chuyến bay đưa khoảng 350 công dân châu Âu từ Vũ Hán về nước, đă cất cánh sáng hôm qua, đến Trung Quốc trong ngày hôm nay. Hôm nay, Luân Đôn sẽ đưa khoảng 200 người hồi hương, trong đó khoảng 50 người là công dân Anh.
AFP hôm 30/01 cho hay, một số người Anh nói với BBC là việc vợ, chồng hay con cái của họ mang quốc tịch Trung Quốc không được chính quyền địa phương cho phép đi cùng buộc họ phải cân nhắc trở về nước một ḿnh hay ở lại Trung Quốc với gia đ́nh.
Đêm hôm nay, một phi cơ quân sự đưa khoảng 200 công dân Pháp rời Vũ Hán. Toàn bộ các công dân Pháp di tản, trở về Pháp hôm nay, sẽ được sống cách ly tại một trại nghỉ ở gần thành phố Marseilles, trong ṿng 14 ngày, thời gian để xác minh xem họ có nhiễm virus corona hay không.
Một số quốc gia cắt đứt giao thông hàng không
Lo ngại virus corona, hàng loạt hăng hàng không lớn quốc tế thông báo đ́nh chỉ hoàn toàn hoặc một phần các chuyến bay đến Hoa lục. Ư là quốc gia châu Âu đầu tiên ngưng nối tuyến với Trung Quốc. Tối thứ Năm 30/01, thủ tướng Ư thông báo đ́nh chỉ toàn bộ các chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc, để pḥng ngừa nguy cơ lây nhiễm. Trong số các hăng đ́nh chỉ hoàn toàn các chuyến bay có hăng hàng không Pháp Air France (thông báo hôm 30/01), hăng hàng không Anh Britsh Airways (hôm thứ Tư 29/01).
Cùng ngày, Israel cũng thông báo không tiếp nhận máy bay đến từ Trung Quốc. Hôm nay đến lượt quốc gia Đông Nam Á Singapore tuyên bố không cho phép máy bay từ Trung Quốc hạ cánh tại đảo quốc.
Chính quyền hai nước Mỹ, Nhật hôm 30/01 khuyến cáo công dân nước này không đến bất cứ khu vực nào tại Trung Quốc, để tránh dịch, nếu không thực sự cần thiết.
Tiếp theo Bắc Triều Tiên, Mông Cổ và một số quốc gia Trung Á, đến lượt chính quyền Nga thông báo sẽ đóng cửa toàn bộ đường biên giới dài hơn 4.000 cây số với Trung Quốc, để bảo đảm an toàn cho dân chúng.
Trung Quốc di tản dân Hồ Bắc đang du lịch ở nước ngoài
Đoàn xe chở công dân Hàn Quốc hồi hương từ Vũ Hán, ổ dịch viêm phổi cấp tính do virus corona mới gây ra, rời phi trường Gimpo International Airport, ngày 31/01/2020. REUTERS/Heo Ran
Dân tỉnh Hồ Bắc và thủ phủ Vũ Hán đang du lịch ở nước ngoài sẽ được đưa về tận quê quán, nơi phát xuất dịch siêu vi Coronavirus và đang bị cách ly với thế giới.
Theo thông báo ngắn, không chi tiết, của phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Hoa Xuân Oánh, những du khách này đang gặp « nhiều vấn đề khó khăn thực tế » ở nước ngoài, chính phủ sẽ nhanh chóng gởi máy bay chở họ về tận Vũ Hán.
Từ Bắc Kinh, thông tín viên Stéphane Lagarde phân tích :
« Không chắc là những người Trung Quốc đang đi du lịch ở nước ngoài thật ḷng muốn hồi hương. Nhưng theo bộ Ngoại Giao Trung Quốc, t́nh cảnh của du khách Hồ Bắc và nhất là dân thủ phủ Vũ Hán, trung tâm phát dịch, rất phức tạp. Nếu không bị xem là cùi hủi th́ ít ra là những ổ dịch tiềm tàng. Dù muốn hay không, con đường hồi hương của các du khách này bị đầy trở ngại, nói theo thuật ngữ của chính quyền Trung Quốc.
Cơ quan quản trị hàng không dân dụng bố trí hai chiếc máy bay của China Airlines sang Bangkok, Thái Lan và Kota Kinabalu ở Malaysia vào thứ Sáu (31/01/2020).
Trong số 11 triệu dân Vũ Hán, khoảng 5 triệu đă rời thành phố trước khi lệnh cách ly được ban hành, theo lời thị trưởng hôm Chủ Nhật (26/01/2020). Cơ quan du lịch thành phố cho biết thêm là hiện c̣n 4000 người c̣n ở ngoài lănh thổ Trung Quốc, chưa về.
