Originally Posted by
SONG VŨ
Đầu năm 1971 tôi dẫn hai tiểu đoàn 1 và 2/44 di chuyển từ Sông Mao lên tŕnh diện BTL/QĐ 2 tại Pleiku. Đơn vị tôi sau đó được đặt dưới quyền điều động của BTL nhẹ QĐ2 đóng tại Hàm Rồng. Nhiệm vụ của chúng tôi là tổ chức các cuộc hành quân vùng phía tây trục lộ 14 khu vực Đèo Tử Sĩ, theo tin t́nh báo, đang có sự hiện diện của một đơn vị bộ đội miền Bắc xâm nhập. Chỉ huy cuộc hành quân là đại tá Lê Trung Tường, sĩ quan phụ tá hành quân là Trung tá Nguyễn mạnh Tường. Gặp nhau trao đổi t́nh h́nh và qua vài câu chuyện tôi có cảm t́nh đặc biệt với anh. Tính cởi mở và chân thành, anh không ngại khi cùng tôi bàn định mọi kế hoạch hành quân, về cách phối trí lực lượng và quan niệm hành quân. Qua câu chuyện tâm t́nh, tôi được biết anh cũng mới giă từ chức vụ Chĩ huy trưởng CS dă chiến ở Sài G̣n trước đó đổi về Quân Đoàn 2 ngố chờ bổ nhiệm. Tôi cười nói chọc anh. “ Có phải anh là người hai lần đậu thủ khoa hai khóa tham mưu trung và cao cấp không ở trường Chỉ Huy Tham Mưu không?” Anh cười “ Chính tớ !”. Tôi bảo” Mai mốt đây nếu Trường Chỉ Huy Tham Mưu mở thêm một khóa đặc biệt nào nữa chắc anh lại thủ khoa và như thế là ngang với cụ Tam nguyên Yên Đổ rồi , anh giỏi thiệt!” Anh khiêm nhường bảo “ Giỏi chó ǵ! Các cậu quan niệm đi học là đi chơi, xả xú báp c̣n tớ th́ tớ muốn làm việc ǵ cũng đâu ra đó nên mới thủ khoa thôi. “ Tôi bảo “ không phải thế đâu, hồi tôi đi học chỉ huy tham mưu trung cấp năm 1968 tôi cũng học ra tṛ đấy chứ mà nào có được thủ khoa như anh? “Đặc biệt khóa tôi lại có cả các tiểu đoàn trưởng quân y của các sư đoàn bộ binh, nhẩy dù và TQLC nữa cũng về học, mà anh biết đó, mấy cha bác sĩ này nói đến học là nghề của mấy chả, thế mà cũng có ai đậu thủ khoa đâu! ngoại trừ bác sĩ Đích y sĩ trưởng SĐ 21 th́ phải , chỉ đậu thứ 3 thứ 4 ǵ đó.” Hoạt động với nhau gần hai tháng tôi mới vui miệng hỏi sao anh lận đận quá vậy? với khả năng như anh thiếu ǵ vị trí xứng đáng để thi thố tài năng. Anh chỉ mỉm cười bảo “Cái số ḿnh nó thế.” Được biết anh từng xuất thân là một sĩ quan nhẩy dù, rồi tham gia lực lượng đặc biệt… ở đơn vị nào anh cũng đều được thượng cấp nhận xét là sĩ quan trẻ có khả năng , phải nhận rằng anh là một sĩ quan toàn diện về cả khả năng chỉ huy và tham mưu; thế mà… Tháng 6 đơn vị tôi rời vùng hành quân trở lại Sông Mao và nghe tin anh về phụ tá pḥng 3 QĐ cho trung tá Nguyễn văn Đệ rồi làm giám đốc trung tâm hành quân Quân Đoàn 2. Từ đó tôi không có tin tức ǵ của anh nữa.
