Libya bất ngờ tuyên bố 'ngưng bắn lập tức'
Trưa thứ Sáu 18/3, Ngoại trưởng Libya Mussa Kussa tuyên bố các lực lượng Libya 'ngưng bắn'
Chưa đầy 24 giờ sau khi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc ra nghị quyết về vùng cấm bay tại Libya, chính phủ ở Tripoli bất ngờ tuyên bố 'ngưng bắn lập tức' và mời phái đoàn quốc tế vào 'tìm hiểu thực tế'.
Bộ Ngoại giao Libya, lúc gần 13 giờ trưa theo giờ London, cũng nói họ tuân thủ nghị quyết LHQ để 'bảo vệ thường dân'.
Tuy nhiên, hiện chưa rõ đây có phải là cách để Tripoli kéo dài thời gian trước các diễn biến dồn dập trên trường quốc tế từ tối 17/3.
Anh và Pháp vừa tuyên bố họ sẽ chỉ xem xét các hành động của ông Gaddafi chứ không tin vào lời nói của ông ta trong chuyện tuyên bố ngưng bắn của Libya.
Ngoại trưởng Mussa Kussa của Libya nói lúc 12 giờ 38 rằng nước ông "ngưng mọi hoạt động chiến sự".
Nhưng ngay sau đó, tin tức từ Misrata vẫn nói chiến sự giữa phe Gaddafi và phiến quân không hề dừng lại.
Ngăn chặn Gaddafi mới chỉ là bước đầu. Xây dựng nước Libya mới sẽ là thách thức thực sự
Ngoại trưởng Thuỵ Điển, Carl Bildt
Trước đó, chính quyền của Đại tá Gaddafi từng tuyên bố chiến đấu tới cùng và sẵn sàng tiêu diệt phiến quân mà họ gọi là "theo Al Qaeda".
Chưa có vẻ rằng Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu ngưng chiến dịch không quân nhắm vào Libya.
Ngoại trưởng Thuỵ Điển, Carl Bildt cho hay rằng "Mọi việc đang diễn ra chậm nhưng đúng hướng. Ngăn chặn Gaddafi mới chỉ là bước đầu. Xây dựng nước Libya mới sẽ là thách thức thực sự".
Sau khi có tin về 'lệnh ngưng bắn', liên minh quân sự Nato vẫn tuyên bố các nước trong khối "đồng ý lên kế hoạch về khả năng có chiến dịch quân sự ở Libya nhưng chưa quyết định có can thiệp vào cuộc xung đột hay không".
Được biết Anh Quốc và Hoa Kỳ cùng Pháp đã sẵn sàng điều không quân vào Libya kiểm soát vùng cấm bay.
Trước đó, Liên đoàn Ả Rập cho hay Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, Ban Ki-moon sẽ họp cùng họ, và cả Liên Hiệp châu Âu và Liên Hiệp châu Phi vào thứ Bảy 19/3 tại Paris để bàn về tình hình Libya.
Tin BBC
[B]Liên quân không tin 'lệnh ngưng bắn' của Libya[/B]
[CENTER][IMG]http://i55.tinypic.com/2j2c56x.jpg[/IMG]
Đứng cạnh Ngoại trưởng Eamon Gilmore của Ireland, bà Clinton bác bỏ chuyện Libya 'ra lệnh ngưng bắn'[/CENTER]
Chưa đầy 24 giờ sau khi Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc ra nghị quyết về vùng cấm bay tại Libya, chính phủ ở Tripoli bất ngờ tuyên bố 'ngưng bắn lập tức' và mời phái đoàn quốc tế vào 'tìm hiểu thực tế'.
Nhưng ngay sau đó, Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ, bà Hillary Clinton bác bỏ tuyên bố này của Libya trong khi Thủ tướng Anh, David Cameron trả lời chất vấn tại Nghị viện cho rằng chiến dịch triển khai vùng cấm bay tại Libya sẽ tiếp tục.
Ông David Cameron nói sẽ cần chờ xem ông Gaddafi thực sự sẽ làm gì trong khi bà Clinton cũng muốn thấy "có hành động cụ thể" từ phía Libya.
