Phẫu thuật một cuộc bạo hành
Vị Nhân
![]()
Trong năm 2011, có hơn hai ngàn vụ bé thơ, trẻ em, thiếu niên bị sát hại ở Mỹ trong đó 1574 là nam và 478 là nữ và theo FBI th́ hung khí dùng để sát hại nạn nhân có tới gần 63 phần trăm là súng đạn. Nếu nh́n biểu đồ th́ các vụ sát hại thanh thiếu niên ở Mỹ không gia tăng so với năm trước nhưng bị giết v́ súng đạn th́ có chiều thăng tiến.
Nhân vụ Adam Lanza nổ súng ở trường tiểu học Sandy Hook, ở Newtown sát hại 20 học sinh mầm non, sáu người lớn. Nếu kể cả mẹ của sát thủ và bản thân sát thủ th́ con số thảm sát lên tới 18 người. Nguyên nhân? Khó mà biết được. Các nhà xă hội th́ đổ tại t́nh trạng súng lưu hành quá nhiều trong dân chúng nên chỉ một cơn xúc động là một người, vớ được súng, có thể hạ sát nhiều người. Có kẻ cho rằng “súng không giết người mà người giết người” v́ thời đại chúng ta có nhiều kẻ tâm thần, kẻ ác dễ gây tội ác, không có súng th́ chúng dùng dao làm hung khí. Tuy nhiên, t́m đâu ra lắm kẻ tâm thần cuồng trí như thế?
Tâm lư gia Robert Hare giáo sư danh dự của đại học British Columbia, đă dành mấy chục năm trời nghiên cứu loại hành vi của kẻ cuồng trí. Năm 1993, Hare đă cho xuất bản một cuốn sách tiếng nổi về đề tài này có tên là Without Conscience: The Disturbing World of the Psychopaths Among Us (Thế giới xáo trộn với kẻ cuồng trí quanh ta).
Trong tác phẩm trên Hare đă gián tiếp cho chúng ta khái niệm về kẻ cuồng loạn: đó là những kẻ máu lạnh, hoang tưởng tự đại (megalomaniacs) vô lương tâm coi người khác như công cụ tùy tiện sử dụng hay loại bỏ.
Hare tin rằng chúng ta có thể mỗi ngày gặp một kẻ cuồng trí và ông ước lượng ở Bắc Mỹ có tới hai triệu kẻ cuồng trí và riêng Canada có tới 300.000 người hay cứ 100 công dân xứ lá phong th́ có một người thuộc loại cuồng trí.
Các nhà điều tra vụ án Adam Lanza h́nh như đă xác định được vài điểm có ư nghĩa để giải thích hành vi bạo hành vô nhân tính của sát thủ: Adam Lanza là tên điên bẩm sinh và sống trong một căn nhà bà mẹ mua sẵn sáu khẩu súng đủ loại và c̣n dạy hắn tác xạ.
Cuộc điều con người thực của nghi can Adam Lanza
Nhóm điều tra cố gắng sắp xếp các chi tiết để t́m hiểu động lực gây ra cuộc đổ máu tại trường tiểu học Sandy Hook gây ra cái chết của 20 nọc sinh và sáu người trưởng thành nhưng họ đă gặp bế tắc v́ khi khám nhà của nghi can hung thủ Adam Lanza ở Newtown, Connecticut th́ t́m thấy đĩa cứng của chiếc computer bị đập bể nát khó phục hồi dữ liệu. Nguồn tin cho biết thêm FBI hợp tác với cảnh sát Connecticut t́m cách nhặt nhạnh dấu vết nhưng đến này chưa có kết quả.
Chắc chắn Lanza đă thủ tiêu mọi thứ liên quan đến ḿnh trước khi đại khai sát giới mở cơn gió tanh mưa máu với bầy trẻ thơ tại một ngôi trường quen thuộc với hắn.
Trước đó, không biết do đâu, Lanza hạ sát mẹ bằng bốn phát súng vào mặt khi bà này nằm trên giường trong bộ đồ ngủ vào ngày thứ Sáu 14-12 trước khi lái xe tới trường Sandy Hook Elementary School để nổ súng. Hắn tự tử trước khi phải đối mặt với cảnh sát sau khi gây ra một vụ thảm sát có một không hai ở Mỹ.
