Nhân được đọc bài “Hănh diện là người Việt Nam? ” của tác giả Huy Phong ( xem link dẫn bấm vào tựa bài, hay đọc nguyên văn dưới đây cho độc giả nào chưa được biết ) tôi nhận thấy câu trả lời của tác giả là “ chưa đủ ” cho báo Thanh Niên trong nước, nhưng đă không đưa ra lư do v́ sao chưa đủ và biện pháp nào để làm cho đủ. V́ nếu chỉ đưa ra những sự kiện của một tệ nạn xă hội của người Việt trong và ngoài nước hôm nay, để nhận xét theo quy luật tự nhiên là “ bần cùng sinh đạo tặc ” và “ quân tử dụ ư nghĩa, tiểu nhơn dụ ư lợi ”, rồi đi kết luận đó là một sự thật phũ phàng đối với luân lư đạo đức truyền thống của dân tộc và đặt ra câu hỏi có nên “Hănh diện là người Việt Nam? ” th́ cũng bằng thừa; v́ tục ngữ có câu “ một con sâu làm sầu nồi canh ”. V́ vậy, nếu không t́m được cội rễ nguyên nhân và đưa ra giải pháp để giải quyết quốc nạn này, th́ cũng chỉ là tṛ tự kiểm điểm để tự sướng theo kiểu đạo đức giả của bọn bất lương vô liêm sỉ “đỉnh cao trí tuệ”. Cho nên, qua bài viết này tôi xin góp ư trả lời để bổ túc cho cái nhận định là “ chưa đủ ” để hănh diện của tác giả.
Huy Phương
“Người Việt thông minh, chăm chỉ và anh hùng,
thế bạn có hănh diện là người Việt Nam không?”
(Câu hỏi của báo Thanh Niên trong nước)
Trong bài “Đêm Của Những Cánh Bướm Việt Ở Malaysia” đăng trên nhật báo Người Việt (2009) trước đây, kư giả Đông Bàn đă vô t́nh nhắc lại câu nói của giới taxi Kuala Lumpur, “Con gái Việt Nam đẹp lắm!” Thủy, một “cánh bướm đêm” tại Beach Club đă cay đắng hỏi lại những người kư giả cùng quê hương với cô: “Người ta nói vậy, các anh có hănh diện không?”
Câu trả lời tất nhiên là không! Ai lại hănh diện khi có đồng bào, con em của ḿnh, dù được khen là đẹp phải thất thân đi làm gái mại dâm. Không những được khen đẹp lắm, mà dân địa phương c̣n một “lắm” nữa, khi nói: “Con gái Việt Nam rẻ lắm!”
Một chuyến bay của Vietnam Airlines cất cánh tại phi trường Đà Nẵng. Nhân viên hăng này từng bị tố cáo đánh cắp hàng hóa trong các siêu thị Nhật vận chuyển về Việt Nam. (H́nh minh họa: HOANG DINH NAM/AFP/Getty Images)
Khi Đông Bàn đang đứng trên đất Malaysia, hẳn ông không thể nào hănh diện là người Việt Nam.
Chúng ta cũng không hănh diện là người Việt Nam, nếu chúng ta đang ở Đài Loan.
Theo số liệu thống kê kết hôn giữa phụ nữ Việt Nam với người Đài Loan trong 14 năm (1995-2008) đă có 117,679 trường hợp, chiếm 82% tổng số phụ nữ Việt Nam kết hôn với người nước ngoài. Trong một đảo quốc nhỏ như Đài Loan đă có hơn 10,000 phụ nữ Việt bỏ xứ sang đây làm vợ người, dù hạnh phúc hay khốn khổ, th́ cũng v́ thân phận nghèo đói, tương lai mờ mịt, có vinh dự ǵ cho đất nước khi đàn bà phải ly hương, với những cuộc hôn nhân không t́nh yêu chỉ v́ đồng tiền. Điều khốn nạn nhất là trong tâm ư của người dân đồng bằng Cửu Long, “lấy chồng Đài Loan” là chuyện mơ ước của tất cả mọi người. Một đôi vợ chồng đem con gái về thăm quê được một người bà con buột miệng khen: “Úi, con bé này ngộ quá, lớn chút nữa lấy chồng Đài Loan được à nghen!”
Cũng ở Đài Loan, năm người lao động Việt Nam làm thuê ở một công ty thủy sản địa phương đă hợp lực khiêng lồng đi bắt hai con chó của dân địa phương bỏ vào bao tải, d́m xuống biển cho chết, sau đó mang lên làm thịt.