Pháp, nước ủng hộ phe phiến quân còn cho rằng họ đã sẵn sàng tấn công không quân Libya kể cả khi có tin về "lệnh ngưng bắn".
Bộ Ngoại giao Libya, qua lời Ngoại trưởng Ngoại trưởng Libya Mussa Kussa lúc gần 13 giờ trưa theo giờ London, nói họ tuân thủ nghị quyết LHQ để 'bảo vệ thường dân'.
Ngăn chặn Gaddafi mới chỉ là bước đầu. Xây dựng nước Libya mới sẽ là thách thức thực sự
Ngoại trưởng Thuỵ Điển, Carl Bildt
Nghị quyết 1973 của Hội đồng Bảo an ủng hộ rộng rãi cho một chiến dịch dùng không quân ngăn không cho xảy ra các đe dọa đến người dân, gồm cả việc ném bom vào lực lượng trên mặt đất của ông Gaddafi.
Sau đó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Libya, ông Mussa Ibrahim nói với hãng Reuters rằng "Libya đã thực hiện lệnh ngưng bắn".
Ông cũng nói Tripoli muốn chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ và Malta giúp việc "giám sát và thực hiện lệnh ngưng bắn".
Chưa rõ ràng
Tuy nhiên, hiện chưa rõ đây có phải là cách để Tripoli kéo dài thời gian trước các diễn biến dồn dập trên trường quốc tế từ tối 17/3.
Anh và Pháp vừa tuyên bố họ sẽ chỉ xem xét các hành động của ông Gaddafi chứ không tin vào lời nói của ông ta trong chuyện tuyên bố ngưng bắn của Libya.
Phi cơ Anh sẵn sàng chiến dịch 'bảo vệ thường dân Libya', theo lời Thủ tướng Cameron
Ngoại trưởng Mussa Kussa của Libya nói lúc 12 giờ 38 rằng nước ông "ngưng mọi hoạt động chiến sự".
Nhưng ngay sau đó, tin tức từ Misrata vẫn nói chiến sự giữa phe Gaddafi và phiến quân không hề dừng lại.
Trước đó, chính quyền của Đại tá Gaddafi từng tuyên bố chiến đấu tới cùng và sẵn sàng tiêu diệt phiến quân mà họ gọi là "theo Al Qaeda".
Chưa có vẻ rằng Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu ngưng chiến dịch không quân nhắm vào Libya.
Ngoại trưởng Thuỵ Điển, Carl Bildt cho hay rằng "Mọi việc đang diễn ra chậm nhưng đúng hướng. Ngăn chặn Gaddafi mới chỉ là bước đầu. Xây dựng nước Libya mới sẽ là thách thức thực sự".
Sau khi có tin về 'lệnh ngưng bắn', liên minh quân sự Nato vẫn tuyên bố các nước trong khối "đồng ý lên kế hoạch về khả năng có chiến dịch quân sự ở Libya nhưng chưa quyết định có can thiệp vào cuộc xung đột hay không".
Tây Ban Nha cho hay họ ủng hộ chiến dịch cấm bay ở Libya và sẵn sàng cho phi cơ liên quân sử dụng không phận của họ.
Được biết Anh Quốc và Hoa Kỳ cùng Pháp đã sẵn sàng điều không quân vào Libya kiểm soát vùng cấm bay.
Trước đó, Liên đoàn Ả Rập cho hay Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, Ban Ki-moon sẽ họp cùng họ, và cả Liên Hiệp châu Âu và Liên Hiệp châu Phi vào thứ Bảy 19/3 tại Paris để bàn về tình hình Libya.
Phóng viên BBC tại Paris, Duncan Hewitt cho rằng các cường quốc trong liên quân như Anh, Mỹ và Pháp chờ xem sau cuộc họp ngày mai tại thủ đô Pháp để xem có tấn công không phận Libya hay không.
Hiện có các bình luận rằng các nước này sẽ chỉ thỏa mãn khi ông Gaddafi từ chức.
