Hiệp Chúng Quốc
- Nguyễn đạt Thịnh
Ba chữ Hiệp Chúng Quốc chỉ định nước Mỹ, không dịch từ cái danh xưng United States of America (Liên Bang Hoa Kỳ), nhưng lại là những chữ mô tả rất đúng t́nh trạng trên 300 triệu người thuộc hàng trăm chủng tộc, yên hàn chung sống bên nhau.
Người Mỹ gốc Ấn, ngồi ăn nhà hàng bên cạnh người Mỹ gốc Pakistan, mặc dù 2 nước Ấn và Pakistan đă hai lần đánh nhau, và vẫn c̣n đang hiềm khích suốt nhiều năm dài từ 1947 tới nay; người Mỹ gốc Hoa mua nhà ở ngay bên cạnh người Mỹ gốc Việt, mà không xí xô xí xào, xô rào lấn đất hàng xóm, như họ đang chiếm Nam Quan, lấn Biển Đông, người Mỹ trắng làm việc dưới quyền người Mỹ đen, mặc dù truyền thống kỳ thị coi rẻ người Mỹ đen, vốn là nô lệ của ông nội, ông cố họ.
Tất cả sống trên cùng một lănh thổ, tôn trọng cùng một hiến pháp, chấp nhận cùng một nền văn hóa trong cuộc sống trật tự, thượng tôn pháp luật tiếp nối từ ngày này sang tháng khác, năm khác, rồi thế kỷ khác.
Không người Mỹ thuộc bất cứ gốc nào kinh ngạc trước cuộc sống chung rất rộng lớn, nhưng cũng rất ḥa b́nh, trật tự này; họ quá quen thuộc với an toàn, với sung túc, và với tiện nghi nên không thấy những đặc tính của cuộc sống Hoa Kỳ là đáng trân quư, và chỉ nhận ra điều này khi họ phải di chuyển đến sống ở một nước khác.
Có thể người Nhật, người Pháp, hay người Anh, người Đức cũng sống trong sung túc, an toàn, và tiện nghi, nhưng những dân tộc này sống thuần giống hơn, cuộc sống không chuyên chở nhiều khác biệt chủng tộc và tôn giáo -mầm móng của va chạm, xung đột.
Hiện nay trên khắp thế giới chỉ những quốc gia Ả Rập mới có cuộc sống chung giữa những sắc tộc khác nhau, tôn thờ những tín ngưỡng khác nhau như tại Hoa Kỳ, nhưng những quốc gia này đă và đang lầm than, khốn khổ v́ khác biệt.
Chiều thứ Tư 12 tháng Chạp 2012, một chiếc khu trục cơ của chính phủ Syria, bay ngang thành phố Marea và ném xuống một quả bom bi (cluster bombs), loại bom nổ trên không trung, để bắn tung ra thành nhiều quả lựu đạn, rơi xuống đất trên một diện tích lớn, những quả lựu đạn này lại nổ thêm một lần nữa. Bom bi không phá vỡ thành quách hay kiến trúc, mà chỉ nhắm giết người; bom cũng không chọn địch quân để giết, mà giết bất cứ ai rủi ro sống gần chỗ hàng trăm quả đạn phát nổ lần thứ nh́.
Và trưa Chúa Nhật 23 tháng Chạp, một chiếc khu trục khác đánh bom vào một ḷ bánh ḿ tại thành phố Halfaya, miền trung Syria, trong lúc khoảng 200 người đang chờ mua bánh ḿ. Thành phố đă không có điện, lại thiếu tiếp tế bột ḿ nên bánh ḿ vô cùng khan hiếm; xếp hàng chờ mua được một ổ bánh ḿ có thể mất đến 3 tiếng đồng hồ, nên đoàn người, đứng hay ngồi, nối đuôi chờ mua bánh ḿ lúc nào cũng dài đến hai, ba trăm người.
Hai quả bom thả xuống, hàng trăm xác người tung lên; dân địa phương ước lượng số nạn nhân chết v́ bom lên đến 90 người
Tổng thống Bashar al-Assad ra lệnh thả bom, bắn hỏa tiễn vào Marea, vào Halfaya, và vào nhiều thành phố khác v́ ông biết bom do phi công người Alawite thả xuống, hỏa tiễn do pháo thủ người Alawite bắn đi, không giết người Alawite -đồng bào và đồng đạo của ông- mà chỉ giết người Sunni, thù nghịch với ông và với người Alawite.
Cuộc chiến không chiến tuyến, bom thả giữa thành phố nhà cửa san sát, nhưng vẫn không giết lầm người, pháo bắn vào những thị trấn đông nghịt, nhưng chỉ sát hại kẻ chống đối, v́ thiểu số người Alawite không sống chung lẫn lộn giữa những sắc tộc, những tín đồ các tôn giáo khác.
Ba sắc dân Alawite, Twelvers, và Ismailis thường được gọi chung là người Shia chỉ gồm có 13% tổng số dân Syria, tín đồ công giáo 10%, khoảng nửa triệu người Druze chiếm 3% dân số, c̣n lại là người Sunni, chiếm 74%.
Người Sunni -sắc tộc đông nhất Syria- vốn nắm toàn quyền hành chánh, và giữ những chức vụ cao cấp trong quân đội cho đến khi xẩy ra cuộc đảo chánh năm 1970 của một tướng lănh không quân, ông Hafez al-Assad, thân phụ của đương kim tổng thống. Ông này tự xưng tổng thống Syria, một danh xưng từ trước đến nay chỉ dành cho người Sunni.