Ngoài việc phải quỳ hai giờ cúi lạy bàn thờ chó để tạ tội và để quần chúng giảm cơn thịnh nộ, năm người lao động Việt Nam này c̣n bị phạt 10,000 tiền Đài Loan.
Câu trả lời cũng là không, nếu chúng ta đang ở Nhật.
Trên nhiều diễn đàn của Nhật, nhiều người Nhật “cực đoan” kêu gọi tẩy chay người Việt, đuổi hết người Việt về nước, cắt vĩnh viễn các khoản viện trợ cho Việt Nam. Có người so sánh viện trợ cho Việt Nam uổng hơn là đổ tiền vào... cống, bởi tiền thuế của họ đang được dùng để nuôi bọn “ḍi bọ” ở Việt Nam, sau những vụ: PCP, một tập đoàn cung cấp dịch vụ của Nhật bị Việt Nam đ̣i hối lộ 15% để được trúng thầu các dự án dùng tiền viện trợ của Nhật tại Việt Nam; Nhân viên, tiếp viên hàng không và phi công Vietnam Airlines, tổ chức đánh cắp hàng hóa trong các siêu thị Nhật để vận chuyển hàng gian về tiêu thụ tại Việt Nam; Các tu nghiệp sinh Việt Nam trước khi sang Nhật đă bị các doanh nghiệp xuất khẩu lao động CSVN bóc lột thậm tệ; Lănh sự quán Việt Nam ở Nhật tại Osaka tổ chức bán giấy thông hành Việt Nam.
Trong một số siêu thị tại Nhật, có bảng cảnh cáo dành cho người Việt về chuyện ăn cắp vặt sẽ bị vào tù! Bức ảnh đă làm rộ lên tin đồn về nạn ăn cắp vặt của người Việt ở bên Nhật. Nhiều người cho rằng, người Việt đă để lại ấn tượng xấu xa trong mắt người Nhật khi xuất ngoại sang đất nước của họ.
Câu trả lời cũng là không, nếu chúng ta đang ở Singapore.
Trang mạng với tên gọi là Craigslist có mặt tại Singapore đưa thông tin rằng khách hàng có thể lựa chọn “gái Việt c̣n trinh,” giá khoảng $3,000 một tuần, ngay tại sân bay, khách sạn hoặc bất cứ nơi nào khách hàng yêu cầu. T́nh trạng các cô gái Việt Nam bán trinh tại Singapore dường như công khai, ai cũng hay biết. Cảnh sát Singapore cho biết, hầu hết các cô gái Việt c̣n trinh đều ở độ tuổi từ 16 đến 17, đến và “làm việc” qua nhân vật trung gian, và năm ngoái, tại đây, một cô gái Việt Nam 17 tuổi cũng đă rao bán trinh tiết với giá $1,500!
Câu trả lời cũng là không, nếu chúng ta đang ở Nga.
Các đường dây buôn người đưa hàng ngh́n phụ nữ Việt Nam vào các nhà chứa Nga, nhưng Đại Sứ Quán Việt Nam tại Nga từ chối trả lời câu hỏi của BBC cho rằng cơ quan này không có thẩm quyền để nói về việc này. Theo Tiến Sĩ Nguyễn Đ́nh Thắng: “Trong tất cả các trường hợp ở Nga này, thủ phạm là những người Việt được bao che bởi một số giới chức ở Ṭa Đại Sứ Việt Nam ở Nga, thậm chí họ thành Hiệp Hội May Dệt dưới sự bảo trợ của Ṭa Đại Sứ Việt Nam.”
Cảnh sát Nga vừa khám phá một xưởng may “đen” dưới ḷng đất tại khu chợ Cherkizov ở thủ đô Moscow, bắt hằng trăm di dân lậu Việt Nam. Nạn buôn lậu của người Việt tại Nga là chuyện xảy ra hằng ngày, có lẽ bởi nguyên nhân trong 80,000 người Việt ở Nga đă có 80% làm nghề buôn bán, phần lớn là chợ trời, mánh mung.
Ở Ba Lan: “Cầm quyền Hà Nội và nhân viên Ṭa Đại Sứ Việt Nam tại Warsaw là một băng nhóm tội phạm có tổ chức, một hệ thống Mafia.” (Đài báo Weltspiegel Đức)
Câu trả lời là không, ở mọi nơi trên thế giới.
