Cch trồng lan
1- THIẾT KẾ VƯỜN
Nếu trồng lan kinh doanh cần thiết kế khung gin lan lm bằng sắt chắc chắn, đảm bảo bền, chống gi bo. Gin che nh sng dng lưới mu xm hay xanh đen. Gin đặt chậu lm bằng sắt, gin treo lm bằng tầm vng hay sắt ống nước. Xung quanh vườn cần dựng hng ro chắn chắc chắn hay ro bằng lưới B40. Thiết kế hng trồng theo hướng Bắc Nam để vung gc với dường đi của nh nắng. Cc chậu lan cần chọn cng cỡ kch thước, cng giống, cng độ tuổi, bố tr theo từng khu vực để dễ chăm sc. Nước tưới phải sạch, c rnh nước dưới dn lan để tạo kh hậu mt cho vườn lan. Nếu trồng lan để chơi trn lan can, mi hin, sn thượng cần ch rằng tiểu kh hậu cc nơi ny thường bị kh nng do ảnh hưởng của cc kết cấu b tng, mi tole xung quanh. Cần đặt thm cc chậu cảnh khc như cau, mai chiếu thuỷ, nguyệt quế để giảm bớt ảnh hưởng của cc yếu tố ny. Cần che bớt nh sng mặt trời, trnh nh nắng chiếu ton bộ, nhất l vo buổi chiều.
2- CHỌN GIỐNG
Loi thch hợp cho trồng lan kinh doanh l Dendrobium, Phalaenopsis, Oncidium, Vanda, Cattleya đy l những loi ra hoa khoẻ, đẹp v bền cy, cho thu hoạch lin tục. Nếu trồng lan để chơi, giải tr nn trồng Dendrobium, Vũ nữ, Hồ điệp; đy l những loi dễ chăm sc v ra hoa. C thể nhn giống bằng nui cấy m hay tch mầm. Điều kiện mi trường nui cấy m phong lan với nhiệt độ 22-27oC, cường độ nh sng thch hợp, pH từ 5-5,7. Khử trng m bằng Starner 20 WP cấy bằng Clorox hoặc Hipocloritcalci, bổ sung cc chất điều ha sinh trưởng. C thể tch mầm từ cc chậu lan lớn, mỗi phần để 2-3 nhnh. Dng dao sắc khử trng bằng cồn, vết cắt cần gọn, sau cắt bi vi vo vết cắt cho nhanh lnh sẹo.
3- CHUẨN BỊ GI THỂ V CHẬU
C thể than gỗ, xơ dừa, vỏ lạc lm gi thể để trồng lan. Than gỗ nung cần chặt khc, kch thước 1 x 2 x 3cm, than phải ngm, rửa sạch, phơi kh. Xơ dừa x cho tơi ngm khoảng 1 tuần cho bớt tanin v mặn, phơi kh. Mụn dừa cũng cần rửa sạch phơi kh. Vỏ dừa chặt khc 1 x 2 x 3 cm xử l bằng nước vi 5%. Chậu trồng bằng nhựa hay đất nung, kch cỡ tuỳ loại v độ tuổi.
4- KỸ THUẬT CHUYỂN CHẬU
Nếu dng lan cấy m th khi lan m đạt khoảng 4cm cần chuyển ra ngoi. Cy m rửa sạch để trn miếng lưới hay rổ k trn chậu nước để giữ mt cho cy con. Giai đoạn trồng chung trn gin lấy xơ dừa b xung quanh cy lan cấy m, dng dy thun cuốn lại rồi đặt ln gin. Sau khi trồng trn gin được 6-7 thng th chuyển sang chậu nhỏ. Khoảng 6 thng th chuyển sang chậu lớn. Sau mỗi lần chuyển chậu khoảng 1 tuần mới được bn phn. Việc thay đổi chậu cn ty kch cỡ của cy, mức độ thối, hư mục ru bm Nếu trồng lan để chơi, lan lu ngy ra hoa t cần dỡ lan ra khỏi chậu, cắt bớt cc rễ gi v qu di, chuyển sang chậu mới, thay gi thể mới, lan sẽ sinh trưởng tốt v ra hoa trở lại.
5- CHĂM SC LAN
Lan l cy trồng dễ chăm sc nếu chng ta đảm bảo được cc điều kiện thuận lợi cho lan pht triển. Cc yếu tố quan trọng nhất đối với lan l nh sng, nước tưới, độ ẩm, chậu hay gi thể v dinh dưỡng.
- Chiếu sng: Mật độ chiếu sng ảnh hưởng rất lớn tới qu trnh sinh trưởng, pht triển v ra hoa của lan. Thiếu nắng cy lan vươn cao nhưng nhỏ v ốm yếu, l mu xanh tối, dễ bị su bệnh tấn cng, cy t nảy chồi, kh ra hoa, hoa nhỏ v ngắn mu sắc khng tươi, hoa nhanh tn. Thừa nắng lan thấp cy, l vng c vết nhăn v kh, mp l c xu hướng cụp vo, dễ ra hoa sớm khi cy cn nhỏ nn hoa ngắn, nhỏ, cy km pht triển. Nếu nắng gắt qu l sẽ bị chy, kh dần rồi chết.
