Nhóm nhà báo CNN bị bắt và tự do ngôn luận
29/05/2020
Nguyễn Hùng
Phóng viên Omar Jimenez của CNN.
Sáng 29/5 tôi mở Twitter và có một tin gây sốc và một tin đáng theo dơi. Tin gây sốc là h́nh ảnh cảnh sát bắt phóng viên người da đen của CNN đang đưa tin bạo loạn ở Minneapolis, thành phố lớn nhất tại bang Minnesota. Bạo loạn diễn ra v́ một người da đen chết hôm đầu tuần sau khi bị cảnh sát bắt. Phải nói rơ màu da của phóng viên v́ một đồng nghiệp da trắng cũng của CNN đưa tin từ cùng địa điểm không gặp phải vấn đề ǵ.
Tin đáng theo dơi là Twitter tiếp tục cuộc chiến với Tổng thống Trump bằng cách ẩn đi một phần thông điệp trên Twitter của vị tổng thống v́ cho rằng nó có khả năng kích động bạo lực. Diễn biến này xảy ra sau khi ông Trump kư sắc lệnh về chuyện các mạng xă hội như Twitter đóng vai tṛ kiểm duyệt thông tin và như vậy không xứng đáng được hưởng quyền miễn trừ đối với các thông tin đăng trên các mạng như vậy. Điều này có thể hiểu là trong tương lai họ có nguy cơ đối mặt chuyện bị kiện đ̣i bồi thường v́ các thông tin mà người dùng đăng tải trên mạng của họ. Cách đây ít lâu Twitter đă dán nhăn cần kiểm chứng vào một tin khác ông Trump đưa lên mạng về bỏ phiếu bầu cử qua bưu điện, điều mà ông nói sẽ dẫn tới gian lận và cướp phiếu.
Trong video có h́nh ảnh được phát trực tiếp diễn biến vụ phóng viên Omar Jimenez cùng những người quay phim của CNN bị bắt, người ta thấy phóng viên hoàn toàn b́nh tĩnh và lịch sự. Anh giải thích anh là phóng viên và tŕnh thẻ, đồng thời hỏi cảnh sát muốn nhóm của anh đứng ở đâu cho phù hợp. Thay v́ giải thích, cảnh sát c̣ng tay Omar, bắt các đồng nghiệp của anh và thu máy quay. Các cảnh sát có lẽ không biết rằng những h́nh ảnh đó được phát trực tiếp tới hàng triệu khán giả và họ đă phải sớm trả tự do cho các nhà báo. Chính thống đốc bang Minnesota phải xin lỗi chủ tịch hăng CNN và nói ông yêu cầu cảnh sát thả nhóm nhân viên của hăng này.
Những cuộc biểu t́nh bạo lực trong ba đêm qua ở Minneapolis diễn ra sau khi người đàn ông da đen George Floyd tử vong ít lâu sau khi bị cảnh sát gí đầu gối vào cổ để khống chế ông trong tư thế nằm sấp. Trong video được đăng trên Twitter người ta có thể nghe thấy ông Flloyd nói “Tôi không thở được” nhưng cảnh sát vẫn tiếp tục dùng đầu gối đè lên cổ. Người ta cũng có thể thấy một cảnh sát người gốc Á đứng ngay đó và không hề có phản ứng ǵ. Báo USA Today nói người đè đầu gối lên cổ ông Floyd là cảnh sát Derek Chauvin, c̣n người gốc Á đứng cạnh mang tên Tou Thao. Cả hai người đều đă nhiều lần bị khiếu nại v́ hành xử không đúng mực.
Vụ Twitter ẩn một phần thông điệp của Tổng thống Trump trên mạng xă hội với gần 400 triệu người dùng cũng có liên quan tới các diễn biến ở Minneapolis. Trước cảnh những người biểu t́nh đốt phá các toà nhà trong đó có cả trụ sở cảnh sát, ông Trump đăng lên Twitter rằng ông không thể ngồi yên nh́n những ǵ xảy ra ở Minneapolis và yêu cầu thị trưởng Jacob Frey, người mà ông gán nhăn “Cực Tả”, phải ra tay nếu không ông sẽ cử Vệ binh Quốc gia tới xử lư. Phần này của thông điệp không bị ẩn.
Phần bị ẩn sau cảnh báo tô vẽ bạo lực là: “Những TÊN CÔN ĐỒ đang huỷ hoại kư ức về George Floyd, và tôi sẽ không để điều đó xảy ra. Vừa nói chuyện với Thống đốc Tim Walz và nói với ông rằng Quân đội sẽ luôn ở bên ông. [Nếu có] khó khăn ǵ chúng tôi sẽ giành quyền kiểm soát nhưng, khi cướp bóc diễn ra, nổ súng sẽ xảy ra. Cảm ơn quư vị!”
Twitter giải thích: “Thông điệp này vi phạm chính sách của chúng tôi về tô vẽ bạo lực dựa vào bối cảnh lịch sử của ḍng cuối cùng, liên hệ của nó với bạo lực và nguy cơ nó có thể kích thích những hành động tương tự ngày hôm nay.”
Bối cảnh lịch sử được truyền thông giải thích câu “khi cướp bóc diễn ra, nổ súng sẽ xảy ra” do Cảnh sát trưởng Miami, Walter Headley, đưa ra hồi năm 1967 khi nói về chính sách hung hăng của cảnh sát tại các khu của người da đen. Người ta cho rằng chính sách này khiến cộng đồng da đen phẫn uất và dẫn tới bạo loạn hồi năm 1968.
Phản ứng lại hành động của Twitter, ông Trump dùng chính mạng xă hội này để đăng: “Twitter không làm ǵ về tất cả những dối trá & tuyên truyền của Trung Quốc hay Đảng Dân chủ Cực Tả.” Ông nhắc lại chuyện Quốc hội cần huỷ điều luật miễn trừ trách nhiệm của các mạng xă hội và cũng cảnh báo ông sẽ có những động thái hạn chế các mạng này trong quyền lực của ḿnh.
Các diễn biến này khiến nhiều người b́nh luận trên Twitter rằng thật khó tin đây là những ǵ đang xảy ra tại Hoa Kỳ. Cũng có người nói từ trước tới giờ họ vẫn nghĩ Hoa Kỳ là h́nh mẫu. Điều có thể thấy là trong vụ bắt sai trái nhà báo, thống đốc bang đă phải xin lỗi và trả tự do cho họ ngay lập tức. Bốn sĩ quan cảnh sát trong vụ gây ra cái chết của George Floyd đă bị sa thải và không loại trừ có người c̣n bị truy tố trong thời gian tới. Tất cả những điều này xảy ra khi số người thiệt mạng v́ Covid-19 có nguy cơ sẽ gấp đôi tổng số lính Hoa Kỳ thiệt mạng trong Cuộc chiến Việt Nam và chỉ c̣n vài tháng là tới cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ. Kết quả của cuộc bầu cử đó sẽ ảnh hưởng không chỉ tới Hoa Kỳ mà cả những cố gắng v́ dân chủ và tự do ở Việt Nam. Và kể cả tại Hoa Kỳ, cuộc đấu tranh để đ̣i và giữ các quyền con người sẽ vẫn luôn tiếp diễn bất kể ai sẽ trở thành tổng thống trong thời gian tới.
Bookmarks