Tác phẩm ‘Ḥa B́nh và Chiến Tranh’ của Pompeo Batoni: Một thông điệp vượt thời gian
B́nh luậnHàn Mặc • 16:30, 03/04/20• 183 lượt xem
Một chi tiết từ tranh ‘Ngụ ngôn về Ḥa B́nh và Chiến Tranh’, vẽ năm 1776 bởi Pompeo Batoni. Sơn dầu trên vải. Học viện nghệ thuật Chicago. (Public Domains)
Làm thế nào để giữ ḥa khí trong những mâu thuẫn? Nó đ̣i hỏi sự quyết tâm và thái độ tích cực khi đối mặt với tiêu cực và mâu thuẫn. Nó đ̣i hỏi phải t́m ra những ǵ có thể là nền tảng chung để bắt đầu ḥa giải và giải quyết. Nó đ̣i hỏi một người phải có thiện chí khi tŕnh bày quan điểm của ḿnh và lắng nghe quan điểm của người khác. Nó đ̣i hỏi sự tôn trọng, t́nh yêu và sự hài ḥa như đang đối xử với chính ḿnh...
Bức tranh ngụ ngôn của nghệ sĩ người Ư sống vào thế kỷ 18, Pompeo Batoni, đă phản ánh hiểu biết thiết yếu về mối quan hệ giữa ḥa b́nh và chiến tranh cho các khán giả đương thời. Trong bức “Ngụ ngôn về Ḥa B́nh và Chiến Tranh”, Ḥa B́nh được Batoni mô tả với h́nh tượng nữ tính, mềm mại và duyên dáng; Chiến Tranh th́ nam tính, mạnh mẽ và khốc liệt. Trong đó, cuộc đối thoại không lời của hai nhân vật là điều thú vị nhất.
H́nh Chimera trên đĩa vùng Apulian, khoảng 350-340 B.C. (Bảo tàng Louvre)
Chiến Tranh đang mặc một bộ giáp như thể đă sẵn sàng cho một cuộc chiến. Bộ giáp với phục sức h́nh rồng, cừu đực và sư tử, gợi nên h́nh ảnh Chimera, một sinh vật trong thần thoại là điềm báo cho sự bất hạnh.
Anh trang bị đầy đủ vũ khí là một thanh kiếm đă tuốt khỏi vỏ và tấm khiên. Bóng tối bao trùm cả khung cảnh báo hiệu sự tàn phá đang gần kề.
Ḥa B́nh trong vẻ mềm mại duyên dáng của một thiếu nữ, tương phản với vẻ ngoài cứng rắn của Chiến Tranh. Cô thư thái và b́nh tĩnh đối mặt với sự dữ dội trong ánh nh́n của anh bằng t́nh yêu của chính ḿnh. Cô khẽ đặt tay lên thanh kiếm, một cú chạm nhẹ và dịu dàng nhưng đủ sức nặng để đẩy cánh tay Chiến Tranh lui trở lại. Cô tặng anh một nhành ô liu, một biểu tượng cho ḥa b́nh. Chiến Tranh bị sao nhăng bởi Ḥa B́nh: Anh chợt quên đi mâu thuẫn trong bản năng và bảo vệ cô bằng tấm khiên của ḿnh.
Tất cả điều này có ư nghĩa ǵ? “Lịch sử lặp lại chính nó”, ḥa b́nh và chiến tranh dường như xảy ra theo một chu kỳ xoay vần vĩnh viễn. Là con người, tất cả chúng ta đều mong muốn ḥa b́nh, tận hưởng cuộc sống.
Chúng ta có thiên hướng trân trọng cuộc sống thiêng liêng của chính ḿnh và của mọi người. Chúng ta trân quư và mong muốn ḥa b́nh.
Tuy nhiên, mâu thuẫn luôn t́m mọi cách để ngoi lên khi ḥa b́nh không c̣n làm xao nhăng nó đạt được mục tiêu. Ḥa b́nh ru ngủ chính ḿnh dưới lớp vỏ bọc của sự tự măn. Nghĩa là chúng ta có thể là nạn nhân của sự thoải mái khi đang trong ḥa b́nh và sự thừa mứa; dần dần tự đẩy ḿnh vào một tṛ chơi mang tên đổ lỗi và tiêu cực mà chắc chắn sẽ dẫn đến bạo lực. Sau đó, chúng ta nhận thấy rằng mâu thuẫn bắt đầu xuất hiện ở những nơi mà đă không tồn tại mâu thuẫn.
Chiến tranh và mâu thuẫn giống như rễ cây, cần sức bền của đất để phát triển mạnh mẽ và hướng về phía mặt trời. Đây dường như là điều thiết yếu của lịch sử: Mâu thuẫn xuất hiện đưa cho con người cách để tiến về phía trước thông qua sự thỏa hiệp và các giải pháp. Nhưng mâu thuẫn trở nên nguy hiểm khi nó biến thành công cụ v́ sự phát triển của chính nó, bởi v́ hiển nhiên, bất cứ điều ǵ chúng ta rèn luyện thường xuyên đều trở nên mạnh lên.