Trưa thứ Sáu 18/3, Ngoại trưởng Libya Mussa Kussa tuyên bố các lực lượng Libya 'ngưng bắn'
Tin BBC
Chuẩ̀n bị cho trận không chiến tại Libya
Các nước Phương Tây đứng đầu là Hoa Kỳ đang lên kế hoạch ngăn chặn lực lượng chính phủ Gaddafi tấn công phe nổi dậy Libya nhưng nhiều cường quốc khác như Trung Quốc tỏ ý dè dặt.
[CENTER][IMG]http://i54.tinypic.com/2cmlljt.jpg[/IMG]
phi cơ Tornado của Anh quốc
Hoa Kỳ, Anh và Pháp hy vọng dùng phi cơ ngăn chặn lực lượng của ông Gaddafi ném bom phe nổi dậy[/CENTER]
Cùng lúc, các phương án quân sự, kể cả việc sẵn sàng bắn hạ phi cơ Libya hoặc ném bom các vị trí của quân đội Libya dưới đất đang được Hoa Kỳ và đồng minh xem xét.
Khác biệt ngoại giao
Đêm thứ Năm 17/3 vừa qua, 15 nước thành viên Hội đồng Bảo an đã bảo phiếu thông qua vùng cấm bay sau các sức ép dư luận muốn có can thiệp để Không quân Libya không bắn phá các mục tiêu do phe phiến quân chiếm giữ ở phía Đông Libya.
Nhưng trong tổng số 15 thành viên Hội đồng Bảo an, thì có hai thành viên thường trực và Nga và Trung Quốc đã bỏ phiếu trắng.
Ấn Độ, nước đông dân thứ nhì trên thế giới và thường có quan điểm quốc tế khác Trung Quốc, lần này cũng không ủng hộ dù không chống nghị quyết của LHQ.
Ấn Độ nêu ra lý do nữa là họ có sáu triệu công dân hiện làm việc hoặc sinh sống ở vùng Bắc Phi và Trung Đông, nên "việc ủng hộ các giải pháp hòa bình, trật tự" là tối quan trọng.
Brazil, cường quốc vùng Nam Mỹ cũng tỏ thái độ tương tự.
Còn về phía Libya, con trai của Đại tá Gaddafi, ông Saif Gaddafi lên tiếng phản đối hoàn toàn nghị quyết LHQ mà ông cho là "không công bằng", và nói thế giới không nên chỉ nghe theo vài nghìn kẻ phản loạn ở Benghazi.
Như thế, liên minh mới chống lại Đại tá Gaddafi của Libya chủ yếu sẽ dựa trên sức mạnh của Hoa Kỳ, Anh và Pháp.
Được biết sau cuộc bỏ phiếu, Tổng thống Barack Obama đã điện đàm với lãnh đạo Anh và Pháp trong khi có tin rằng liên quân ba nước này sẽ ngăn chặn không quân Libya vào Chủ Nhật, hoặc Thứ Hai tới.
Cùng ngày thứ Sáu, Bộ Ngoại giao Trung Quốc bày tỏ "dè dặt nghiêm trọng" về hành động của Hội đồng Bảo an.
[CENTER][IMG]http://i53.tinypic.com/k4w7t0.jpg[/IMG]
Hoa Kỳ, Anh, Pháp cùng Lebanon, Nam Phi, Bosnia-Hercegovina, Colombia, Bồ Đào Nha, Nigeria và Gabon bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết LHQ chống lại Libya [/CENTER]
Trung Quốc ra thông cáo nêu quan điểm của họ là "chống dùng vũ lực trong quan hệ quốc tế".
Bắc Kinh cũng nhấn mạnh đến việc bảo toàn chủ quyền và độc lập, thống nhất lãnh thổ của Libya, nước trên thực tế đang bị chia thành khu vực do chính phủ Libya kiểm soát về phía Tây, và phe phiến quân tại một số điểm phía Đông.
Trung Quốc cũng kêu gọi giải quyết khủng hoảng qua đối thoại, điều xem ra không có nhiều tính thực tiễn sau khi Pháp đơn phương công nhận Hội đồng lâm thời của phe nổi dậy ở phía Đông, và EU có các biện pháp trừng phạt chính quyền Gaddafi.