Cho măi đến cuối năm 1972, trong lúc các lực lượng cộng sản tung ra các cuộc hành quân quy mô nhằm hỗ trợ cho những đề nghị chính trị của họ tại cuộc hoà đàm Paris. Đơn vị tôi tham gia các cuộc hành quân trên chiến trường Kontum và vùng Quảng Đức th́ nghe tin anh cũng đang điều binh khiển tướng trên mặt trận Bắc B́nh Định. Tôi nghĩ thầm trong bụng cũng mừng cho một sỹ quan đa tài như anh lại có dịp phục vụ quân đội và đất nước. Đến khoảng giữa năm 1974 th́ lại nghe tin anh mới được thăng cấp đại tá đặc cách tại mặt trận do tổng thống Thiệu gắn tại B́nh Định, khi với chức vụ Tiểu khu phó, anh chỉ huy điều động các đơn vị địa phương và tăng phái đánh thắng hai cuộc tấn công qui mô của các lực lượng Cộng quân thuộc mặt trận B3 vào căn cứ Đề Gi và căn cứ Không Quân Phù Cát, gây tổn thất nặng nề cho các đơn vị địch. Nghe tin vui của anh tôi tự nhủ “Ít ra cũng phải như thế, dù muộn nhưng vẫn c̣n hơn!” Rồi những diễn biến chính trị và quân sự phức tạp kéo theo sau đó. Tôi lại không có dịp liên lạc với anh nữa.
Cho măi đến cuối năm 1977 tôi mới gặp lại anh tại trại 4 Hoàng Liên Sơn. Vẫn một Nguyễn mạnh Tường xốc vác, trẻ trung và đa tài. Kỷ niệm có với anh thời gian này chính là ngày tết năm ấy khi trại mua được một con trâu ǵà phế thải của hợp tác xă mang về mổ thịt ăn tết cho toàn trại. Con trâu kềnh tuy đă lăo và mẻ một sừng nhưng trông vẫn c̣n dềnh dàng dễ sợ. Con trâu được cột vào một bụi tre già. V́ là ngày giáp tết, trại nghỉ lao động nên các cải tạo viên đứng thành ṿng ngó coi lần đầu tiên cách thức mổ trâu như thế nào. Người bàn ra tán vào đủ kiểu làm cách nào để vật được con trâu nằm xuống mới thọc huyết được. Có tay công an quản giáo đề nghị lấy súng bắn vào đầu con trâu cho đỡ rách việc! Trong lúc đang bàn tán lao xao như vậy th́ anh Tường xuất hiện. Anh bảo để anh tính cho. Ngay sau đó anh yêu cầu một người chặt cho anh một khúc nứa dài khỏang 2 thước, chặt vát một đầu. C̣n đích thân anh lấy một sợi dây thừng buộc vàm con trâu rồi bằng một động tác bất ngờ, anh kéo gh́ đầu trâu qua một bên, níu ràng xuồng dưới bốn chân con trâu và yêu cầu vài người khoẻ mạnh phụ anh đẩy con trâu v́ vướng giây chụm vào nhau ngă nhào cuống cỏ. Từ đó anh dùng cây nứa nhằm ngang dưới cổ thọc thẳng vào tim con trâu. Con trâu chết rất nhanh và gọn trước sự thích thú ngạc nhiên của đám tù chúng tôi.
Buổi chiều 30 tết năm ấy khi ngồi nói chuyện tâm sự cuối năm tôi có hỏi “ Làm sao mà đại ca biết cách giết trâu nghề vậy? “ Anh mỉm cuời, “ Th́ cũng học đồng bào cao nguyên thôi, lúc tớ c̣n trong lực lượng đặc biệt khi tham dự lễ giết trâu tế thần”.Trại 4 giải tán, chúng tôi lại xa nhau lần nữa, lần này anh trở về trại 1 c̣n tôi di chuyển đi Thác Bà.
Tháng 4 năm 1982 tôi từ Nam Hà theo đoàn tù cải tạo c̣n lại sau đợt di chuyền năm trước trở về Miền Nam. Về trại Z30A. Tôi gặp lại anh.
