Các nhà thiên văn học đă dùng kính thiên văn Hubble và t́m thấy một quasar (chuẩn tinh) có độ sáng mạnh gấp 600 ngh́n tỉ lần Mặt trời.

Đây là vật thể sáng nhất từng được thấy trong vùng vũ trụ sơ khai, với tuổi đời được ước tính lên tới 12 tỉ năm, tức chỉ sau khoảng 1 tỉ năm kể từ khi vũ trụ h́nh thành.
Chuẩn tinh này phát sáng mạnh như vậy là v́ đây là nguồn năng lượng phát ra từ trung tâm một lỗ đen khổng lồ. Các nhà thiên văn học tin rằng việc t́m thấy các quasar có thể cung cấp một cái nh́n sâu sắc về sự ra đời của các thiên hà, khi vũ trụ chỉ mới 1 tỉ năm tuổi.
Với kư hiệu J043947.08 + 163415.7, chuẩn tinh vừa được t́m thấy đă rất già, lên tới 12 tỉ năm. Để phát sáng mạnh hơn Mặt trời 600 ngh́n tỉ lần, chuẩn tinh này được một lỗ đen siêu lớn có kích thước lớn hơn Mặt trời vài triệu lần cung cấp năng lượng.



H́nh ảnh cho thấy quasar J043947.08+163415.7 từ vũ trụ xa xôi cách xa 12 tỷ quang niên được quan sát
bởi kinh Hubble (NASA/ ESA), Quasar là thiên thể chói sáng nhất trong giai đoạn khởi đầu vũ trụ và bởi v́ quá xa
nó chỉ có thể được nh́n thấy nhở một hiện tượng mà ta gọi là "hiệu ứng thấu kính trọng lực" (gravitational lensing effect)
làm h́nh ảnh của nó được khuếch đại và độ sáng sáng hơn. Trong ảnh ta thấy sự hiện diện của thiên hà nằm giữa sự quan sát của kính Hubble
(foregroung galaxy) đóng vai tṛ thấu kính / Credit:NASA, ESA, X. Fan (University of Arizona)

Theo các nhà thiên văn học, chuẩn tinh siêu sáng này mỗi năm "đẻ" ra thêm khoảng 10.000 ngôi sao mới, và siêu lỗ đen cung cấp năng lượng cho nó đang hút các vật chất xung quanh với tốc độ cực cao. Để tiện so sánh, dải Ngân hà mà ta biết mỗi năm chỉ tạo ra khoảng 1 ngôi sao mới.
Tác giả chính của nghiên cứu, Xiaohui Fan, từ Đại học Arizona, cho biết ông không tin sẽ t́m thấy nhiều quasar sáng hơn thế này trong toàn bộ vũ trụ.
"Đây là thứ mà tôi đă t́m kiếm trong một thời gian dài. Chúng tôi không tin sẽ t́m thấy nhiều quasar sáng hơn thế trong toàn bộ vũ trụ quan sát được", ông Fan nói.
"Tính chất và khoảng cách của chuẩn tinh làm cho nó trở thành một ứng cử viên chính để điều tra sự phát triển của các quasar ở xa và vai tṛ của các hố đen siêu lớn trong việc h́nh thành các sao", đồng tác giả của nghiên cứu Fabian Walter, thuộc Viện Thiên văn học Max Planck ở Đức, cho biết thêm.

Motthegioi/ Thiên Hà (theo Sky News)