Trên VietNamNet, người Việt Nam sinh sống ở Nhật, ở Nga, ở Anh, ở Úc, ở Nam Phi, ở Mozambique và ngay cả ở California, đă tŕnh bày những những mẩu chuyện về người Việt đọc xong chỉ muốn “độn thổ,” với bao nhiêu thói hư, tật xấu khác của người Việt từ trong nước đến như trộm cắp, gian dối, đái bậy, khạc nhổ, vứt rác bừa băi, ăn uống thô tục, tranh giành, chen lấn nơi công cộng, không biết nói cảm ơn, xin lỗi khi cần. Nói về chuyện ăn cắp và ăn cắp vặt th́ Việt Nam chắc hẳn bỏ xa đàn anh Trung Quốc. Ngay cả cuộn giấy đi cầu trong khách sạn, khách người Việt cũng không tha.
Một người Việt làm nghề thông dịch cho ṭa án và cảnh sát ở Úc, cho biết phần lớn thủ phạm ăn cắp trong siêu thị và trồng cần sa trong nhà là những người mới định cư, đặc biệt những người từ Bắc Việt Nam và du học sinh. Mỗi lần người này đi dịch là anh ta khổ tâm v́ cảm thấy nhục nhă cho dân tộc ḿnh.
Trong khi trao đổi chuyện này với một phụ nữ trong nước, bà này đă viết cho chúng tôi: “Năm 2008 vào dịp Tết Nguyên Đán, tôi được con trai cho di du lịch Doha (Qatar,) sẵn dịp công ty của con bảo lănh qua chơi Dubai. Nhưng đến chiều về lại Doha th́ bị giữ lại phi trường v́ nghe nói có chuyện ǵ xảy ra ở một siêu thị mà có người Việt ḿnh dính vô. Trong khi cả đoàn ‘check in’ th́ riêng tôi bị giữ lại v́ mang passport CHXHCN Việt Nam. Mang hộ chiếu Việt Nam đi nước ngoài buồn lắm ông ơi!!!”
Lâu nay, người ta nhắc đến hai chữ Việt Nam hơi nhiều, không phải v́ “tiếng tăm” mà v́ “tai tiếng!”
Như vậy cũng không nên trách câu phát biểu của Đức Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt : “Chúng tôi đi nước ngoài rất nhiều, chúng tôi rất là nhục nhă khi cầm cái hộ chiếu Việt Nam, đi đâu cũng bị soi xét, chúng tôi buồn lắm chứ, chúng tôi mong muốn đất nước ḿnh mạnh lên. Làm sao như một anh Nhật nó cầm cái hộ chiếu là đi qua tất cả mọi nơi, không ai xem xét ǵ cả. Anh Hàn Quốc bây giờ cũng thế.”
Nhân câu nói này, các cơ quan truyền thông tại Việt Nam đă chỉ trích, lên án ông và đặt câu hỏi về ḷng yêu nước của ông.
Tôi th́ nghĩ khác, v́ yêu nước nên ông Ngô Quang Kiệt mới cảm thấy nhục nhă. Tôi cũng không hănh diện lắm về chuyện làm người Việt Nam, nhưng không phải như vậy là tôi không yêu nước, mà có thể v́ ḷng yêu nước, biết đâu có tác giả sẽ cho ra đời một cuốn sách mang tên “Người Việt Xấu Xa”.
Chúng ta đang nói chuyện người Việt dưới chế độ Cộng Sản. Để công bằng chúng ta nên có thêm một cái nh́n về người Việt ở Mỹ. Ngoài những chuyện được đề cao là làm “vẻ vang dân tộc Việt,” không có ǵ hơn là xin trích dẫn lời của ông Nguyễn Hữu Hanh, cựu thống đốc ngân hàng VNCH:
“Những năm tiếp theo đó ở nước Mỹ, tôi lại càng thêm ngao ngán và tuyệt vọng. Ngoài một số thành tích sáng chói của sinh viên Việt Nam và một vài thành công đáng kể của các chuyên gia Việt Nam trẻ tuổi, th́ cộng đồng người Việt di tản đă gây nên tai tiếng xấu xa trong cái xă hội đă dung dưỡng họ: Bên cạnh những người đang cố gắng làm lụng để nuôi nấng con cái, một số người di tản lại đem qua đây những thói xấu cũ, lừa đảo và chôm chỉa bất cứ khi nào có dịp. Không phải chỉ có những người nghèo khổ phải sống bằng tiền trợ cấp, mà cả những tầng lớp trên (bác sĩ, dược sĩ, những người môi giới cổ phần, mua bán bất động sản, v.v.). Một ngày nọ tại Westminster, bang California, người ta trông thấy 80 vị bác sĩ và dược sĩ Việt Nam bị c̣ng tay dẫn đi sau một toán cảnh sát Mỹ. Xấu hổ thay cho cộng đồng người Việt chúng ta ở đây, và xấu hổ lây cho cả quê hương đất nước chúng ta bên kia nữa!” (“Lời Nói Đầu” - “Làm việc với các nhân vật danh tiếng thế giới” hồi kư, XB 2004.)