Kư giả Robert D. Kaplan ví von việc ông Hafez al-Assad tự xưng tổng thống với việc một người Do Thái tự xưng là Nga Hoàng -việc mà không người Syria không người Nga nào chấp nhận và coi như một điều nghịch lư.
Dân Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ hơn người Syria ở chỗ biết giải quyết những khác biệt bằng cách tôn trọng thể thức và kết quả bầu cử; sau cuộc bầu cử năm 2012, toàn thể 313 triệu người Mỹ đă chấp nhận -dù gần một nửa không đồng ư- việc ông Obama, vị tổng thống da đen đầu tiên của Hoa Kỳ, tiếp tục sống trong Nhà Trắng thêm 4 năm nữa. Trong tổng số 126,830,393 cử tri tham dự bầu cử, chỉ có 64,430,488 người chọn Obama, trong lúc 60,221,746 cử tri chọn người khác -ông Mitt Romney.
Trên 60 triệu người Mỹ không bầu ông Obama, nhưng cũng không vác biểu ngữ xuống đường biểu t́nh bảo vệ quan điểm chính trị của họ, họ phục tùng quan điểm của đa số; và trước hay sau cuộc bầu cử họ vẫn là người Mỹ, vẫn sẵn sàng nhập ngũ, cầm súng bảo vệ sự an toàn và danh dự của tổ quốc.
Một chi tiết nữa: 38.9 triệu người Mỹ đen không chiếm đa số, như người Sunni chiếm đa số dân Syria, mà chỉ là 12.6% tổng số dân Mỹ, điều này chứng tỏ số cử tri bầu cho ông Obama đă không bầu ông v́ ông là người Mỹ đen.
Những người không phải người Mỹ đen vẫn bầu cho Obama, và ngay cả những người không bầu cho ông, vẫn tôn trọng quyền lực tổng thống mà đa số cử tri đặt vào tay ông. Không ai cầm súng nổi loạn cả; đặc tính "Hợp Chúng" của Hoa Kỳ quả là tuyệt vời.
Ngoài Syria, Iraq là quốc gia Ả Rập thứ nh́ đă và đang khốn khổ v́ không học được kinh nghiệm "hợp chủng" của Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ.
Với dân số 31,234,000 người, dân Iraq chia thành 70% người Ả Rập, 20% người Kurks, 7% người Turk, và 3% người Assyrians; người Ả Rập, số dân đông nhất sống tại Iraq lại chia đôi thành 2 khối: khối theo đạo Hồi, phái Shia, và khối theo đạo Hồi, phái Sunni.
Tổng thống Saddam Hussein, thuộc đạo Sunni; chỉ riêng điều này đủ khiến ông coi những người Iraq không cùng chủng tộc Ả Rập, và không cùng tôn giáo Sunni là kẻ thù của ông, và của những người đồng chủng, đồng đạo với ông.
Ngày 16 tháng Ba 1988, ông ra lệnh thả bom hóa học vào thành phố Halabja giết 5,000 người Kurds. Bị Hoa Kỳ tấn công, ông chống cự quyết liệt, nhưng thất trận, bị bắt, và bị xử giảo, ông bị treo cổ sáng sớm thứ Bẩy 30 tháng Chạp 2006.
Hussein chết, nhưng cái chết của ông cũng không làm 2 phái Hồi Giáo Sunni và Shia xóa bỏ được hận thù: xe bom vẫn lao vào thánh đường, và mỗi đại hội tôn giáo đều được đánh dấu bằng nhiều xác chết.
Người Mỹ gốc Ả Rập, gốc Phi Châu (Iraq, Syria hay Kenya), gốc Việt, gốc Nhật, hay bất cứ gốc nào cũng vẫn là người Mỹ, vẫn tận hưởng nhiều vận hội để tiến thân trong tinh thần Hợp Chúng; nhiều người chê trách sự tiến thân đó vẫn chưa tuyệt đối công bằng. Lời trách đó có thể đúng, sự công bằng nh́n từ góc cạnh này, hay góc cạnh khác vẫn chưa tuyệt đối.
Tuy nhiên trong góc nh́n so sánh, th́ tương đối t́nh trạng b́nh đẳng, công bằng để tiến thân của công dân Hiệp Chúng Quốc vẫn công bằng nhất, b́nh đẳng nhất; nói cách khác xă hội Hoa Kỳ không tuyệt hảo, nhưng t́m một xă hội khác đẹp hơn, tốt hơn, yên hàn hơn, tự do hơn vẫn t́m không ra.
Đó là lư do khiến Hiệp Chúng Quốc gồm 313 triệu công dân Hoa Kỳ gốc Nga, gốc Trung Quốc, gốc Miên, gốc Hmong, gốc Pháp, gốc Anh, và nhiều gốc khác, trong lúc sở Di Trú Hoa Kỳ vẫn luôn luôn có một waiting list dài dằng dặc, trong list có nhiều người chờ đă trên 10 năm.
Nhiều người Mỹ gốc Việt đang bước vào chính trường Hoa Kỳ, ước ao sẽ có ngày họ t́m được bí quyết giúp chính phủ Mỹ không cần kiểm soát truyền thông, không cần bắt giam chống đối mà nội t́nh vẫn ổn định, chính phủ vẫn không bị đảo chánh, rồi đem bí quyết này về nước áp dụng để biến cuộc sống Việt Nam thành thiên đàng hạ giới, như cuộc sống tự do trong ấm no và hạnh phúc chúng ta đang hưởng tại Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ.
Nguyễn đạt Thịnh
Reply With Quote
Bookmarks