Anh thuộc đội nhà bếp, trong khâu bổ củi. mặc dù tuổi tác lớn nhất trong toán cuả anh nhưng phải nói anh có sức khoẻ phi thường. Suốt ngày cởi trần trùng trục, mỗi buổi sáng nh́n anh đứng trước một đống gổ gồm các gốc cây khô vặn vẹo vằn vện tay cầm cây búa mà thấy phục. Tôi cũng được biết anh đang tập thiền và nghiên cứu thiền. Hết giờ lao động, anh hoặc ngồi tập thở hoạc đọc sách. Ngồi nói chuyện với anh câu chuyện luôn xoay quanh về các đề tài tu tập. Hồi ấy trong trại các tin tức về đủ loại đủ kiểu râm ran bàn tán về các giải pháp cho tù chính trị. Nhiều khi tâm sự, anh vẫn nhận định t́nh h́nh chưa chín. Sự việc c̣n nhiều gay go, theo anh khuyên giờ đây là lúc tự rèn luyện ḿnh có đủ minh mẫn và sức khoẻ để có thể đáp ứng được khi t́nh thế đ̣i hỏi. Thời gian này anh sử dụng khí công và day huyệt để chữa trị một số bịnh cho anh em trong trại nên anh có tên mới “Thầy Tường”.
Anh thuộc diện mồ côi, tiếng chúng tôi chỉ các sĩ quan cải tạo không được thăm nuôi thường xuyên. Dăm chừng mười họa, khi vợ con hoặc người quen biết gởi gắm cho một ít thức ăn nhờ người thân tiện đường thăm thân nhân gởi ké vào trại. Anh bảo gia đ́nh anh có chị và hai cháu đă vượt biên sang Úc ,giờ đây chắc cũng đang phải cày dữ lắm để mưu sinh nên anh chẳng có kỳ vọng ǵ cả. Vả chăng đối với anh, cuộc sống thanh đạm trong tù cũng là một điều kiện thuận lợi cho việc tu dưỡng của anh nữa. Lâu lâu có bà chị ruột lên thăm anh, chị cũng nghèo nên chủ yếu là thăm em thôi, quà cáp là ít lạng mè, đâu phọng và muối để anh ăn chay. So sánh với các người khác cùng cấp bực hoặc chức vụ như anh , anh thường bào “ Tớ là thằng vô sản chân chính đấy !” rồi anh nói thêm “ Chỉ có điều tớ đếch tin vào chủ nghĩa Marx nên mới bỏ quê lên tỉnh và vào Nam thôi.” Anh em ở chung trại Z30A với nhau gần 6 năm đến giữa tháng 2 1988 chúng tôi mới được thả ra về. Anh trở về tạm trú nhà bà chị ở gần cầu Công Lư. Tôi có đến thăm anh đôi lần. Anh bảo anh sẽ lên chùa Vĩnh Nghiêm để tu tập trong khi chờ đợi ra đi. Sau đó ít lâu th́ anh vào chùa.
Tôi sang Hoa Kỳ theo HO 11 vào năm 1992 c̣n anh h́nh như năm 1998 mới qua. Anh định cư tại San Diego c̣n tôi ở San Jose. Hai anh em trao đổi thơ từ, điện thoại thường xuyên thăm hỏi. Lúc này anh cho biết có một số bạn bè muốn bỏ tiền ra mua một khu đất, dựng chùa để anh trụ tŕ. Rồi có khi anh tâm sự, cái nghiệp của ḿnh c̣n nặng quá chắc là chưa tĩnh tâm để làm được điều ǵ cho ra hồn. Bởi v́ như anh thường nói, không làm điều ǵ th́ thôi, làm là phải làm cho tới nơi tới chốn.