Như vậy, sau một người có tên tuổi trong nước là Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt cảm thấy “nhục nhă,” bây giờ một người ngoài nước, lại là một viên chức cao cấp của hai nền Cộng Ḥa Việt Nam, cảm thấy “xấu hổ,” một phụ nữ b́nh thường th́ than “buồn lắm!” Thế mà không biết sao thời “chống Mỹ” báo chí miền Bắc lại phịa ra câu chuyện một anh chàng “bá vơ” nào đó tuyên bố: “Mơ ước một buổi sáng thức dậy, thấy ḿnh được trở thành một người... Việt Nam!”
Ông Nguyễn Hồi Thủ khi dịch cuốn “Người Trung Quốc Xấu Xí” đă có nhận xét: “Thường trong lịch sử Việt Nam vốn đă rất ít người thật t́nh có can đảm và trung thực để t́m hiểu, phê b́nh, những cái xấu, cái dở của dân tộc ḿnh. Gần đây lại chỉ toàn thấy ca tụng đất nước rừng vàng biển bạc, con người cần cù, thông minh, cao cả, đẹp đẽ, kiên cường, anh hùng, trong sáng... Thậm chí lại có cả người lănh đạo lấy tên giả viết sách để ca ngợi cá nhân ḿnh, có cả nhà văn bịa tên một người nước ngoài để ca ngợi dân tộc ḿnh.”
Báo Thanh Niên trong nước đă đặt câu hỏi: “Người Việt thông minh, chăm chỉ và anh hùng, thế bạn có hănh diện là người Việt Nam không?”
Thưa, các yếu tố thông minh, chăm chỉ và nhất là kiểu “ra ngơ là gặp anh hùng,” chưa đủ để tạo thành một con người tử tế và một đất nước tử tế để cho thế giới tôn trọng và yêu mến!
(http://www.nguoi-viet.com/absolutenm...7#.UdT93fkwdqX)
(Xem thêm bài “ Người Việt ở Nhật bị kỳ thị v́ ăn cắp vặt.”)
Vấn đề hănh diện này đă được đặt ra có lẽ đă hơn một lần trong quá khứ, và đă là chủ đề cho hai bài viết của tôi với tựa đề : “ Trả lời câu hỏi không thể trả lời. ” và bài “ Từ Tổ Tiên Hùng đến con cháu hèn. ”, khi được đọc thư điện tử phổ biến trên mạng của một trí thức ở hải ngoại từ hơn một năm nay với nội dung như sau :
Câu Hỏi Hóc Búa Không Thể Trả Lời.
From: D H <HoDDzM@gmail.com>
“ Hôm qua ông hang xóm của chúng tôi, Dr. George (PhD) nhân viên chánh phủ liên bang làm ở GAO, nói với tôi: “Cơ quan GAO chúng tôi ước tính mỗi năm người Việt các anh (you, Vietnamese) đổ tiền về Vietnam khoảng 18 tỷ dollars, qua các ngả du lịch, chuyển ngân và đầu tư. Năm 2010, trị giá ngang với con số mậu dịch giữa 2 nước. Những số tiền mặt (cash, pocket money) các anh đem về chánh phủ tôi (my government, not yours) không kiểm soát được”.
Ông nói tiếp: “Vài ngày trước đây (few days ago) một số tổ chức người Việt các anh thỉnh cầu (petition) chính phủ tôi (my government) dùng áp lực tài chánh và kinh tế đối với nước Việt Nam để đ̣i hỏi một vài điều cho các anh, mà các anh có thể, nhưng không tự ḿnh làm lấy. Các anh ươn hèn (You coward rats). Tại sao suốt lịch sử các anh cứ phải ỷ lại vào người ngoài. Cho tôi biết, các anh là loại người ǵ ”? (Tell me, what kind of people are you”?)