Lễ hội Tết Nguyên đán năm nay trở thành cơn ác mộng ở hầu hết các thành phố Hoa lục. Thời gian nghỉ Tết được kéo dài v́ dịch đang hoành hành và cũng để tránh t́nh trạng lây nhiễm nơi sở làm. Đối với người dân Vũ Hán, ngày Tết năm nay không hề có. »
Dịch virus corona : Chính sách hai mặt của Bắc Kinh trong việc sơ tán ngoại kiều
Chiếc Boeing 747-400 chở công dân Hàn Quốc từ Vũ Hán về đến Gimpo International Airport, Hàn Quốc, ngày 31/01/2020. REUTERS/Heo Ran
Bệnh dịch virus corona mới ngày càng trở nên nguy hiểm, với số lượng người nhiễm và chết do virus tăng vọt từng ngày. Hàng loạt quốc gia muốn nhanh chóng đưa kiều dân thoát khỏi vùng tâm dịch, tuy nhiên chính quyền Trung Quốc, một mặt cho biết ''sẵn sàng hợp tác với cộng đồng quốc tế'', mặt khác gây trở ngại cho việc sơ tán ngoại kiều nhiều nước.
Gần 10 ngày sau khi chính quyền Trung Quốc chính thức công bố dịch, ngày 22/01/2020, mới bắt đầu có những chuyến bay quốc tế đầu tiên đưa kiều dân rời khỏi vùng tâm dịch ở Vũ Hán (Wuhan). Theo nhiều phương tiện truyền thông, chính quyền Trung Quốc đă có nhiều biện pháp ngấm ngầm cản trở các công dân châu Âu sơ tán về nước.
Theo nhật báo Pháp Le Figaro, trong lúc chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh tuyên bố Bắc Kinh ''sẵn sàng hợp tác với cộng đồng quốc tế'' để đối phó với khủng hoảng dịch bệnh, th́ trong hậu trường, giới ngoại giao Trung Quốc có thái độ cứng rắn với các đồng nhiệm châu Âu.
Hôm thứ Hai, 27/01, trong cuộc họp với một số đại sứ châu Âu, đại diện của chính quyền Bắc Kinh đă bác bỏ các kế hoạch di tản đang diễn ra. Vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của chính quyền các nước, rốt cục Bắc Kinh đă nhân nhượng bằng cách hứa hẹn không chống lại các kế hoạch sơ tán ngoại kiều. Tuy nhiên, ngay cả khi đă có động thái nhân nhượng bề mặt, chính quyền Trung Quốc vẫn tiếp tục có các thủ đoạn ''thọc gậy bánh xe'', gây khó khăn cho việc hồi hương của kiều dân, theo một số nguồn tin ngoại giao châu Âu.
''Thọc gậy bánh xe''
Hàng loạt trở ngại được dựng nên, từ việc đặt ra các đ̣i hỏi phức tạp về giấy tờ hành chính đối với những người muốn ra đi, cho đến việc các phi cơ Đức hay Pháp bị gây khó dễ trong việc hạ cánh tại Vũ Hán. Đặc biệt là việc vợ, chồng hay con cái của các ngoại kiều, mang quốc tịch Trung Quốc, không được chính quyền Trung Quốc bảo đảm là được phép rời khỏi lănh thổ.
Kênh truyền thông BFMTV của Pháp tổng hợp nhiều nguồn tin quốc tế, theo đó chính quyền các nước Pháp, Đức, Úc, Anh và Ấn Độ đều gặp nhiều trở ngại trong việc tổ chức các cuộc hồi hương của kiều dân. Trong lúc Hoa Kỳ và Nhật Bản, hai đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc, đă sơ tán được hàng trăm người, th́ các nước châu Âu vẫn bị gây khó khăn.
Trung Quốc bị tố cáo là đă gây áp lực buộc Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) tŕ hoăn không ban bố ''t́nh trạng khẩn cấp toàn cầu''. Cuối cùng trước nguy cơ dịch bệnh bùng phát vượt tầm kiểm soát, hôm qua 30/01, WHO đă tuyên bố ''t́nh trạng khẩn cấp toàn cầu'', có nghĩa là khủng hoảng dịch corona mới không c̣n là vấn đề nằm trong tầm kiểm soát của chính quyền Trung Quốc, mà đă trở thành vấn đề chung mà cộng đồng quốc tế phải có nghĩa vụ chung tay ngăn chặn.
Sự thật phũ phàng và nỗi lo mất mặt
Theo nhiều nhà quan sát, Bắc Kinh không ủng hộ kiều dân các nước rời khỏi Trung Quốc, bởi đây rơ ràng là một dấu hiệu cho thấy cộng đồng quốc tế không tin tưởng vào khả năng kiểm soát dịch bệnh của Bắc Kinh, một thực tế khiến chính quyền Tập Cận B́nh thêm mất mặt trước công luận quốc tế. Về mặt đối nội, việc sơ tán hàng ngh́n ngoại kiều, và có thể cả nhiều người Trung Quốc làm việc cho các công ty nước ngoài, ra khỏi vùng tâm dịch ở tỉnh Hồ Bắc, nơi khoảng 60 triệu dân Trung Quốc đang sống trong t́nh trạng nội bất xuất, ngoại bất nhập, rơ ràng là một vấn đề nhạy cảm, có thể gây những bất b́nh trong xă hội.