Năm 1999 anh có lên San Jose chơi và đến ở chung nhà với một người quen ở đường Rincon. Từ đó mỗi buổi sáng khi tôi băng qua Park Morgan đi bộ là gặp anh và anh Khiên, người quen chung của cả hai chúng tôi. Câu chuyện lúc nào cũng rôm rả về nhiều đề tài khác nhau. Anh bảo ước nguyện hiện giờ của anh là anh muốn qua Úc để t́m gặp lại gia đ́nh và hai đứa con. Anh Khiên hứa sẽ t́m cách liên lạc với bạn bè bên ấy để t́m địa chỉ của chị và hai cháu giúp anh.
Bẵng đi một thời gian khá lâu, tôi không nhớ rơ vào năm nào, h́nh như năm 2001 hoặc 02 ǵ đó, anh bất ngờ đến thăm tôi tại nhà. Trông anh khác hẳn. Anh gầy xọm đi và gương mặt hốc hác. Tôi giật ḿnh, “ Chuyện ǵ đă làm anh thất thần như thế? “ Anh lặng buồn không nói ngoài một câu gọn “ Moi có qua Úc rồi, vẫn không gặp được hai đứa con. “ Anh Khiên nói chêm vào “ Nh́n thấy bà xă đi chợ nhưng không hỏi chuyện được. C̣n con có nh́n thấy đôi lần nhưng cũng không nói được điều ǵ!”Tôi biết câu chuyện t́nh cảm gia đ́nh này đă gây cho anh một cơn shock tâm lư quá nặng thành ra tôi tránh không muốn động tới nữa. Tôi rủ anh lên khu Lion Plaza để ăn trưa và đi dạo. Kéo anh vào nhà sách Tự Do tôi bảo anh “ Anh Tường ạ, em rất kính trọng anh và không biết phải nói với anh như thế nào. Nhưng theo em, anh vẫn thường nói với em cái ǵ thuận duyên mới hết, cái ǵ nghịch duyên th́ c̣n. Anh cũng thường nói về thiền và cách cất bỏ gánh nặng trên vai của ḿnh để mà bước đi cho thênh thang nhẹ gánh. Giờ em mong anh sẽ cất được gánh nặng ấy trên vai ḿnh mà thung dung bước. ” Sau đó tôi đề nghị anh chọn một cuốn sách mà anh thích để tôi mua tặng anh làm duyên tri ngộ. “ Anh đă chọn cuốn Ḍng sông thanh tẩy của Krisnamurti . Điều bất ngờ ấy làm tôi nhớ lại ngày trước khi tôi lên máy bay ra đi tôi đă tặng anh cuốn Giải trừ kiến thức cũng của tác giả này. Trước khi chia tay, ngồi nhâm nhi ly cà phê trong ḷng chợ anh bảo tôi “ Trước đây cậu hay hỏi tớ làm sao mà lận đận quá vậy phải không? “ Tôi cười : “Ừ, th́ thấy anh cũng vào tù ra khám cách mạng rồi từng trải kinh qua các binh chủng khét tiếng rồi học hành thủ khoa liên tục mà chẳng thấy anh giữ một nhiệm vụ ǵ cho ra hồn th́ hỏi chơi vậy thôi.” Anh bảo “ Cậu có tin là con người có cái số không? Tôi bảo tôi tin. Anh nói “ Hồi đảo chánh 1960, ḿnh là sĩ quan trực sư đoàn dù, nên có chút động chạm với ông Viên. Từ đó ông ta cứ thấy ḿnh đâu là…đ́ sát ván. , cũng may mà trận B́nh Định ông Thiệu gắn lon cho moi rồi gởi giấy tờ về TTM hợp thưc hóa chứ nếu không th́ sức mấy! “ . Qua bạn bè thân quen với anh, tôi c̣n được biết trong cuộc đảo chính bất thành năm 1960, anh và một số đồng đội bị bắt và bị giam chung cùng một số các chính khách quốc gia khác. Chính trong dịp này, anh chiếm được cảm t́nh của rất nhiều chính khách lúc đó, đặc biệt là cựu tổng thống Phan khắc Sửu. Năm 1963 sau ngày cách mạng thành công, anh được tha về, cũng chính trong thời gian này, anh được cụ Sửu mai mối và đứng ra làm chủ hôn cho anh.Tôi bảo nếu đúng như thế th́ anh xui thiệt, tôi cũng bị đ́ dữ lắm nhưng may mắn là mấy ông đ́ tôi làm những chức sinh sát nhỏ hơn và trớ trêu là các ông ấy thường…tiêu trước tôi nên không kịp đ́ sát ván được! cả hai anh em cười vui vẻ. Đất nước ḿnh nó vậy. Cuộc đời nó vậy. Bởi nếu không th́ làm ǵ cần đến một ông trời để chúng ta kêu mỗi khi bất đắc ư !