Tôi cứng họng. Khẩn khoản nhờ các huynh trưởng cao minh giúp tôi t́m câu trả lời.
Không lẽ tôi nói: “I do not want to be, but I am damned ashamed to be one of them” (tôi không muốn là người Việt, nhưng quả thực tôi nhục nhă là người Việt).
Ta chịu ơn người Mỹ cưu mang. Nhưng hành động của chúng ta để họ nh́n ta là loại người (hay con vật) vô học dễ ghét (despicable people) ”. (From: D H HoDDzM@gmail.com)
Không lẽ tôi nói: “ Tôi không muốn là người Việt, nhưng quả thực tôi nhục nhă là người Việt ”, tuy câu này chưa hẳn đă nói ra như vậy, nhưng một khi những kẻ trí thức người Việt đă có suy nghĩ tương tự mặc dù không dám nói ra, cũng đủ chứng tỏ họ thật là những người Việt vong bản tức mất gốc thật sự, v́ đă quên hay không biết nguồn gốc và ư nghĩa của hai chữ Việt Nam ! V́ vậy, tôi xin trích đoạn những phần có liên quan đến hai chữ Việt Nam, từ chương NGUỒN GỐC VÀ QUỐC HIỆU NƯỚC VIỆT NAM trong tài liệu nghiên cứu của triết gia giáo sư Lương Kim Định có tên là Việt Lư Tố Nguyên, để cho ai c̣n yêu nước Nam và thương ṇi giống Việt, hăy chịu khó đọc kỹ phần trích dẫn lại sau đây :
“ NGUỒN GỐC VÀ QUỐC HIỆU NƯỚC VIỆT NAM
Theo truyền thuyết th́ Đế Minh là cháu ba đời vua Thần Nông nhân đi tuần thú qua miền Ngũ Lĩnh lấy công chúa Vụ Tiên mà sinh ra Lộc Tục. Đế Minh phong cho người con trưởng là Lộc Nghi làm vua ở phương Bắc, c̣n Lộc Tục làm vua phương Nam xưng là Kinh Dương Vương lấy Long nữ con gái Động Đ́nh Quân sanh ra Sùng Lăm về sau nối ngôi cha xưng là Lạc Long Quân. Đế Lai là con Đế Nghi sang ở phương Bắc, nhân nhớ tới họ hàng nên cùng Âu Cơ xuống Nam, về sau lấy Lạc Long Quân đẻ ra cái bọc một trăm trứng, nở ra một trăm con trai, rồi phong người con trưởng làm vua nước Văn Lang xưng là Hùng Vương truyền 18 đời trị v́ được 2621 năm. Đến năm 258 bị nhà Thục dứt. Nhà Thục đặt tên nước là Âu Lạc (257-208). Đời Tần (214) chiếm lấy Âu Lạc và chia ra 3 quận. Đời Hán Triệu Đà (208-111) khôi phục lại và đặt quốc hiệu là Nam Việt.
Nhà Hán dứt họ Triệu đặt đô hộ trên Nam Việt lấy tên là Giao Chỉ (111-618).
Nhà Đường (618-907) gọi là An Nam đô hộ phủ.
Nhà Đinh (968-980) gọi nước là Đại Cồ Việt.
Nhà Lư đổi ra Đại Việt.
Nhà Tống công nhận là An Nam quốc.
Đời Gia Long đặt là Việt Nam.
Vua Minh Mạng đổi là Đại Nam.
Đến thời độc lập gọi là Việt Nam.
Như thế từ ngày lập quốc tới nay nước ta có tất cả 11 danh hiệu, trong số đó có 5 danh hiệu ban đầu quan trọng hơn cả, bởi v́ nó thuộc thời huyền sử nên biểu lộ sử mệnh của nước cũng như quyết định về hồn nước nhiều nhất, v́ thế chúng ta chỉ cần t́m hiểu năm danh hiệu đó là:
Xích Quỷ đời Kinh Dương Vương.
Văn Lang đời Hùng Vương, cả hai thuộc họ Hồng Bàng.
Âu Lạc đời Thục An Dương Vương.
Nam Việt đời Triệu Đà.
Giao Chỉ Bắc thuộc lần thứ nhất.