Dù sao, chính quyền Bắc Kinh cũng dần dần từng bước phải chấp nhận đối diện với những sự thật phũ phàng. Từ chỗ che giấu dịch, đến chỗ thừa nhận dịch ; từ chỗ gây khó dễ cho việc sơ tán ngoại kiều, chần chừ trong việc đưa khách du lịch Trung Quốc về nước, đến chỗ phải chấp nhận điều ngược lại. Chính quyền Bắc Kinh không có cách nào khác là buộc phải dần dần minh bạch t́nh trạng dịch bệnh, bởi càng che giấu khủng hoảng càng có nguy cơ trầm trọng hơn.
Lo nhất là ''các nước có hệ thống y tế bấp bênh''
Hồi cuối tuần trước, trong lúc chính quyền Trung Quốc thông báo chỉ có khoảng vài ngh́n người nhiễm virus corona mới, và dự báo đỉnh dịch sẽ đến trong mươi ngày tới, th́ một số nhà khoa học Hồng Kông ước tính đă có khoảng 40.000 người nhiễm virus và nạn dịch sẽ chỉ đạt đỉnh vào khoảng tháng Tư, tháng Năm tới. Điều đó có nghĩa là dịch bệnh có nguy cơ sẽ lớn hơn gấp bội.
Thái độ hai mặt, lẩn tránh sự thực, ỷ mạnh hiếp yếu của chính quyền Trung Quốc gây lo ngại là sẽ góp phần làm dịch bệnh corona mới thêm nghiêm trọng. Hôm 30/01/2020, tổng giám đốc Tổ Chức Y Tế Thế Giới Tedros Ghebreyesus cho biết nỗi lo sợ lớn nhất của WHO là ''virus lây lan ở những nước có hệ thống y tế bấp bênh hơn nhiều'', chứ không phải với các quốc gia phát triển có cơ hội nhanh chóng sơ tán kiều dân.
Cam Bốt là một ví dụ tiêu biểu. Quốc gia đàn em của Trung Quốc tại Đông Nam Á, để chiều ḷng Bắc Kinh, đă khăng khăng khẳng định dịch bệnh virus conora mới hoàn toàn không phải là điều đáng sợ. Hôm 30/01/2020, thủ tướng Cam Bốt Hun Sen, trong một cuộc họp báo tại Phnom Penh, đă đe dọa đuổi các phóng viên và bất cứ ai đeo khẩu trang pḥng dịch ra khỏi pḥng họp.
RFI
Các hăng hàng không lớn của Mỹ hủy bay đến Trung Quốc
01/02/2020
Reuters
Một chiếc máy bay của American Airlines cất cánh từ phi trường Ronald Reagan, Washington D.C ngày 9/8/2017.
Ngày 31/1, tất cả 3 hăng hàng không lớn của Mỹ đồng loạt loan báo hủy các chuyến bay đến Hoa lục sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ nâng cao mức khuyến cáo du hành v́ quan ngại về coronavirus.
Ba hăng hàng không United Airlines, Delta Air Lines và American Airlines trước đó đă giảm các chuyến bay đến Trung Quốc giữa lúc nhu cầu sụt mạnh v́ virus lây lan.
United và Delta nói sẽ tiếp tục vận hành các chuyến đi tới ngày, lần lượt là, 5/2 và 3/2.
United, hăng hàng không Mỹ lớn nhất bay đến Trung Quốc, nói “sẽ giúp đảm bảo các nhân viên tại Mỹ cũng như khách hàng có được giải pháp trở về nhà.”
Trong khi đó, hăng hàng không American cho hay sẽ ngưng các chuyến bay đến Hoa lục từ ngày 31/1 cho đến ngày 27/3, nhưng sẽ tiếp tục bay đến Hong Kong.
Chính quyền Trump đang xem xét các hạn chế mới nhưng chưa rơ sẽ tiến tới hay không. Một vài giới chức hàng không lo ngại là nếu không t́nh nguyện ngưng các chuyến bay th́ sẽ khiến chính phủ có hành động chính thức, có thể làm phức tạp những chuyến bay trở lại.
Hoa Kỳ ngày 30/1 khuyến cáo công dân không nên đến Trung Quốc v́ dịch bệnh bùng phát đă lây nhiễm gần 10.000 người và đă được Liên hiệp quốc tuyên bố t́nh trạng phẩn cấp toàn cầu.
Cổ phiêu các hăng hàng không sụt giảm mạnh trong tuần này v́ những quan ngại về ảnh hưởng tài chánh của virus.
