Về chuyện Bắc Kinh ‘trừng phạt’ B́nh Nhưỡng
Nhị Khê
Ngày 12/03/2013, một lần nữa Bắc Hàn chọc giận cộng đồng quốc tế v́ đă ngoan cố tiến hành vụ thử vũ khí hạt nhân lần thứ 3.
Lúc 11 giờ 57 phút (giờ địa phương) sáng 12/02, các cơ quan theo dơi của nhiều quốc gia phát hiện biến động địa chấn phía dưới ḷng đất cơ sở thử hạt nhân Punggye-ri. Văn pḥng Địa chất Hoa Kỳ loan tin, 1 trận động đất nhỏ với 4,9 độ Richter đă xảy ra tại Punggye-ri. Ngay sau đó, Đại Hàn và Nhật Bản vội vàng họp Hội đồng An ninh Quốc gia đối phó với hành động của Bắc Hàn.
Tổng thư kư Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon lập tức lên án vụ thử. Ông nói, hành động đó đă “vi phạm rơ ràng và nghiêm trọng” nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ. Đó cũng là thái độ khiêu khích “gây bất ổn sâu sắc” của Bắc Hàn. Ông cho biết Hội đồng Bảo an LHQ đă họp khẩn vào lúc 9 giờ sáng (giờ miền đông Bắc Mỹ) ngày 12/02 bàn cách đối phó với thái độ ngang ngược của Bắc Hàn.
Theo tin của hăng thông tấn Jiji Nhật Bản loan ngày 15/02, trước thái độ ngoan cố của Bắc Hàn về thử vũ khí hạt nhân, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry và Tổng Thư kư LHQ Ban Ki-moon trong cuộc hội đàm ngày 14/02, đă cùng đồng ư rằng Liên Hiệp Quốc cần phải đưa ra nghị quyết trừng phạt Bắc Hàn.
Trong bài phát biểu trước Quốc hội Nhật Bản ngày 15/02, TTg Shinzo Abe tuyên bố, “Nhật Bản sẽ đi đầu trong việc trừng phạt Bắc Hàn. Nhưng vẫn phải xem xét những biểu hiện của Bắc Hàn và cộng đồng quốc tế mới có quyết định”.
Sau khi các Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ họp hội nghị bỏ phiếu cử Chuck Hagel (Cộng Ḥa) làm Bộ trưởng Quốc pḥng thay thế Leon Panetta, trong diễn văn chia tay đọc tại Ngũ Giác đài, cựu Bộ trưởng Quốc pḥng đă nhấn mạnh, trong những năm tới, Hoa Kỳ c̣n phải đối diện với nhiều thách thức đến từ các quốc gia cứng đầu cứng cổ như Bắc Hàn, Iran...
Ông Panetta nói: “Chúng ta phải tăng quân bị và giải quyết các vấn đề vũ khí hủy diệt hàng loạt để đối phó với những quốc gia ngang ngược như Bắc Hàn và Iran. Chúng ta vừa chứng kiến những ǵ Bắc Hàn đă làm trong những tuần qua: Phóng hỏa tiễn và thử vũ khí hạt nhân. Những hành động đó đe dọa nghiêm trọng Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ. Chúng ta cần chuẩn bị để đối phó”.
Giữa lúc đang chuẩn bị đọc Thông điệp Quốc gia năm 2013 trước Lưỡng viện Hoa Kỳ vào tối 12/02, nghe tin Bắc Hàn thử vũ khí hạt nhân lần thứ 3, TT Obama đă nhanh chóng lên án hành động ngang ngược của Bắc Hàn. Trong tuyên bố, ông Obama đă dùng câu “hành động khiêu khích với mức độ cao” để phê phán vụ thử hạt nhân của Bắc Hàn. Theo ông, qua hành động ngoan cố đó, Bắc Hàn đă uy hiếp đến an ninh Hoa Kỳ cùng các nước đồng minh Đại Hàn và Nhật Bản. Để đối phó với hành động liều lĩnh và nguy hiểm của Bắc Hàn, cộng đồng quốc tế cần có phản ứng “mau lẹ” và “chính xác”. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục có những biện pháp cứng rắn để bảo vệ chính ḿnh và các nước đồng minh. TT Obama cho rằng với lần thử vũ khí hạt nhân này, Bắc Hàn đă hành động ngược lại những lời trước đây họ từng cam kết, vi phạm các hiệp định họ đă kư kết với Liên Hiệp Quốc và các nước khác. TT Obama nói: “Chúng ta cần tăng cường liên hệ giữa các nước đồng minh và bạn bè, các nước tham dự Hội nghị Sáu bên bàn về vũ khí hạt nhân ở bán đảo Triều Tiên và các quốc gia khác trong Hội đồng Bảo an và Liên Hiệp Quốc, cùng nhau hợp tác chặt chẽ và có những biện pháp cứng rắn hơn để đối phó với Bắc Hàn”.