Trong đêm thắp nến tưởng niệm những nạn nhân Newtown Tổng thống Barack Obama chậm răi đọc tên từng em thiệt mạng trong khi cử tọa nhiều người nức nở, nghẹn ngào. Obama nói: “Chúa đă gọi các em về nhà. C̣n chúng ta ở lại phải t́m đủ sức mạnh để đảm đương và làm cho xứ sở ta xứng đáng với vong linh các em”.
Các nhà điều tra biết rằng Lanza theo học tại Sandy Hook nhiều năm về trước, nhưng vẫn không t́m ra lư do tại sao hắn lạ trở lại đây vào thứ sáu xám 14-12. Nhà chức trách cho biết Lanza không có lư lịch phạm tội trước đó và họ cũng không biết rơ hắn có việc làm hay không.
Cuộc điều tra tiếp tục quay về dĩ văng của sát thủ: Một phát ngôn nhân của đại học Western Connecticut State cho biết Lanza ghi danh vào đại học ở tuổi 16. Nhưng sau đó bỏ học lớp Đức ngữ và một lớp về khoa học điện toán mặc dù thành tích học tập tương đối tốt về computer, lịch sử Mỹ quốc và về kinh tế vĩ mô (macroeconomics). Lanza vào đại học ở tuổi 16 là quá sớm và bạn bè đều chú ư tới cậu sinh viên trẻ tuổi, khép nép, và có bề ngoài đôi chút vụng về và quê mùa này. Có lần bạn bè mởi cậu ra quán ba uống nước th́ cậu từ chối với lư do ḿnh mới 17.
Tuy được nhiều người chú ư và muốn làm quen nhưng Lanza trái lại không thích gặp người khác và mỗi khi thấy ai tới gần th́ cậu tránh xa và chọn đường khác, trong khi tay xiết chặt chiếc cặp vào người như hành vi của một con nhím thu ḿnh lại để bảo vệ. Ít lâu sau Lanza biến mất khỏi sân trường đại học không biết v́ lư do ǵ.
T́m hiểu sâu xa về gia cảnh của Lanza cũng thấy có điều khác thường.
Cha mẹ Adam Lanza, là Peter và Nancy lấy nhau vào tháng sáu 1981 ở Kingston, H.H. Cuộc hôn nhân không bao lâu th́ găy đổ không phương hàn gắn. Theo điều khoản ly dị th́ Nancy Lanza, mẹ của Adam Lanza, hàng năm nhận một khoản tiền trợ cấp của người cha và số tiền năm nay là 289.000 Mỹ kim. Trước ṭa trong vụ ly dị không hề có dự tranh tụng hay tố cáo lẫn nhau, bà Nancy Lanza nhận nuôi hai cậu con trai và được chồng cũ để lại cho một cơ nghiệp sung túc. Một trong những thủ tục nuôi dưỡng con cái là Nancy phải theo học một lớp quản trị con cái do trung tâm Family Centers Inc. mở ra và được cấp chứng chỉ đủ điều kiện để làm gia trưởng. C̣n cha của Adam là Peter Lanza đă lấy vợ mới và là một nhà tài chính thành đạt ở khu Stamford của Westover, Connecticut.
Adam được mẹ nuôi dạy từ nhỏ và chịu ảnh hưởng mẹ rất nhiều.
Nhưng bà mẹ này là người thế nào? Liệu có thể nói con hư tại mẹ hay không?
Nancy Lanza, 52 tuổi, là một phụ nữ có chút uy tín trong cộng đồng v́ bà hay góp mặt trong các công việc từ thiện và giúp đỡ cộng đồng. Bên ngoài người ta chỉ thấy Nancy là một nhân vật thận trọng, kín đáo và là một bà mẹ thương con, săn sóc hai anh em Adam và Ryan. Ryan, 24 hiện giờ đă ở riêng và đi làm. Tuy nhiên những người biết truyện th́ cho rằng Nancy bị chứng thấp khớp nặng, tâm tính bất thường và thường bị ám ảnh bởi t́nh huống xấu nhất của thế giới nên chuẩn bị tích lũy nhiều nhu yếu phẩm và tàng trữ súng đạn trong nhà . Ba khẩu súng mà Adam Lanza dùng để sát hại trẻ nhỏ tại trường tiểu học là súng hợp pháp của Nancy. Hơn nữa, nhóm điều tra c̣n cho biết có thêm 2 khẩu súng được phát giác có trong căn nhà của mẹ con Lanza. Nhiều người thân cận với gia đ́nh Nancy c̣n cho biết bà ta từng dẫn con tới xạ trường cho chúng tập bắn.