Sau này tôi nh́n thấy anh trong bàn chủ tọa của hội tập thể Cựu chiến sĩ QLVNCH chiếu trên Tivi trong ngày lễ ra mắt, h́nh như anh ở trong ban giám sát th́ phải. Khi thấy h́nh ảnh anh tôi thầm nghĩ, anh chắc hẳn đă t́m lại được nguồn vui trong hoạt động.
Bẵng đi mợt thời gian lâu tôi điện thoại cho anh theo số anh cho ở San Diego nhưng chẳng ai bắt phone. Tôi để lại lời nhắn vài lần mà cũng chẳng được anh hồi âm. Rất lâu sau đó, bỗng tôi được phone của anh. Anh bảo tớ mới đi Việt nam về, rồi anh khoe anh đă trở về quê anh ở Thái B́nh thăm lại bà con chú bác, những người thân anh đă rời xa kể từ hồi 1955 khi anh đi học sĩ quan. Giọng anh cũng u buồn khi nói tới trong thời gian đó, anh bị strock nhẹ phải nhờ bà con đưa đi chữa trị tại bịnh viện Bạch mai Hànội. Anh bảo, lúc ḿnh ngất ngư như vậy mà cậu em khi muốn đưa ḿnh vào pḥng cấp cứu khẩn cấp đă phải x́ ra hai chục đô mới được chấp thuận. Tôi nói với anh chuyện đó là chuyện b́nh thường ở bên ấy mà, báo chí Việt nam cũng đăng hà rầm có ǵ lạ đâu. Anh Nói : “Điều ḿnh muốn nói ở đây chính là thái độ của tay bác sĩ ch́a tay ra nhận tiền của chú em ḿnh. Hắn coi đó như là một thứ thủ tục phải như thế, nhận một cách không xấu hổ ǵ cả! So ra với cái danh trí thức mà ḿnh vẫn thường hiểu và gắn cho những người như hắn, chính điều ấy làm cho ḿnh lợm giọng và buồn thôi! Có lẽ đất nước này tiêu thật rồi ! “.
Bẵng đi một thời gian lâu sau đó, khi nói chuyện qua điện thoại với anh, anh bảo tôi,” Tớ lại sắp đi lang thang ngao du một thời gian, khi nào về sẽ cho cậu biết.” Anh vẫn thế, quảng giao và chân thành, kín đáo và nhiệt t́nh với bạn bè là những đức tính của anh. Anh thu ḿnh sống trong một nội tâm sùng sục sôi với những ước vọng mong luôn làm đẹp cho người và chấp nhận những bi lụy cay đắng cho riêng anh. Rồi tôi cũng nghe tin anh đă được cô con gái út vốn là một phi công Úc, trong một dịp tu nghiệp tại Hoa Kỳ có t́m đến thăm anh, c̣n cậu con trai bác sĩ th́ không nghe nói đến. Tôi tự nhủ, thôi thế cũng là một phần thưởng cho anh lúc cuối đời. Bởi v́ tôi vốn biết, các con của anh luôn là nỗi bận tâm duy nhất của anh trong lúc này. Anh h́nh như luôn cố gắng để nói với các con cuả ḿnh rằng anh chẳng có lỗi ǵ cả, anh luôn trân qúy và thương yêu chúng c̣n hơn cả bản thân anh nữa. Tổ quốc, trách nhiệm, đồng đội và gia đ́nh, những ràng buộc ấy luôn giằng xé anh trong những giây phút anh ngồi đơn độc một ḿnh. Tôi cũng có nghe nói đến trong những giờ phút sinh tử của Miền nam trong tháng 3 1975 khi anh từ B́nh Định trở về Sàig̣n anh được bổ sung về Sư đoàn 5. Tại đây anh bám sát đơn vị ngày đêm mà quên đi một gia đ́nh đang cần anh lo toan trong lúc xáo trộn. Điều này khiến cho vợ anh giận dữ bất măn và đó là lư do khiến chị sau khi cùng hai con vượt biên sang Úc Châu đă không c̣n liên lạc với anh nữa! Thực hư câu chuyện thực t́nh tôi không rơ, v́ như tôi đă nói, chuyện gia đ́nh anh là một ám ảnh không vui và tôi mỗi lần tâm sự với anh đều luôn né tránh nhắc tới.