Các hăng hàng không khác đă ngưng các chuyến bay đến Hoa lục trong đó có Air France KLM SA, British Airways, Lufthansa của Đức và Virgin Atlantic. Tính tới ngày 31/1, các hăng hàng không chính của Trung Quốc vẫn có những chuyến bay đi và dến Mỹ.
Báo HongKong: Đảng CSTQ nguy cơ sụp đổ tháng 4/2020 do Đại dịch Cúm virus Vũ Hán?
Virus corona lây nhiễm sang nền kinh tế, vốn đang rất tŕ trệ của Trung Quốc!
Virus corona : Số người chết tiếp tục tăng, bí thư thành ủy Vũ Hán nhận trách nhiệm
Chính quyền Trung Quốc ngày 01/02/2020 loan báo, trong ṿng 24 giờ, có thêm 46 người chết v́ chứng viêm phổi cấp tính do virus corona mới gây ra, nâng tổng số nạn nhân lên thành 259 người.
Hầu hết các ca tử vong đều được phát hiện ở tỉnh Hồ Bắc, ổ dịch virus corona mới. Thông cáo của Ủy Ban Y Tế Quốc Gia Trung Quốc c̣n nêu rơ tổng số người bị lây nhiễm tính đến ngày 31/01 là 11.791 ca trên cả nước, tăng thêm 2.102 ca nhiễm so với hôm trước.
Bị nhiều người dân chỉ trích là đă che giấu thông tin về dịch virus corona, ông Mă Quốc Cường (Ma Guoqiang), bí thư thành ủy thành phố Vũ Hán thừa nhận trách nhiệm là đă ra lệnh hạn chế di chuyển quá chậm trễ. Ông nói : « Tôi cảm thấy có tội và tôi rất ân hận ».
Tỉnh Hồ Bắc, tâm dịch bệnh tại Trung Quốc, hiện vẫn bị cách ly. Mọi con đường đi vào thành phố đều bị ngăn chặn. Các phương tiện giao thông công cộng đều ngưng hoạt động nhằm tránh cho dịch bệnh lây lan.
Thị trường dầu lửa căng thẳng
Dịch viêm phổi cấp virus corona đă có những tác động đối với nền kinh tế thế giới. Giá cả trên thị trường dầu lửa tụt giảm thê thảm trong những ngày gần đây. Chỉ số hai loại dầu được niêm yết trên sàn chứng khoán là WTI tại New York và Brent ở Luân Đôn lần lượt giảm 16% và 12%. Giới quan sát lo ngại thị trường dầu khí có nguy cơ trở lại những tháng căng thẳng tồi tệ nhất như đă từng trải qua hồi tháng 5/2019 ở New York và tháng 11/2018 ở Luân Đôn.
Last edited by dtkcamau; 01-02-2020 at 11:15 PM.
Siêu vi viêm phổi : Thế giới bế quan tỏa cảng đối với người Trung Quốc
Máy bay Mỹ hồi hương nhân viên chính phủ và công dân Mỹ từ Vũ Hán (Trung Quốc) hạ cánh xuống Riverside, bang Californie, ngày 29/01/2020.
Thứ Bảy 01/02/2020, khủng hoảng virus corona làm Trung Quốc ngày càng bị cô lập. Từ châu Á, châu Âu đến Úc, Mỹ, hàng loạt quốc gia từ chối mọi hành khách đến từ Hoa lục trong bối cảnh số người bị lây nhiễm lên đến gần 12.000, thêm 2.100 ca mới so với báo cáo ngày hôm trước.
Cho đến hiện nay, dường như chỉ có châu Phi và Nam Mỹ chưa bị dịch viêm phổi Trung Quốc lan đến, trong khi trên thế giới đă có khoảng 20 nước và vùng lănh thổ đă bị lây nhiễm. Tại Hoa lục, số nạn nhân cũng tăng từng ngày. Tất cả mọi tỉnh thành đều bị lây nhiễm.
Trong bối cảnh này, bộ Ngoại Giao Mỹ cũng kêu gọi dân chúng tránh sang Trung Quốc hoặc hồi hương về Mỹ trong giai đoạn có dịch này.
Biện phát mới là kể từ tối Chủ Nhật 02/02, Washington cấm triệt những người không phải là công dân Mỹ, đă ở Trung Quốc 14 ngày qua, nhập cảnh vào Hoa Kỳ. C̣n nếu là công dân Mỹ, hành khách sẽ bị cách ly 14 ngày để được theo dơi t́nh trạng sức khỏe.
Úc, cũng như Singapore và Mông Cổ tại châu Á, và Ư ở châu Âu cũng ban hành biện pháp tương tự đối với hành khách không phải là công dân bản địa.
Việt Nam, một nước láng giềng của Trung Quốc, thông báo ngưng cấp visa cho người Trung Quốc và những những người nước ngoài lưu trú tại Hoa lục trong hai tuần cuối cùng. Tin từ Việt Nam cho biết sáu trường hợp lây nhiễm. Từ chiều 01/02, các hăng hàng không Việt Nam ngưng các chuyến bay sang Trung Quốc. Riêng ở Sài G̣n, có bốn người mới bị cách ly để theo dơi, tất cả đều từ Vũ Hán trở về, trong đó có ba người Pháp (Tuổi Trẻ).