Mặt khác, chính Liên đoàn Ảrập đã kêu gọi LHQ phải có hành động như lập vùng cấm bay tại Libya.
Đại sứ Lebanon Nawaf Salam, thay mặt các nước Ảrập phát biểu hôm qua 17/3 tại LHQ rằng ông hy vọng "bước đi này sẽ khiến chính quyền Libya lùi bước, không đi theo logic của bạo lực".
Ngoài Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil cũng không ủng hộ việc dùng vũ lực chống lại chính quyền của Đại tá Muammar Gaddafi.
Mức độ tới đâu?
Dù nghị quyết không cho đem quân đổ bộ vào Libya, các nước Hoa Kỳ, Anh và Pháp đang chuẩn bị cho nhiều phương án.
Sáng 18/3 theo giờ London, các báo Anh đưa tin các phi cơ Tornado GR4 của Không quân Hoàng gia Anh đã cất cánh từ căn cứ Norfolk, chuẩn bị cho việc kiểm soát vùng cấm bay ở Libya.
Nếu mọi việc diễn ra không như ý thì có thể sẽ xảy ra chuyện tăng cường độ vượt quá mức ta hình dung ra, và khi đó, ai biết được mọi chuyện sẽ dừng ở đâu
Simon Tisdall, báo The Guardian
Quyết định về một chiến dịch quân sự dù chỉ trên không sẽ được sớm đưa ra.
Dự kiến chiến dịch này sẽ gồm các chuyến bay của phản lực cơ, máy bay ném bom, và cả phi cơ do thám.
Trên lý thuyết, nếu không quân Libya hoàn toàn không cất cánh thì sẽ không xảy ra va chạm với phe liên quân.
Báo The Guardian ra ở London ngày thứ Sáu cho rằng các nhóm đặc nhiệm của Anh (SAS) sẽ có thể đóng một vai trò trong chiến dịch Libya.
Khối quân sự NATO dự kiến hôm nay 18/3 sẽ họp tại Brussels để bàn về việc áp dụng nghị quyết LHQ.
NATO dự tính dùng căn cứ tại Sigonella ở Sicily và Aviano ở Bắc Ý cùng một hàng không mẫu hạm của Hoa Kỳ tại Địa Trung Hải để áp đặt vùng cấm bay.
Thủ tướng Pháp, Francois Fillon nói trên truyền hình rằng hành động quân sự chống lại Gaddafi "sẽ diễn ra trong những giờ sau khi nghị quyết LHQ được thông qua".
Ngoại trưởng Hillary Clinton, phát biểu tại Tunisia hôm thứ Năm, đã cho rằng việc tấn công từ trên không vào các cơ sở quân sự của phe chính phủ Libya trên mặt đất là có thể xảy ra.
Được biết vấn đề chính của liên quân chống Gaddafi không phải là việc kiềm chế, thậm chí tiêu diệt không quân Libya, vốn chỉ có chừng 40 máy bay do Liên Xô chế tạo, đa số cũ kỹ và một vài chiếc Mirage F1 của Pháp.
Theo các chuyên gia thì vấn đề gay cấn sẽ là giải quyết quân trên bộ của Đại tá Gaddafi vốn đang trên thế thắng, tiến về phía Benghazi, thành phố trên 1 triệu dân thuộc phe nổi dậy.
Phe nổi dậy đã hoan nghênh nghị quyết về vùng cấm bay của LHQ.
Các nhóm nổi dậy dù có sự hỗ trợ của một số đơn vị quân đội phản lại Đại tá Gaddafi, chỉ có các súng phòng không lạc hậu , đôi ba phi cơ cũ không có bom, nên không thể chống lại không quân Libya.
Hiện truyền thông các nước Anh Mỹ đang đặt câu hỏi nếu vùng cấm bay không tạo ra hiệu quả mong muốn thì liên minh chống Gaddafi sẽ tiếp tục thúc đẩy chiến dịch quân sự tới mức nào.
Các nhà bình luận đang so sánh "cuộc chiến Libya" với các chiến dịch quân sự do Phương Tây chủ trì trước đó như chiến tranh Vùng Vịnh, ở Bosnia và Kosovo mà tất cả đều mở đầu bằng không chiến.