Mâu thuẫn trong thời Hậu Hiện Đại
Cái chạm nhẹ của Ḥa B́nh nơi tay của Chiến Tranh. (Public Domains)
Tṛ chơi đổ lỗi này dường như là một đặc điểm phổ biến cho sự tồn tại của chúng ta, trong thời kỳ hậu hiện đại. Thật không may, chúng khiến chúng ta né tránh trách nhiệm về những thiếu sót của ḿnh ở góc độ cá nhân hay là thành viên của một cộng đồng lớn hơn: Nó làm giảm sự phát triển của chúng ta ở cả hai góc độ. Nó trở thành một tṛ chơi nguy hiểm khi ḥa b́nh không hiện diện để cân bằng bản chất xung đột của chiến tranh.
Trong lịch sử hiện đại, xung đột và tiêu cực đă và đang là một phương tiện cho ḥa b́nh. Với kỳ vọng đề cao tự do cá nhân, các h́nh thức xă hội truyền thống liên tục bị vùi dập, phê phán và chỉ trích. Tuy nhiên, đây là một thói quen và bài tập thực hành trong việc phân định. Các tín đồ sùng bái mâu thuẫn bị buộc chặt bởi một chuỗi những tiêu cực. Họ coi đây là phương tiện để đến hoà b́nh nhưng lại không được chỉ dẫn đầy đủ rơ ràng. Nói cách khác, sự tồn tại của chúng ta trong thời hậu hiện đại khuyến khích thực hành xung đột như một phương tiện để khám phá cái tôi cá nhân, mà không bao giờ đưa ra lời giải thích về việc xung đột này sẽ dẫn đến ḥa b́nh như thế nào.
Bản chất của Ḥa B́nh dưới nét vẽ của Batoni thật khác biệt: Ḥa B́nh không bị lay chuyển bởi sự xung đột trong Chiến Tranh. Ḥa B́nh không phải là phản động. Ḥa B́nh gặp Chiến Tranh với những ǵ thuộc về bản chất của cô: ḥa nhă và duyên dáng hướng tới sự ḥa giải và giải quyết. Gặp gỡ Chiến Tranh bằng xung đột và tiêu cực th́ chẳng giải quyết được ǵ. Thay vào đó, cô đưa anh một món quà đầy ư nghĩa. Nhành ô liu, là một biểu tượng của ḥa b́nh, và như vậy, đó là một món quà của chính cô. Cô không đổ lỗi cho Chiến Tranh bởi bóng tối bao quanh họ hay với thực tế là anh ta đă sẵn sàng cho trận chiến với tấm khiên và kiếm trên tay. Thay vào đó, cô chia sẻ với anh cô là ai một cách thành ư. Không cách nào khác, Chiến Tranh bị phân tâm khỏi mục tiêu của ḿnh.
Ḥa B́nh mang đến cho Chiến Tranh món quà của chính ḿnh như được thể hiện trong một nhánh ô liu. Một chi tiết từ Allegory về ḥa b́nh và chiến tranh. (Public Domains)
Làm thế nào để giữ ḥa khí trong những mâu thuẫn? Nó đ̣i hỏi sự quyết tâm và thái độ tích cực khi đối mặt với tiêu cực và mâu thuẫn. Nó đ̣i hỏi phải t́m ra những ǵ có thể là nền tảng chung để bắt đầu ḥa giải và giải quyết. Nó đ̣i hỏi một người phải có thiện chí khi tŕnh bày quan điểm của ḿnh và lắng nghe quan điểm của người khác. Nó đ̣i hỏi sự tôn trọng, t́nh yêu và sự hài ḥa như đang đối xử với chính ḿnh. Những người luôn giữ tích cực và ḥa b́nh khi đối mặt với tiêu cực và mâu thuẫn có thể sẽ thấy rằng, những người đă từng tiêu cực đối với họ giờ đây đang che chở họ khỏi những những hiểm nguy.
Nghệ thuật có một khả năng phi thường là cho ta thấy những ǵ ta không thể thấy, nên ta có thể thốt lên rằng: “Điều này có ư nghĩa ǵ đối với tôi và đối với tất cả những ai nh́n thấy nó?”, “ Nó ảnh hưởng thế nào đến quá khứ và tương lai?” “Nó nói lên ǵ về trải nghiệm của con người?” Đây là một số câu hỏi tôi sẽ khám phá trong loạt bài “Hướng vào nội tâm” (Reaching Within): Nghệ thuật truyền thống mang đến ǵ cho trái tim.
Eric Bess là một nghệ sĩ đại diện thực hành (practicing representational artist). Ông hiện đang học tiến sĩ tại Viện Nghiên Cứu Tiến Sĩ Về Nghệ Thuật Thị Giác (IDSVA).
Hàn Mặc
Theo The Epoch Times
Reply With Quote
.
Bookmarks