Mặc dù ngày 22/01/2013 Trung Quốc đă thông qua nghị quyết trừng phạt Bắc Hàn của Hội đồng Bảo an LHQ, ngày 07/02, Kim Chính Ân vẫn cử Đặc sứ đến Bắc Kinh thăm ḍ ư kiến của tầng lớp lănh đạo ở Trung Nam Hải. Tuy Trung Quốc can ngăn, Bắc Hàn vẫn cứng đầu cứng cổ thử vũ khí hạt nhân lần thứ 3 vào ngày dân chúng Trung Quốc đang đón Tết Cổ Truyền của dân tộc (Mồng Ba Tết), khiến các lănh tụ Trung Nam Hải đang vui xuân tức giận, vội vàng ra lệnh cho Bộ Ngoại giao mời Đại sứ Bắc Hàn ở Bắc Kinh đến khiển trách.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra Tuyên bố phản đối đàn em, nói vụ thử hạt nhân mà Bắc Hàn vừa tiến hành là “không tôn trọng ư kiến của cộng đồng quốc tế”. Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh: “Chính phủ Trung Quốc kiên quyết phản đối hành động này. Chúng tôi kêu gọi Bắc Hàn tôn trọng những cam kết về phi hạt nhân hóa, không nên khiến cho t́nh h́nh càng thêm căng thẳng”.
Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Tŕ triệu tập Đại sứ Bắc Hàn Ji Jae Ryong đến Văn pḥng Bộ Ngoại giao phản đối vụ thử hạt nhân hôm 12/2. Ông kêu gọi Bắc Hàn quay lại bàn đàm phán sáu bên bàn về nguy cơ hạt nhân ở bán đảo Triều Tiên.
Tuy nhiên, thái độ thiếu cương quyết của Trung Quốc, khiến nhiều người đặt câu hỏi: “Trung Quốc trừng phạt Bắc Hàn thật hay giả?”.
Trung Quốc trừng phạt Bắc Hàn... “thật hay giả”?
Nói đến Trung Quốc trừng phạt Bắc Hàn có 2 luồng dư luận khác nhau. Theo BBC (phiên bản tiếng Hoa), tuyên bố của Bộ Ngoại giao TQ về việc Bắc Hàn thử hạt nhân lần thứ 3 hoàn toàn giống như tuyên bố năm 2009, khi Bắc Hàn thử hạn nhân lần thứ 2. Điều này cho thấy, có thể Trung Quốc chưa biết cần phải làm ǵ để đối phó với nước cộng sản đàn em.
Các nhà b́nh luận thời sự cho rằng, Bắc Kinh khá thất vọng trước hành động chống đối của B́nh Nhưỡng: Nhận viện trợ năng lượng từ Trung Quốc, nhưng không chịu cải cách kinh tế.
Trước khi Bắc Hàn thử hạt nhân lần thứ 3 ngày 12/02, Scott A. Snyder, Giám đốc Nghiên cứu về Chính sách Hoa Kỳ và Triều Tiên (Director of the Program on U.S. - Korea Policy), ngày 05/02, khi bàn về Quan hệ ngoại giao của Hoa Kỳ (Foreign relations of the United States), đă dự đoán hai khả năng phản ứng của Trung Quốc. Ông cho rằng: “Nếu Trung Quốc coi vụ thử là bằng chứng về cuộc tranh giành quyền lực tại Bắc Hàn, họ sẽ không thay đổi nhiều về chính sách hiện nay. Họ lo ngại trừng phạt mạnh sẽ khiến Bắc Hàn bất ổn. Tuy nhiên... nếu Trung Quốc coi vụ thử là bằng chứng cho thấy B́nh Nhưỡng đang củng cố một chính sách đi ngược lại quyền lợi của Bắc Kinh, Trung Quốc sẽ liên kết chặt chẽ với cộng đồng quốc tế chống lại Bắc Hàn. Trước mắt, Trung Quốc tạm thời để các mạng xă hội “trút giận” bằng cách không xóa các b́nh luận phê phán Bắc Hàn. Tuy nhiên, dù bị thách thức, Trung Quốc cũng không muốn năm chuyển giao quyền lực quan trọng mất ổn định v́ hành động của Bắc Hàn. Vấn đề là Kim Chính Ân có đồng ư với phương án đó hay không?”.