Trước t́nh trạng bế quan tỏa cảng của các nước trên đây, đặc biệt là của châu Á và Hoa Kỳ, chính quyền Trung Quốc khuyến cáo tránh « hành động hoảng hốt vô ích và các biện pháp quá đáng ».
Đại sứ Trung Quốc bên cạnh phái bộ Liên Hiệp Quốc ở Geneve cho là « Tổ Chức Y Tế Thế Giới tin tưởng vào khả năng chống dịch của Trung Quốc ». Trong khi đó, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Hoa Xuân Oánh chỉ trích « các lời nói và hành động của một số quan chức Mỹ là không có cơ sở và không đúng với thực tế ».
Bác sĩ nước ngoài tin vào khả năng của các bệnh viện địa phương Trung Quốc
Trả lời RFI, từ Vũ Hán, bác sĩ Philippe Klein cho biết ông tin tưởng vào khả năng của các bệnh viện địa phương :
« Đến hôm nay (31/01), t́nh h́nh được cải thiện nhiều lắm. Với 30 bệnh viện lớn, mỗi bệnh viện có 1.000 giường, cộng với hai bệnh viện dă chiến, Vũ Hán có đủ khả năng để chăm sóc cho tất cả những người bị nhiễm siêu vi viêm phổi nghiêm trọng.
Người ta đă tính đến giải pháp cho nhập viện cả những trường hợp triệu chứng nhẹ mới xuất hiện. Bởi v́ những người này, đang bị cách ly ở nhà, nhiều khi không tôn trọng các nguyên tắc pḥng ngừa lây lan cho người khác. Phải nói là nhu cầu sử dụng dụng cụ xét nghiệm rất lớn v́ c̣n phải kiểm chứng thường xuyên để coi những người đă bệnh có khỏi hẳn chưa. Do mỗi bệnh viện tại Vũ Hán có một bệnh viện « đỡ đầu » ở một tỉnh khác cho nên không thiếu hụt dụng cụ.
Trái lại, Vũ Hán thiếu thốn dụng cụ bảo hộ cho nhân viên y tế, bác sĩ , y tá… Trung Quốc đang nỗ lực t́m cách tái trang bị để không bị thiếu hụt lâu dài. Tôi nghĩ là trong nay mai, các trang thiết bị bảo hộ (áo choàng, quần, giày, găng, kính) sẽ về đầy đủ ».
Trung Quốc : Một đế quốc tử chiến với một con virus
Các nhân viên an ninh đổi gác tại trạm kiểm soát nằm bên sông Trường Giang ở Cửu Giang (tỉnh Giang Tây), không cho qua lại Hồ Bắc, ngày 01/02/2020. REUTERS/Thomas Peter
Đối với Tập Cận B́nh, cuộc khủng hoảng virus corona lần này là thách thức lớn nhất trong sự nghiệp của ông ta. Và nếu trở thành đại dịch, các đối thủ đang âm thầm th́ phản đối việc thâu tóm mọi quyền hành của ông Tập, có thể có hành động chống lại ông.
Dịch bệnh do virus corona tại Trung Quốc và Anh ra khỏi Liên Hiệp Châu Âu là hai hồ sơ lớn trên các tuần báo kỳ này.The Economist chọn màu nền đen cho trang b́a, với h́nh Trái Đất được bịt mặt bằng một chiếc khẩu trang màu đỏ có năm ngôi sao vàng, màu cờ Trung Quốc. Trang nhất L’Express chạy tựa « Nạn nhân thực sự của Brexit là châu Âu », trên nền lá cờ xanh của Liên hiệp với những ngôi sao màu vàng đă bị khuyết mất một chiếc, ngôi sao này được chú chó Ăng-lê mặt buồn rầu cắp nách mang theo.
Không có giao thừa cho Vũ Hán
Courrier International dịch bài phóng sự của trang jiemian.com ở Thượng Hải, kể về một đêm giao thừa náo loạn tại Vũ Hán. Bà Luo Jiamin, sau khi chăm sóc người chồng bị găy xương tại bệnh viện, bị sốt kéo dài và cảm thấy rất mệt. Khám ở bệnh viện lần đầu không khỏi, mấy ngày sau khi quay lại, bà choáng váng khi thấy có đến… 500 người đă xếp hàng trước ḿnh. Luo Jiamin trở về, chỉ muốn buông xuôi trong đêm cuối cùng của năm.