Phải chăng một bà mẹ hoang tưởng đă tạo thêm cho đứa con hoang tưởng, vốn bệnh hoạn, một dạng tự kỷ hay bệnh Asperger, có những hành vi phi lư nhất?
Nếu là đứa trẻ b́nh thường có thể chuyện súng đạn là chuyện thường của người lớn trong gia đ́nh người Mỹ nhưng Adam lại là một đứa trẻ đặc biệt, bị mặc cảm không thể ḥa nhập với đời, lại dễ trái ư và nổi giận. Gặp một bà mẹ có cách giáo dục chuyên chế, cho dù săn sóc con nhưng cũng cấm cản con điều này điều nọ và có lúc lúc tức nước vỡ bờ, một đời tận tụy v́ con bỗng chốc mang tới cái chết đau đớn.
Nhiều nhân chứng kể lại. Ngay từ nhỏ cậu bé Adam đă có triệu chứng mà bà mẹ lo lắng. Ryan Kratft từng được thuê coi sóc Adam từ nhỏ đă kể lại lời dặn của bà mẹ bé Adam: “đừng bao giờ quay lưng lại đứa bé này và ngay cả lúc dùng pḥng tắm!” Sao vậy? V́ bé Adam có thể làm việc dại dốt!
Bên ngoài xă hội, tuy Nancy Lanza không nói nhiều về con nhưng có lúc than rằng khó ḷng gần gũi con. Được hỏi sao lại cho Adam dùng súng, Nancy trả lời là luyện cho nó tinh thần trách nhiệm.
Trở lại từ thuở học trung học ở Mewtown High School, Adam cũng có nhiều rắc rối với giáo sư và bạn bè nhưng lư do chính là cậu ra xem ra không có cảm giác và cảm xúc giống người b́nh thường. Richard Novia, nhân vật được phụ trách an ninh trong khu học chính, được giao cho trách nhiệm cố vấn cho câu lạc bộ kỹ thuật của trường tiết lộ về Adam: “nếu cậu ta bị phỏng, cậu ta không biết v́ không cảm thấy đau”. Novia c̣n nhận thấy nhiều khi Adam bất chấp việc phải làm và từ chối tham gia. Thái độ co người lại, rút khỏi mọi hành động, mọi tiếp xúc là điểm bất thường nổi bật nhất ở Adam.
Nhóm điều tra cho rằng Adam Lanza đă dùng loại súng Bushmaster AR-15 trong cuộc đổ máu, đó là dạng súng dân dụng của khẩu súng trận M-16. Trước đây vào 1994, đă có lệnh cấm AR-15 v́ sức tàn phá quá lợi hại nhưng luật này đă hết hiệu lực vào 2004 và Quốc hội do áp lực của nhóm bênh vực quyền sử dụng súng đă không gia hạn nó.
Trước cuộc thảm sát ở Newtown, nhóm bênh vực quyền sử dụng súng ở Mỹ nín thinh. Trong một cuộc phỏng vấn ở kênh “Fox News Sunday”, Dân biểu Louie Gohmert, một chính khách đảng Cộng ḥa ở Texas, bênh vực việc bán vũ khí tấn công đă tuyên bố, vị hiệu trưởng ở Sandy Hook mà nguồn tin cho rằng đă cố gắng ngăn cản tên sát thủ nên bị giết, rằng nếu bà ta có súng trong tay th́ đâu đến nỗi.
Trong những đám tang trẻ thơ đầu tuần, dân chúng bị bao câu hỏi giày ṿ tâm trí, rằng làm cách nào để ngăn chặn những cuộc bạo hành ghê gớm đừng tái diễn nữa. Ray DiStephan bên ngoài đám tang bé Noah, nói với người đồng cảnh mất con, mất cháu: “Nếu người ta muốn đi săn th́ một khẩu súng bắn phát một là đủ dùng rồi và cũng đủ bảo vệ nhà cửa. Tôi không biết nói sao nếu ai đó muốn tích trữ thêm nữa loại vơ khí giết người”. Rồi ông nói thêm: “Tôi không muốn thấy con cái tôi tới một trường mà an ninh như một pháo đài kiên cố. Đây chẳng phải thế giới tôi muốn sống và nơi tôi muốn nuôi dạy con cái”.
TB Online
Bookmarks