Lan c yu cầu khc nhau về mức độ chiếu sng ty theo loi lan v tuổi cy. Lan Hồ điệp (Phalaenopsis) t chịu nắng nhất, c thể chịu được 30% nắng, lan Cattleya chịu được 50% nắng, lan Dendrobium hay Vanda l hẹp chịu được 70% nắng, trong khi lan Vanda l di v B cạp chịu được tới 100% nắng. Lan con từ 0-12 thng đang trong giai đoạn tăng trưởng thn l chỉ cần chiếu sng 50%, lan nhỡ từ 12-18 thng cần chiếu sng tới 70% v thời điểm kch thch ra hoa c thể cho chiếu sng nhiều hơn, thậm ch bỏ dn che để chiếu sng tự nhin. Hướng chiếu sng cũng rất quan trọng đối với lan. Lan đặt ở hướng Đng nhận nh nắng buổi sng sẽ tốt hơn nhiều so với lan đặt ở hướng Ty nhận nh nắng buổi chiều. Chnh v vậy nếu trồng lan trn sn thượng hay ban cng ở pha Ty lan km pht triển v t hoa. Khi trồng lan cần bố tr hng theo hướng Bắc Nam để cy nhận được nh sng phn bố đầy đủ nhất.
- Phn bn:
Dinh dưỡng đng vai tr rất quan trọng đối với lan. Khi lan đầy đủ dinh dưỡng cy tươi tốt, ra nhiều hoa, hoa to đẹp, bền trong khi thiếu dinh dưỡng lan ci cọc, km pht triển, khng hoặc t c hoa. Lan cần 13 chất dinh dưỡng khong, thuộc cc nhm đa, trung v vi lượng: Dinh dưỡng đa lượng gồm Đạm (N), Ln (P) v Kali (K). Dinh dưỡng trung lượng gồm Lưu huỳnh (S), Magi (Mg) v Canxi (Ca). Dinh dưỡng vi lượng gồm Sắt (Fe), Kẽm (Zn), Đồng (Cu), Mangan (Mn), Bo (B), Molypđen (Mo) v Clo (Cl).
Thiếu đạm, cy ci cọc, t ra l, ra chồi mới, l dần chuyển vng theo qui luật l gi trước, l non sau, rễ mọc ra nhiều nhưng cằn cỗi, cy kh ra hoa.
Thừa đạm, thn l xanh mướt nhưng mềm yếu, dễ đổ ng v su bệnh, đầu rễ chuyển xm đen, cy kh ra hoa.
Thiếu ln, cy ci cọc, l nhỏ, ngắn, chuyển xanh đậm, rễ khng trắng sng m chuyển mu xm đen, khng ra hoa.
Thừa ln cy thấp, l dy, ra hoa sớm nhưng hoa ngắn, nhỏ v xấu, cy mất sức rất nhanh sau ra hoa v kh phục hồi. Thừa ln thường dẫn đến thiếu Kẽm, Sắt v Mangan.
Thiếu kali, cy km pht triển, l gi vng dần từ hai mp l v chp l sau lan dần vo trong, l đi khi bị xoắn lại, cy mềm yếu dễ bị su bệnh tấn cng, cy chậm ra hoa, hoa nhỏ, mu khng sắc tươi v dễ bị dập nt.
Thừa kali, thn l khng mỡ mng, l nhỏ. Thừa kali dễ dẫn đến thiếu magi v can xi.
Thiếu lưu huỳnh, l non chuyển vng nhạt, cy ci cọc, km pht triển, sinh trưởng của chồi bị hạn chế, số hoa giảm.
Thiếu magi, thn l o uột, xuất hiện dải mu vng ở phần thịt của cc l gi trong khi hai bn gn chnh vẫn cn xanh do diệp lục tố hnh thnh khng đầy đủ, cy dễ bị su bệnh v kh nở hoa.
Thiếu canxi, cy km pht triển, rễ nhỏ v ngắn, thn mềm, l nhỏ, cy yếu dễ bị đổ ng v su bệnh tấn cng.
Thiếu kẽm, xuất hiện cc đốm nhỏ rải rc hay cc vệt sọc mu vng nhạt chủ yếu trn cc l đ trưởng thnh, cc l non trở nn ngắn, hẹp v mọc st nhau, cc đốt mắt ngọn ngắn lại, cy thấp, rất kh ra hoa.
Thiếu đồng, xuất hiện cc đốm mu vng v quăn phiến l, đầu l chuyển trắng, số hoa hnh thnh t bị hạn chế, cy yếu dễ bị nấm tấn cng.
Thiếu sắt, cc l non chuyển a vng sau trở nn trắng nhợt, cy ci cọc, t hoa v dễ bị su bệnh tấn cng.
Thiếu mangan, a vng giữa cc gn của l non, đặc trưng bởi sự xuất hiện cc đốm vng v hoại tử, cc đốm ny xuất hiện từ cuống l non sau lan ra cả l, cy ci cọc, chậm pht triển.