…/…
XÍCH QUỶ (1)
Tên nước đầu tiên của ta là Xích Quỷ, hai chữ này gợi ngay ra một tên quỷ đỏ, ít ra đỏ ở cái đít, nên hầu hết sách vở không dám bàn đến. Có người cho rằng đấy cũng là một vụ chài kiểu Si Vưu, và như vậy th́ Xích trước kia là chữ Tử, c̣n Quỷ là chữ ǵ đó. Nhưng ta có thể giữ y nguyên danh hiệu miễn phải đặt vào đồng văn lúc đó.
(1) Một số người cho là danh hiệu này do Tàu gán cho ta để tỏ ư khinh bỉ. Nhưng thiết tưởng chữ Quỷ có ư là chủ, và lúc đó chưa có nước Tàu, nên ta có thể giữ nguyên. Tuy nhiên đây cũng chỉ là tiểu tiết. Nếu t́m ra tài liệu đích đáng là do Tàu th́ ta bỏ chẳng có sao. V́ chỉ là chuyện lịch sử.
Theo quyển Văn Hiến thông khảo của Mă Đoan Lâm th́ chữ Quỷ có nghĩa là lớn lao và hay đi với chủ (quỷ chủ) để chỉ người có quyền thế lớn ở vùng Nam (Văn hiến 214). Miền Tứ Xuyên hay nói “ đô quỷ chủ ” để chỉ vị nguyên soái, cũng có khi nói “ thiên quỷ chủ ” có lẽ để chỉ người cầm đầu một ngàn nhà (Văn hiến 278). Theo Kinh Dịch th́ Bắc chỉ nước, Nam chỉ lửa (quẻ Li) hai hành này phải giao nhau mới làm nên “ linh phối ”. Theo ư đó Tư Mă Thiên (III.369) dùng câu ngạn ngữ “ thuỷ dữ hỏa hợp vi tuư ” nhân khi nói tới hai ngôi sao Thuỷ tinh và Hỏa tinh. Nơi khác (368) ông có nhắc đến một bức chạm Nữ Oa và Phục Hy trong đó bên cạnh Phục Hy có con chim đỏ (Chu tước?) c̣n bên cạnh Nữ Oa th́ có huyền vũ (guerrier sombre xem thêm Danses 489) v́ thế trong nền văn hóa cổ đại Việt Hoa th́ Huyền là màu đen chỉ sự sống đi với nước, c̣n Xích chỉ lửa (đỏ) hay quẻ Li chỉ văn minh tinh thần. Khi nói đến phần linh thiêng con người th́ dùng hai chữ nhơn quỷ đối với thiên thần và địa chi, v́ thế vua quay về hướng Nam. Cũng như trong mỗi nhà th́ gia trưởng quay về hướng Nam (P.C 3697). Tất cả đều nói lên sự hướng vọng về văn minh. Khi gọi các nước văn minh là “ chư hạ ” th́ cũng là ư đó, v́ Hạ là mùa Hạ đi với phương Nam. Ư tưởng này phát xuất từ Ngũ hành, Hà Đồ và Lạc Thư nên chắc phải có đă lâu đời lắm. Người ta c̣n t́m được dấu tích ở hai đời Ân và Chu có ba nước ở phương Bắc được xem là có văn hiến th́ nước Quỷ Phương là một, hai nước kia là Côn Di và Huân Dục (Văn học sử Trung Quốc của Dịch Quận Tả 42).