Phe nổi dậy Libya, vốn không đủ hỏa lực chống lại Không quân của phe Gaddafi, hy vọng vùng cấm bay sẽ bảo vệ họ.
Tin trưa ngày 18/3 theo giờ London cho hay Bộ Ngoại giao Libya bất ngờ tuyên bố 'ngưng bắn lập tức' và mời phái đoàn quốc tế vào 'tìm hiểu thực tế' sau nghị quyết Liên Hiệp Quốc.
Hiện chưa rõ điều này có làm ngưng lại công cuộc chuẩn bị cho chiến dịch quân sự của liên quân chống Gaddafi hay là không.
BBC
Chính sách mạo hiểm của Thủ Tướng Anh Cameron
[CENTER][IMG]http://i52.tinypic.com/x2or9w.jpg[/IMG]
[B]Sáng 18/3 tại London, Thủ tướng Anh tuyên bố phi cơ Typhoon sẽ được dùng để lập vùng cấm bay tại Libya[/B][/CENTER]
Với cuộc không chiến tại Libya, thủ tướng Anh David Cameron đang bước vào một không gian chính trị nguy hiểm và nhiều ẩn số.
Ông đã có quyết định mạo hiểm lớn về chính trị khi công khai tạo sức ép đòi Liên Hiệp quốc ra nghị quyết về Libya.
Vụ này có thể bật ngược lại gây xấu hổ cho thủ tướng Anh nếu Hoa Kỳ và các nước khác không chịu ủng hộ.
Nhưng điều đó vẫn không ảnh hưởng tới chính trị nhiều bằng chuyện bây giờ ông phải xử lý chuyện quân lính Anh can thiệp vào Libya.
Lý do? Là cái bóng của Iraq.
Các nguồn chính phủ nhấn mạnh rằng Libya sẽ không trở thành Iraq thứ hai.
Họ nói lục quân Anh sẽ không can thiệp.
Hiện đã có nghị quyết của Liên Hiệp Quốc và bên cạnh đó, các nước Ả-rập giữ vai trò dẫn dắt gây sức ép đòi can thiệp.
Tuy nhiên không phải không có những so sánh với Tony Blair và cuộc chiến Iraq.
Cuộc chiến Iraq đã tiêu hủy sự nghiệp thủ tướng của ông Blair.
Bối rối
[CENTER][IMG]http://i55.tinypic.com/1z5tbgn.jpg[/IMG]
Với Libya, ông Cameron, 45 tuổi, đã có 'cuộc chiến đầu tay' của mình ở cương vị thủ tướng Anh[/CENTER]
Những người khác quanh ông Cameron có thể lo ngại rằng Libya có thể tạo ra bối rối với các sức ép từ các vấn đề nội địa, và rằng trong giai đoạn đau đớn kinh tế người dân có thể hỏi tại sao ông Cameron không tập trung vào các vấn đề nan giải trong nước mà lại cho phép mình chuyển hướng ra mạo hiểm bên ngoài.
Và rồi người ta cũng không chắc chắn công chúng Anh sẽ phản ứng như thế nào về thương vong có thể có cho người Anh.
Nhưng với ông Cameron thì lợi thế là hầu như không có đối lập chính trị lớn ở Westminster với quan điểm của ông về Libya.
Các nghị sĩ lãnh đạo bên phe Lao Động nói chung là ủng hộ, còn những ý kiến chỉ trích từ các nhân vật khác bên phía đó có vẻ chỉ là thiểu số.
Bên trong đảng Bảo Thủ thì dù rằng khá nhiều nghị sĩ cầm chừng về nguy cơ bị sa vào một cuộc chiến mới, các mối lo đó đã được dự thảo Liên hiệp quốc xua tan.
Nhiều nghị sĩ có quan điểm nghi ngờ bên phía Bảo thủ cũng sẽ ngại chỉ trích trong thời điểm quân nhân Anh mạo hiểm với mạng sống.
Hơn vậy, một số nhóm còn coi vai trò dẫn dắt mạnh của ông Cameron về chuyện Libya đối lập với vai trò mà theo họ là của tổng thống Obama có thể giúp tạo ra lợi thế chính trị cho thủ tướng.