Ngày 3 tháng 1 vừa qua, được email của Bùi Quyền cho biết anh bị stroke trở lại và ở một khu nursing home taị Half Moon Bay. Những định sẽ có một ngày lên thăm anh nhưng rố bịnh thấp khớp hành liên tục, lái xe đi xa không được nên cũng chưa có dịp trong ḷng cứ áy náy măi. Hôm qua ngày 5 lại được mail của Phạm Tín An Ninh cho biết anh đang nằm ở Burn center pḥng 3 lầu 4 bịnh viện Bascom. Hai vợ chồng tôi vôị đến thăm anh ngay.
Nh́n anh nằm bất động trên giường, đôi mắt nhắm nghiền như ch́m trong giấc ngủ say. Ngoài một nùi những dây nhợ giăng mắc khắp người là một ống hơi oxygen ngậm trong miệng.Anh thở dốc như một người đang leo đèo. Chiếc máy monitor theo dơi nhịp tim và mạch đập yếu ớt lên xuống. Vẫn khuôn mặt đầy đặn và cương nghị. Anh như đang cố vượt qua ngọn núi cuối cùng trước khi bay vào hư vô.
Nh́n anh rồi nghĩ lại những bạn bè đồng đội của ḿnh, những người lính chiến VNCH một thời lăn lóc trên các chiến trường. Những cống hiến cho đất nước và dân tộc một thời chưa đủ xa để trôi vào lăng quên. Nh́n anh đang nằm đây một ḿnh, rất cô đơn nhưng b́nh thản, bỗng dưng tôi thấy ḷng chùng xuống, xót xa. Hào quang của một đời sống hùng sống đẹp vẫn không thể soi tỏa hết những bóng đen bi lụy của kiếp nhân sinh phiền năo. Tôi nghẹn ngào biết là sắp phải vĩnh biệt anh, người anh tôi kính trọng và ngưỡng mộ. Thắng bại, nhục vinh là chuyện của thế gian. Thế hệ chúng ta đă làm tṛn nghĩa vụ của ḿnh một cách trong sáng và hào hùng. Thế là đủ. Nh́n h́nh dáng anh nằm thở gấp, nét mặt điềm tĩnh tươi tắn kia, tôi h́nh dung một cách chim bằng đang cố gắng dồn hơi lấy sức lần cuối cùng trước khi từ đỉnh cao bay lên, bỏ lại cái giả tạm xác thân như một chiếc áo cũ, để cho phần tinh anh c̣n lại bay vút lên trời. Ở trên đó chắc chẳng c̣n phiền muộn vương vấn ǵ nữa. Chỉ toàn là bạn bè, những người như anh đă cùng xả thân chiến đấu và dốc ḷng với dân tộc, giống ṇi.
Bài viết của: Song Vũ
(CựuTrung Tá Ngô Văn Xuận, Trung Đoàn Trưởng 44/SĐ 23 BB)
Nguồn: Posted by nhakythuatblogspt