Như vậy khi đặt tên cho nước là Xích Quỷ th́ tiên tổ ta có thể nhằm một trong ba hay tất cả ba ư tưởng sau đây. Một là nói lên ư tưởng về văn minh, trong đó chữ Quỷ có nghĩa là quy hướng = “ quỷ quy dă ”. Liệt Tử đă dùng chữ này trong khi nói về lúc sau chết, th́ thần và h́nh đều trở về chỗ chân thực sơ nguyên của ḿnh. “ Tinh thần ly h́nh, các quy kỳ chân ”, nên Xích Quỷ có nghĩa là đi về phía văn minh chỉ thị bằng mặt trời phương Nam (Nhật Nam). Ư thứ hai có thể xưng ḿnh là chủ lớn ở phương Nam. Điều này th́ có thiệt khi nói về Viêm Việt, vẫn từ đầu đă làm chủ cả phương Nam lẫn phương Bắc. Rất có thể lúc ấy Hoa tộc đă tràn vào làm ung thối 6 tỉnh Hoàng Hà, nên Viêm Việt dùng danh hiệu Xích Quỷ để nói lên ư chí quyết giữ chủ quyền phương Nam. Ư thứ ba có thể là tiền nhân nói lên ư chí duy tŕ di sản thiêng liêng của Viêm tộc được ghi trong chữ Xích. Theo một truyền thuyết xa xưa c̣n ghi lại do Châu Diễn th́ nước Tàu xưa kêu là Xích Huyện Thần Châu mà ông Needham dịch là “ The Spiritual Continent of the Red Region ” (Need II.233). Có lẽ đây là tên đặt cho Trung Hoa cổ đại đời Tam Hoàng để ghi nhớ việc khai sáng ra nền văn minh (lửa). Đến sau Hoa tộc tràn vào đổi tên mới, th́ Viêm Việt cố duy tŕ lại bằng danh hiệu Xích Quỷ. Theo Trịnh Khang Thành th́ Xích Đế có nghĩa ngang với Văn tổ là trời, tức là lấy một phương Nam sáng láng nhất (Xích) để chỉ cái toàn thể là Văn tổ. Đó là ba lư do phỏng định có lẽ không đúng về chi tiết nhưng nói lên được ư chí người xưa muốn làm chủ phương Nam cũng như duy tŕ di sản tinh thần của tiên tổ là hướng tới ánh sáng văn minh, tuy danh từ nghe lạ cho người nay nhưng cùng một ư như hai chữ Nam Việt sẽ nói tới. Trong đó Việt là siêu Việt là vươn tới, tương đương với quỷ. C̣n Nam là phương của quẻ Li, của lửa đỏ (Xích).
…/…
NAM VIỆT (1)
Bây giờ chúng ta bàn đến danh hiệu Nam Việt có từ đời Triệu Đà. Hai chữ này có thể chỉ những người có lư tưởng siêu việt nhất ở phương Nam, muốn đại diện cho đoàn người Bách Việt đông đảo ở khắp nơi trên nước Tàu. Chữ Nam cũng c̣n cần được hiểu theo cung Ngũ hành, chỉ phương Nam đối với phương Bắc, nên là miền sáng láng, chỉ văn minh. Như vậy tuy danh hiệu khác, nhưng vẫn nói lên một điểm y như chữ Xích Quỷ là chủ phương nam thuộc hỏa màu đỏ, th́ Nam Việt cũng là cái ǵ siêu Việt nhất ở vùng Nam, con cháu của những người có liên hệ tới lửa: Viêm Đế, Đế Minh, Trùng Lê… Thực ra nếu xét kỹ th́ Việt Nam chỉ là miền đất ở phía Nam Việt Giang, nhưng phải xét lên cao hơn nữa lúc tổ tiên đặt tên sông là Việt, th́ tiền nhân không thể không gói thêm vào đó ư nghĩa siêu lên kiểu chữ Nam đi với chữ Hạ (chư hạ) cũng như những tên Kinh Dương Vương, Hoa Hạ, v́ Dương với mùa Hạ và miền Nam là một, tất cả đều chỉ lửa đỏ, sáng. Bởi thế nói được rằng chữ Việt Nam cũng chỉ là một cách canh tân lại ư chí làm tṛn sứ mệnh là bảo toàn và phát huy nền văn hóa nông nghiệp gắn liền với lửa (Viêm Đế, Thái Hạo, Đế Minh…)
(1) Chữ Việt xưa viết với bộ Mễ, nay quen viết với bộ Tẩu. Có ư kiến cho là do người Tàu viết đổi đi để ngụ ư chửi Việt Nam như con chó chạy. Đó là một ư kiến không có bằng chứng nào khác ngoài việc tán tự, tức là loại lư chứng rất bấp bênh. Tôi không tin là các cụ xưa lại khờ đến nối chấp nhận sự thóa mạ đó.”