C̣n tại bệnh viện trung ương Vũ Hán, các bác sĩ, y tá khoa hồi sức, nơi sự sống và cái chết chỉ cách nhau một lằn ranh mong manh, không có th́ giờ nghỉ ngơi. Các bác sĩ, y tá phải mặc đến ba lớp trang phục bảo vệ : trước hết là một bộ combinaison (áo liền quần), nón, găng, túi bọc giày ; tiếp đến là bộ đồ khác kín mít màu trắng, rồi lại phải trùm lên khẩu trang, kính mắt và kính che toàn bộ khuôn mặt. Mất khoảng nửa tiếng đồng hồ để mặc, và sau đó đi đứng khó khăn, không thể uống nước hay đi vệ sinh.
Trưởng khoa Peng Zhiyong cho biết từ khi khởi đầu nạn dịch, do chi phí chữa trị quá cao, nhiều gia đ́nh đă từ chối chữa tiếp cho thân nhân bị nhiễm virus. Dùng kỹ thuật ECMO (trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể) để hỗ trợ tuần hoàn và hô hấp tốn đến mấy chục ngàn nhân dân tệ (vài ngàn euro). Có gia đ́nh chạy vạy vay mượn bạn bè người thân, chi đến đồng xu cuối cùng, nhưng cũng có gia đ́nh phải xin « rút ống ». Sau khi nhà nước hôm 19/1 loan báo loan báo việc trợ giá chi phí điều trị, bác sĩ Peng vẫn c̣n ngậm ngùi cho những người xấu số.
Giám sát mọi thứ nhưng không phát hiện được dịch bệnh
Trong bài « Giám sát tất cả, trừ sức khỏe », tờ Minh Báo ở Hồng Kông nhận định đây là thất bại của hệ thống giám sát Trung Quốc trước con virus corona. Với tất cả các công cụ sẵn có, lẽ ra chính quyền phải phát hiện được khi dịch vừa khởi phát. Tuy nhiên hệ thống này được thiết lập để đàn áp chứ không phải dành cho những dịch vụ hữu ích đối với dân chúng.
Tuy vụ này bề ngoài không có vẻ ǵ là chính trị, nhưng đă làm tăng sự hoài nghi của các nước láng giềng, chính quyền Trung Quốc đă thua một ván trên trường quốc tế. Người ta có thể đặt câu hỏi tại sao một cuộc khủng hoảng dịch tễ với tầm vóc như vậy lại có thể xảy ra, vào lúc Bắc Kinh sở hữu hệ thống giám sát ngày càng hoàn hảo. Chính quyền không ngần ngại tung tiền vào công nghệ thông tin, và đă trở thành một siêu cường về khoa học và công nghệ. Nhưng an ninh quốc gia được đặt lên trên hết, tự do cá nhân không là ǵ cả. Lẽ ra chính quyền có thể nhanh chóng theo dơi trên cả nước.
Theo bảng xếp hạng của trang nghiên cứu công nghệ Comparitech, trong số 10 thành phố có nhiều camera an ninh nhất, Trung Quốc chiếm hết 8. Không chỉ có Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu mà cả Trùng Khánh và Vũ Hán – thành phố xuất phát dịch viêm phổi lạ. Cần nhớ rằng hệ thống giám sát bao gồm cả nhận diện, tín nhiệm xă hội, thu thập và xử lư một khối dữ liệu khổng lồ (big data) mà người dân đă cung cấp.
Chính quyền và virus đi nghỉ Tết 20 ngày ?
Nhiều tờ báo Hoa lục khẳng định trường hợp nhiễm virus corona mới đầu tiên được phát hiện tại bệnh viện Vũ Hán ngay từ ngày 08/12/2019. Đến cuối tháng 12/2019, ủy ban vệ sinh dịch tễ của thành phố Vũ Hán ghi nhận 27 ca viêm phổi lạ, tuy « không có bằng chứng truyền từ người sang người ». Hôm 31/12/2019 chợ Hoa Nam, giờ đây được coi là điểm xuất phát của virus corona, vẫn hoạt động b́nh thường, trong khi đă có nhiều nhân viên ngă bệnh và sau đó được chẩn đoán là bị nhiễm virus. Đến hôm sau chợ này mới được lệnh đóng cửa.
Minh Báo đặt câu hỏi, phải chăng chính quyền và con virus đều đi nghỉ Tết trong khoảng 20 ngày sau đó ? Làm thế nào mà phải đợi đến tận ngày 20/01/2020 mới biết được nhờ giáo sư Chung Nam Sơn (Zhong Nanshan) - bác sĩ chuyên về bệnh phổi đă cô lập được virus SARS - trả lời CCTV, là đă có lây từ người sang người, nhân viên y tế đă bị lây nhiễm, và không nên đến Vũ Hán ?
Rơ ràng trong vụ này, hệ thống giám sát đă bất lực trong việc đánh động các cơ quan hữu quan, và bảo đảm mạng sống cho cư dân của nước ḿnh. V́ sao ? Theo tác giả bài báo, vốn là giáo sư trường đại học Lĩnh Nam (Lingnan) ở Hồng Kông, th́ có hai lư do. Trước hết, chính quyền giấu nạn dịch v́ sợ phải chịu trách nhiệm, hoặc sợ h́nh ảnh bị xấu đi. Thứ hai, hệ thống giám sát chỉ nhằm bảo vệ chế độ, chứ không quan tâm đến pḥng ngừa dịch bệnh. Đến khi nạn dịch xảy ra th́ các quan chức hoàn toàn hoảng loạn !