Và lịch sử từng cho thấy các vấn đề ở nước ngoài có thể nhanh chóng chiếm lĩnh cả nhiệm kỳ thủ tướng.
Ngoại giao cũng tạo ra danh tiếng hoặc xóa sổ sự nghiệp của các thủ tướng Anh.
Hãy nhớ lại những gì từng xảy ra với các thủ tướng Anh: không chỉ Tony Blair và Iraq, mà cả bà Thatcher và vụ Falklands, hay Anthony Eden và khủng hoảng kênh đào Suez.
Libya có thể không liên quan gì, nhưng dù vậy ông Cameron vẫn có một cú mạo hiểm lớn về chính trị.
Ông đang đi vào một khu vực chính trị nguy hiểm và đầy ẩn số.
Norman Smith
Chủ biên chính trị BBC Radio 4
Quân Nổi Dậy Ăn Mừng Sự Can Thiệp Của Liên Hiệp Quốc
Friday, 18 March 2011 10:49
Thấy quốc tế sắp can thiệp, chính phủ của ông Gadhafi vội tuyên bố đ́nh chiến
Trong lúc dân chúng Tripoli tỏ ra hơi hoang mang trước nghị quyết cho phép thiết lập vùng cấm bay và có thể dùng mọi biện pháp để can thiệp của LHQ th́ dân chúng thành phố Benghazi tràn ra đường ăn mừng.
[CENTER][IMG]http://i51.tinypic.com/2m3r0gp.jpg[/IMG][/CENTER]
Quân nổi dậy ăn mừng sự can thiệp của LHQ. Photo courtesy: Reuters
Dân chúng Benghazi đă theo dơi vụ bỏ phiếu của Hội Đồng Bảo An của Liên Hiệp Quốc về Libya và đă nổ bùng mừng rỡ, pháo bông nổ rền trên bầu trời khi biết lệnh cấm bay đă thành h́nh.
Quân nổi dậy ăn mừng sự can thiệp của LHQ. Photo courtesy: Reuters
Ngay lập tức chính quyền thân ông Gadhafi tuyên bố ngừng bắn và hứa chấm dứt mọi cuộc hành quân thứ sáu 18/3, theo lời Ngoại Trưởng M.Koussa.
Ông Koussa tuy loan báo lệnh ngừng bắn, song vẫn chỉ trích nghị quyết của HĐBA của LHQ: "Đây là một vi phạm vào chủ quyền của Libya, nếu quốc tế can thiệp quân sự vào"
Thành phố Misrata về hướng tây đang hứng cơn tấn công như vũ băo của quân đội ủng hộ Gahdafi đă thở phào, nhưng một bác sĩ nói ít nhất đă có 6 người bị bắn chết.
Anh Quốc nói họ sẽ gửi các phản lực chiến đấu và Pháp cũng làm thế, nhưng Hoa Kỳ th́ không nói rơ sẽ làm ǵ sau khi HĐBA thông qua nghị quyết về Libya tối hôm qua. NATO đă vội vă họp ngay phiên khẩn cấp.
Sau 5 tuần nổi dậy, hôm qua kháng chiến quân bị ông Gadhafi hăm dọa sẽ tung ra cuộc tấn công cuối cùng quét sạch bọn phản bội", nhưng giờ đây theo lời đại tá Salah Osman, một cựu quân nhân đă đào thoát sang hàng ngũ kháng chiến th́ "tinh thần chúng tôi đang lên cao, quân Gadhafi sẽ không dám tiến thêm"
Ngưng bắn cho thấy Libya đă bị chẻ làm đôi với thành phần quân kháng chiến chiếm phần phía đông của đất nước này, tiếp giáp với Ai Cập.
Benghazi là thành phố lớn thứ nh́ của Libya với 700,000 dân, nay đă trở thành thủ đô của quân nổi dậy. Sau một tháng chiến đấu, họ nói có khoảng 1,000 người đă thiệt mạng.
Trần Vũ theo AP và NPR
Nguồn Cali Today