Do đó mà Khổng Tử đă không tiết lời khen ngợi “ những người có lư tưởng siêu việt nhất ở phương Nam ” thời bấy giờ, khi trả lời Tử Lộ là học tṛ hỏi ông ta về sức mạnh (cường). “ Tử Lộ vấn cường. Tử viết : Nam phương chi cường dư? Bắc phương chi cường dư? Ức nhi cường dư? Khoan nhu dĩ giáo, bất báo vô đạo ; Nam phương chi cường dă, quân tử cư chi. Nhân kim cách, tử nhi bất yểm: Bắc phương chi cường dă, nhi cường giả cư chi. ” (Trung Dung câu 10). Đức Khổng Tử đáp rằng: “ Ngươi muốn hỏi về sức mạnh của người phương Nam hay sức mạnh của người phương Bắc, hay sức mạnh của riêng ngươi? Sức mạnh của người phương Nam là: lấy lượng khoan hồng, đem đức nhu thuận mà dạy người, đối với kẻ vô đạo hại ḿnh th́ tha thứ, không báo thù. Bậc quân tử trụ ở nơi sức mạnh đó. C̣n sức mạnh của người phương Bắc là: mê thích việc đao binh, cho đến khi ngủ cũng đeo gươm mặc giáp, vào chỗ chết cũng không sợ. Hạng cường hào trụ nơi sức lực đó. (Chính ngươi cũng thế) ”.
Điều đó chứng tỏ Việt tộc ở phương Nam từ thời văn minh Ḥa B́nh cách nay ít nữa trên mười ngàn năm, đă có một nền văn hóa nông nghiệp vượt trội với luân thường đạo lư dựa theo quy luật Tự Nhiên (thuận thiên chi mệnh) và xây dựng trên con người, lấy minh Tâm làm đường đi, lấy thành Tính làm điểm đến, nên gọi là Nhân Đạo hay Đạo làm Người. V́ Tổ tiên Việt tộc đă khám phá và thể nghiệm được bằng cảm nghiệm, con người chính là linh lực của trời và đất, là sự giao ḥa của âm dương, là sự giao hội của quỷ thần, là sự hội tụ tinh khí của ngũ hành, như câu định nghĩa : “ Nhân giả kỳ thiên địa chi đức, âm dương chi giao, quỷ thần chi hội, ngũ hành chi tú khí ”. Và do đó mà tục ngữ có câu : “ Đầu đội trời, chân đạp đất ” để nhắc nhở ư nghĩa con người và nói lên cách sống làm người hay c̣n gọi là Đạo làm Người. Hay nói cách khác là “ Có thực mới vực được Đạo ” nghĩa là có thực hiện được đầy đủ 3 nhu yếu căn bản của con người th́ mới đạt Đạo, nên 3 nhu cầu thiết yếu đó chính là ẩm thực, ái ân và thể diện.
Ẩm thực : là nhu cầu tiên quyết để có thể sống Đạo làm người, nên qua tiếng Việt ḿnh khi nói ra đă chứng tỏ điều đó, v́ những việc quan trọng trong đời sống đều bắt đầu bằng tiếng Ăn, ví dụ như ăn uống, ăn ở, ăn học, ăn làm, ăn ngủ, ăn nằm, ăn chơi, ăn cướp, ăn chực, ăn vạ, v.v… Do đó, khi nói “ có thực ” không chỉ có nghĩa là phải có ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để sống, mà c̣n bao hàm ư nghĩa là phải có nơi ăn ở v́ an cư mới lạc nghiệp, cũng như phải có điều kiện ăn học để hiểu biết th́ mới có khả năng hành động đúng theo đạo lư để thăng tiến, nên nói là “ thuận thiên giả tồn ” nghĩa là đời sống con người mới tồn tại lâu dài. Ngoài ra c̣n là ư nghĩa ăn chơi nhưng không phải với nghĩa hưởng thụ cho ḿnh hay trụy lạc với tứ đổ tường là rượu chè, trai gái, cờ bạc, hút sách; mà là ư nghĩa cần phải có thời giờ để giải trí lành mạnh để thư giăn, để khuây khỏa như với cầm, kỳ, thi, họa hay để ǵn giữ sức khỏe là sự sống của trời ban cho với thể dục, thể thao. Hơn nữa và nhất là để quên hết mọi lo lắng, ưu tư, sầu muộn để cho tâm hồn vô tư, lắng đọng, trống rỗng nghĩa là mới có thể đạt tới chiều kích vô biên của Đại Ngă Tâm Linh tức là Thành Nhân vậy. Nói cách khác “ phải trở nên giống như trẻ nhỏ th́ mới vào được nước Trời ” (Mt. 18,3; 19,14) như Chúa đă nói, hay như tổ tiên Việt tộc cũng có câu “ hóa nhi đa hí lộng ” và do đó ca dao mới có những câu như :
Chơi cho bể hẹp bằng ao
Chơi cho trái núi lọt vào trôn kim
Chơi cho bong bóng th́ ch́m
Ḥn đá th́ nổi gỗ lim lập lờ
(c̣n tiếp)
Bookmarks