Khi trả lời câu hỏi của Việt Hà, kư giả Đài Á Châu Tự Do (RFA), về thái độ trừng phạt Bắc Hàn của Trung Quốc, nhà nghiên cứu Tetsuo Kotani, làm việc tại viện Quan hệ Quốc tế Nhật Bản, từng nói: “Trung Quốc không muốn Bắc Hàn chế tạo vũ khí hạt nhân v́ nó sẽ khiến cho khu vực Đông Bắc Á không ổn định. Trung Quốc là một trong 6 nước tham gia ṿng đàm phán sáu bên với Bắc Hàn về chương tŕnh hạt nhân. Trung Quốc cũng là nước thường trực trong Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc, bởi vậy, về mặt ngoại giao, Trung Quốc phải chịu trách nhiệm đối với chương tŕnh hạt nhân của Bắc Hàn, nên họ phải t́m cách ngăn chặn Bắc Hàn thực hiện chương tŕnh này. Nhưng... Trung Quốc cũng hiểu rằng, chương tŕnh hạt nhân vô cùng quan trọng đối với việc duy tŕ uy tín và h́nh ảnh của lănh đạo Bắc Hàn ở trong nước, bởi vậy nước này đang ở trong một t́nh huống khó xử, thêm vào đó là sức ép từ Hoa Kỳ và cộng đồng quốc tế muốn Trung Quốc đóng vai tṛ tích cực hơn. V́ vậy lúc này Trung Quốc đang đối mặt với t́nh thế tiến thoái lưỡng nan”.
Một người viết b́nh luận đăng trên tờ Oriental Daily News phát hành ở Hương Cảng cho rằng, Bộ trưởng Ngoại giao TQ Dương Khiết Tŕ triệu tập Đại sứ Bắc Hàn ở Bắc Kinh bày tỏ thái độ của Trung Quốc đối với vụ thử vũ khí nguyên tử lần thứ 3 của Bắc Hàn, truyền thông quốc doanh nước này không tiếc lời phản đối Bắc Hàn, chỉ là... “khổ nhục kế”. Xét về mặt nào đó, khi Bắc Hàn thử vũ khí hạt nhân, Trung Quốc chính là “ngư ông đắc lợi”. Người viết bài đăng trên tờ Oriental Daily News b́nh luận, sau khi Bắc Hàn thử vũ khí hạt nhân, Trung Quốc không những lên tiếng phản đối, c̣n bỏ phiếu thông qua nghị quyết trừng phạt Bắc Hàn của Hội đồng Bảo an. Đó là điều chưa từng thấy, nhưng thực ra th́, Trung Quốc chỉ nói mồm (động khẩu), chưa hề có hành động (động thủ). Bề ngoài tuy tỏ ra nghiêm khác, nhưng chỉ là... “giơ cao đánh khẽ”. Bài b́nh luận nói, Trung Quốc muốn hành động cũng không khó khăn ǵ, chỉ cần cắt điện, không cung cấp lương thực, Bắc Hàn phải nghe lời đàn anh ngay, nhưng Trung Quốc đă không làm như vậy.
Dư luận c̣n bàn tán về chuyện Bắc Hàn thành công trong việc thử vũ khí hạt nhân, đối với Trung Quốc lợi hay hại? Một số người nói Bắc Hàn thử thành công hạt nhân, sẽ khiến cho Đại Hàn và Nhật Bản phát triển vũ khí hạt nhân. Vũ khí hạt nhân sẽ lan tràn khắp vùng Đông Bắc Trung Quốc, hoặc Trung Quốc không c̣n dựa vào hạt nhân để đe dọa Đại Hàn, Nhật Bản, rơ ràng là không có lợi cho Trung Quốc. Tuy nhiên, phân tích kỹ hơn nữa, Bắc Hàn thử hạt nhân lần thứ 3 rất có lợi cho Trung Quốc. Xét về t́nh h́nh Đông Bắc hay Đông Nam Châu Á, Bắc Hàn thử hạt nhân sẽ giảm nhẹ áp lực của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là khu vực Đông Nam và Đông Bắc Châu Á, đối với dă tâm xâm chiếm quần đảo Điếu Ngư/Senkaku của Nhật Bản và một số biển đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam và Phi Luật Tân. Một số người nói, nếu Nhật Bản dựa vào Hoa Kỳ là một con “rắn độc”, th́ Bắc Hàn dựa vào Trung Quốc là một con “trăn to”. Hoa Kỳ dùng “rắn độc” Nhật Bản bao vây Trung Quốc, th́ Trung Quốc dùng lại “trăn to” Bắc Hàn đối phó với liên minh Hoa Kỳ, Nhật Bản và Đại Hàn. Nếu nói Hoa Kỳ trở về Châu Á, thả “rắn độc” Nhật Bản ra ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc, th́ Trung Quốc cũng bí mật cho “trăn to” Bắc Hàn dùng chiêu thử vũ khí hạt nhân chống lại Hoa Kỳ và âm thầm thu lợi cho bản thân ḿnh. Chiêu trừng phạt Bắc Hàn chỉ là tung hỏa mù đối phó với áp lực của cộng đồng quốc tế đối với dă tâm xâm lược Biển Đông và Biển Hoa Đông của bọn bành trướng Đại Hán.
Bookmarks