Để mất thời gian vàng v́ chờ lệnh Tập Cận B́nh
Trong bài « Tập Cận B́nh trước thách thức của virus corona », L’Obs phê phán, Bắc Kinh chờ đến ba tuần lễ mới báo cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về cuộc khủng hoảng dịch tễ ở Vũ Hán, và phải chờ đến khi nhà lănh đạo độc tài họ Tập ra lệnh th́ bộ máy của chế độ mới bắt tay vào việc chống dịch lây lan.
Chính báo chí Hồng Kông, được tự do hơn các báo nhà nước ở Hoa lục đă lên tiếng báo động. Thành phố Vũ Hán vẫn cố t́nh che giấu nguy cơ, dường như để không làm ảnh hưởng đến hai hội nghị quan trọng từ ngày 12 đến 17/1. Hội nghị kết thúc « thắng lợi », không hề nhắc đến nạn dịch đang lây lan.
Chỉ hai ngày sau, giáo sư Chung Nam Sơn xác nhận virus không chỉ lây nhiễm mà c̣n đạt đỉnh « siêu lây », tức một người bệnh có thể lây cho nhiều người khác. Một bệnh nhân được phẫu thuật thần kinh cũng đă lây ngay cho một bác sĩ và 13 y tá ! Thế nhưng do muốn chứng tỏ bằng mọi giá là mọi việc vẫn ổn, hôm 18/1 thành phố c̣n cho mở buổi tiệc khổng lồ với 40.000 gia đ́nh tham gia, để quyết tâm đánh bại kỷ lục thế giới. Sự vô trách nhiệm khủng khiếp này dẫn đến hậu quả là sau đó 60 triệu người Hồ Bắc bị cô lập.
Chuyện ǵ đă xảy ra : đang cố giấu suốt hơn ba tuần lễ, rồi đột ngột lao vào một cuộc chiến tổng lực vô tiền khoáng hậu ? Trả lời : đó là Tập Cận B́nh. Tổng bí thư kiêm chủ tịch nước hôm 20/1 đă ra lệnh « kiên quyết chống việc virus corona lan tràn », đe dọa trừng phạt những ai giấu thông tin. Nhưng những tuyên bố cứng rắn này được đưa ra quá trễ, thời gian vàng đă mất, người ta lo ngại thiệt hại sẽ gấp 10 lần dịch SARS.
Siêu cường đại chiến siêu vi
Dành 8 trang báo cho chủ đề « Một đế quốc tử chiến với một con virus », Le Point nhận xét đối mặt với virus corona mới, có thể làm chết nhiều người hơn SARS, Trung Quốc chiến đấu với các phương tiện đại quy mô và những biện pháp khắc nghiệt.
Tờ báo kể ra một loạt biện pháp làm kỳ nghỉ Tết mang màu sắc của ngày tận thế : hủy bỏ các lễ hội, cấm du lịch theo đoàn, cấm buôn bán thú rừng, quân lính được gởi đến Vũ Hán bằng các phi cơ vận tải, xây dựng bệnh viện trong 10 ngày, điều đội ngũ y tế từ các nơi khác hỗ trợ. Công an trùm kín trong bộ đồ bảo vệ ngăn chận các ngơ vào, đại đô thị trở thành thành phố chết, các làng mạc dựng rào cản ; máy bay, xe lửa, métro không người, kiểm tra thân nhiệt tại các giao lộ, mọi người dân ra đường đều mang khẩu trang…
Phóng đại nguy cơ chăng ? Đối với các nhà dịch tễ học, th́ thậm chí c̣n chưa đủ. Giáo sư Lương Trác Vĩ (Gabriel Leung) ở Hồng Kông c̣n khuyến cáo đóng cửa trường học và cho làm việc từ xa. Thực tế Bắc Kinh đă kéo dài kỳ nghỉ Tết đến 3/2 c̣n Hồng Kông đến 17/2. Chuyên gia này phản bác ư kiến cho rằng tỉ lệ tử vong của 2019 n-CoV thấp hơn SARS. Theo giáo sư Lương, tỉ lệ khi dịch bắt đầu khởi phát luôn thấp, như hồi dịch SARS Tổ chức Y tế Thế giới ước tính chỉ 3%, nhưng rốt cuộc lên đến 17% ở Hồng Kông.
Pháp hy vọng chế tạo được vaccin chống 2019-nCoV
Liệu có cách nào ngừa được con virus này ? Bài viết độc quyền trên trang Khoa học của L’Express cho biết « Virus corona : Pháp đang chạy đua chế tạo vaccin ». Viện Pasteur đang triển khai một kỹ thuật đầy hứa hẹn để chống lại 2019-nCoV.