Thiếu bo, l dy, đi khi bị cong ln v dn, cy ci cọc, dễ bị chết kh đỉnh sinh trưởng, rễ ci cọc số nụ t, hoa dễ bị bị rụng, khng thơm v nhanh tn.
Thiếu molypden, xuất hiện đốm vng ở giữa cc gn của những l dưới, nếu thiếu nặng, cc đốm ny lan rộng v kh, mp l cũng kh dần, cy km pht triển.
Thiếu clo, xuất hiện cc vệt a vng trn cc l trưởng thnh sau chuyển mu đồng thau, cy ci cọc, km pht triển.
Lan rất cần phn bn nhưng khng chịu được nồng độ dinh dưỡng cao, v vậy bn phn cho lan phải thực hiện thường xuyn v tốt nhất l bằng cch phun qua l. Phn bn cho lan phải chứa đầy đủ cc chất dinh dưỡng đa, trung v vi lượng với thnh phần v tỷ lệ ph hợp với từng thời kỳ sinh trưởng v pht triển của cy. Nguyn tắc chung l lan trong thời kỳ sinh trưởng thn l mạnh cần đạm cao, ln v kali thấp, trước khi ra hoa cần ln v kali cao, đạm thấp trong khi lan nở hoa cần kali cao, ln v đạm thấp hơn.
Phn bn thch hợp cho cc thời kỳ ny l Đầu Tru 501, 701 v 901, đy l loại phn c đầy đủ v cn đối đa, trung, vi lượng v cc chất điều ha sinh trưởng. Nồng độ v liều lượng phun ty thuộc tuổi v thời kỳ pht triển như sau:
- Lan mới trồng 0-6 thng hoặc lan mới ra chồi non sau cắt hoa: Phun phn bn l Đầu Tru 501 (30-15-10) nồng độ 500 ppm (0,5 g/lt). Giai đoạn trước 3 thng phun định kỳ 3 ngy/lần, từ 3-6 thng định kỳ 7 ngy/lần.
- Lan mới trồng 6-12 thng hay lan cũ c chồi mới đang pht triển mạnh: Phun phn bn l Đầu Tru 501 (30-15-10) nồng độ 2.000 ppm (2g/lt), định kỳ 7 ngy/lần.
- Lan mới trồng 12-18 thng hay lan cũ c chồi đ thnh thục chuẩn bị ra hoa: Phun phn bn l Đầu Tru 701 (10-30-20) nồng độ 3.000 ppm (3g/lt), định kỳ 7 ngy/lần. Giai đoạn ny cần giảm nước tưới v bỏ bớt mật độ gin che để năng mức độ chiếu sng nhằm kch thch ra hoa.
- Khi vi hoa xuất hiện: Phun phn bn l Đầu Tru 901 (15-20-25) nồng độ 2.000 ppm (2g/lt) nhằm thc hoa nở to, đẹp, giữ hoa lu tn.
- Tưới nước: Lan rất cần nước cho qu trnh sinh trưởng pht triển. Nếu thiếu nước cy sẽ kh ho, giả hnh teo lại, l rụng nhưng khng chết, nụ c thể trước khi nở hoa. Thừa nước, cy dễ bị thối đọt nhất l với cc giống lan c l đứng mọc st nhau. Qu nhiều nước rễ c rong ru v nấm bệnh pht triển mạnh. Nước tưới cho lan khng qu mặn, phn v clor dưới ngưỡng cho php, pH 5,6. Chỉ tưới nước đủ ẩm, nn tưới vo sng sớm hay chiều mt, trnh tưới buổi trưa khi trời đang nắng nng. Sau những trận mưa bất thường, nhất l mưa đầu ma cần tưới lại ngay để rửa bớt cc chất cặn đọng lại trn thn l.
- Phng trừ su bệnh: Lan l cy cũng dễ bị su bệnh, nhất l trong điều kiện chăm sc km, điều kiện mi trường khng thuận lợi. Ty theo từng loại su bệnh m dng cc loại thuốc thch hợp. Liều lượng v nồng độ phun cần theo đng hướng dẫn trn bao b sản phẩm. Nếu lan bị cc loại su hại thn l c thể dng cc thuốc chứa hoạt chất Fenitrothion, Trichlorfon như Ofatox 400EC, hoạt chất Cartap như Patox 95SP hay Captafon, Captan hoặc Actara 25WG. Lan bị rệp sp, rệp trắng, rầy mềm dng Supracid 40ED/ND, Suprathion 40EC, Bitox 40EC hay Ofatox 400EC. Lan bị nấm, vi khuẩn hay virus gy nn tnh trạng chy l từng đm, vết chy lan trn dần, bệnh thối rễ dng Zinep, Starner 20 WP hay Benomyl.
6- THU HOẠCH V BẢO QUẢN
Hoa cắt cnh ngm trong dung dịch gip hoa lu ho khoảng 15 pht, sau đ bọc lại bằng giấy bo.
(Sưu tầm theo CT Bnh Điền)
Coi thm :
http://www.how-to-grow-orchid.com/orchid-care_1.htm
http://www.gardeners.com/Growing-Orc...efault,pg.html
Bookmarks