Ngoài Ebola, chưa có con virus lại gây ồn ào đến thế kể từ đầu những năm 2000 cho đến nay. Các virus corona là thủ phạm gây ra các dịch bệnh quy mô lớn như SARS (Sras-CoV năm 2003, làm 774 người chết) và MERS (Mers-CoV năm 2012, làm 823 người chết). Sau khi Trung Quốc giải mă con virus mới, các chuyên gia có thể bắt tay vào chế tạo liệu pháp miễn dịch.
Tại Pháp, ê-kíp của tiến sĩ Frédéric Tangy đă từng nghiên cứu SARS và MERS, cho biết đă có kỹ thuật giúp chế vaccin nhanh hơn nhiều so với quá khứ. Họ dùng virus bệnh sởi đă được làm yếu đi, thêm các gien của loại virus cần nghiên cứu vào bộ gien đơn bội của virus sởi. Khó nhất là làm sao t́m ra được mảng ADN nào giúp cơ thể tạo ra kháng thể để gắn vào.
Quyền lực Tập Cận B́nh lung lay
Bắc Kinh nay đă ư thức được dịch corona có nguy cơ làm xấu đi h́nh ảnh của đảng, và theo L’Obs, rất có thể các quan chức địa phương sẽ trở thành vật tế thần. Tuy nhiên chính sự độc tài của Tập Cận B́nh đă đóng vai tṛ quan trọng trong thảm họa. Nhà sử học Chương Lập Phàm (Zhang Lifan) giải thích : « V́ tại Trung Quốc không có ǵ được tiến hành nếu không có đèn xanh của Tập Cận B́nh, cán bộ các cấp đều thu ḿnh chờ đợi, chỉ thi hành lệnh trên cho khỏi rắc rối. Tuy nhiên đôi khi cần phải biết hành động. »
Sâu xa hơn, dù có nhiều thành công về kinh tế, Trung Quốc lại bất lực trong việc cải cách chuỗi cung ứng thực phẩm và hệ thống y tế - rơ ràng là thảm hại. L’Obs nhắc lại vô số x́-căng-đan, từ sữa chứa melamine, vaccin dỏm cho đến dịch cúm heo làm chết hết một phần tư lượng heo trên toàn cầu, và nguy cơ từ hàng ngàn chợ bán động vật hoang dă. Đó là những kho trữ vô tận các loại virus nhảy từ con thú này sang con thú khác và rốt cuộc biến thể để gây bệnh cho con người.
Đối với Tập Cận B́nh, cuộc khủng hoảng virus corona lần này là thách thức lớn nhất trong sự nghiệp của ông ta. Và nếu trở thành đại dịch, các đối thủ đang âm thầm phản đối việc thâu tóm mọi quyền hành của ông Tập, có thể có hành động chống lại ông.
Độc tài, không truyền thông phản biện : Căn bệnh của độc đảng
Tương tự, Le Point nhận định những x́-căng-đan y tế tại Trung Quốc cộng sản luôn là một trong những chủ đề, chính yếu và chính đáng, gây phản kháng. Ngay cả Hồ Tích Tiến (Hu Xijin), tổng biên tập Hoàn cầu Thời báo vốn luôn bênh vực điên cuồng đảng Cộng Sản, nay dám tố cáo trên Vi Bác (Weibo) các sai trái của quan chức trung ương lẫn địa phương : « Cá nhân tôi cho rằng Vũ Hán và cơ quan y tế phải chịu trách nhiệm. Tuy nhiên có những lư do bao quát hơn, chẳng hạn từ vài năm qua, khả năng phản biện của truyền thông đă giảm hẳn ».
The Economist kể lại các trường hợp các hành khách Thượng Hải từ chối lên một chuyến bay ở Nhật, v́ phát hiện có một nhóm người Vũ Hán mà họ nhận ra qua giọng nói, hay người Hồng Kông đ̣i đóng cửa biên giới với Hoa lục, thậm chí dọa tấn công bằng bom xăng.
Các nhà lănh đạo Trung Quốc luôn nhấn mạnh chế độ độc đảng là sống c̣n cho ổn định và phát triển. Thế giới sẽ đánh giá là nhờ độc tài nên chận đứng được dịch corona, hay v́ độc tài nên con virus mới lan tràn đến nhiều nước trên thế giới. Nhưng trước hết cuộc khủng hoảng đă cho thấy rơ một đất nước nói rất nhiều về đoàn kết và những điều vĩ đại, nhưng lại dễ dàng bị chia rẽ và rất ít được tin tưởng. Đó là căn bệnh mà các nhà lănh đạo đảng Cộng Sản Trung Quốc dường như không có thuốc chữa.
RFI
There are currently 4 users browsing this thread. (0 members and 4 guests)
Posting Permissions
Reply With Quote
Bookmarks